(Nguồn ảnh: internet) |
CÁCH
NHẬN BIẾT BAN THỜ
TỨ PHỦ CÔNG ĐỒNG
*
(trích từ VÀO CHÙA
LỄ PHẬT NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT,
Trong dân gian Việt Nam thờ
phổ biến nhất là "Tứ phủ công đồng" (chư linh của bốn miền trụ: Trời,
Rừng, Nước, Đất), với trung tâm là "Tam Tòa Thánh Mẫu".
Mẫu là quyền năng sáng tạo vũ trụ duy nhất
nhưng lại hoá thân thành tam vị, tứ vị Thánh Mẫu cai quản các miền khác nhau
của vũ trụ: Mẫu Thiên, Mẫu Địa, Mẫu Thoải và Mẫu Thượng Ngàn. Tam tòa là bộ
tượng các Thánh Mẫu trong các đền thuộc tín ngưỡng Tứ Phủ và thường được đặt ở
nơi thâm nghiêm, sâu nhất (hậu cung có cửa ngăn).
Các Mẫu trở thành một hợp thể thần linh hỗ
trợ cho cuộc sống đời thường.
Trong điện thần Tứ Phủ, Mẫu Liễu Hạnh là vị
Thánh xuất hiện khá muộn (vào thời hậu Lê - khoảng thế kỷ XVI) nhưng nhanh
chóng trở thành vị thần chủ của Đạo Mẫu (Đạo Nội) và được tôn vinh cao hơn tất
cả các Thánh Mẫu khác.
Thánh Mẫu Liễu Hạnh vừa là thiên thần (tiên)
vừa là nhân thân với đời sống trần gian, với cha mẹ, chồng con, chu du khắp nơi
trừ ác, diệt bạo, ban lộc khiến cho người đời vừa sợ, vừa trọng.
Mẫu Liễu Hạnh với tư cách là Mẫu Thượng Thiên
luôn được thờ ở vị trí trung tâm, mặc trang phục màu đỏ. Dân gian cho rằng Mẫu
Liễu còn có thể hoá thân vào Mẫu Thượng Ngàn trông coi miền rừng núi. Mẫu Liễu
Hạnh còn hoá thân thành Địa Tiên Thánh Mẫu - bà mẹ đất, cai quản mọi đất đai và
đời sống của các sinh vật.
Cấu trúc thờ tự của Tứ Phủ rất phong phú, với
nhiều ban thờ, nhiều tượng thờ, thể hiện tinh thần hoà đồng tôn giáo.
Cấu trúc thờ tự đơn giản nhất ở phủ bao gồm
các ban thờ sau:
1. Hậu cung:
Là nơi thâm nghiêm nhất đặt bàn thờ Mẫu,
thường là "Tam tòa Thánh Mẫu" bao gồm:
- Một tượng Mẫu ở vị trí cao nhất, toạ ở vị
trí chính giữa, thường mặc áo màu đỏ (có nơi dùng sắc phục màu vàng). Đó là
tượng bà Chúa Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
- Ở bên trái thấp hơn tương ứng là Mẫu Đệ
Nhị, có sắc phục màu xanh, đó là Mẫu Thoải.
- Phía bên phải thấp hơn tương ứng là Mẫu Đệ
Tam, có sắc phục màu xanh, đó là Mẫu Thượng Ngàn.
2. Phía trước hậu cung là một ban thờ lớn:
Gồm 3 lớp thờ tự (tính từ trong ra ngoài).
- Lớp thứ nhất gồm: Vua cha Ngọc Hoàng ở
chính giữa, bên trái là Bắc Đẩu, bên phải là Nam Tào.
- Lớp thứ hai gồm: Năm vị quan lớn gọi là Ngũ
vị Thái tử.
* Đệ Nhất: Áo đỏ - Quan Thượng Thiên.
* Đệ Nhị: Áo xanh - Quan Giám Sát
* Đệ Tam: Áo trắng - Quan Thuỷ Phủ.
* Đệ Tứ: Áo vàng - Quan Khâm Sai.
* Đệ Ngũ: Áo đen (đôi khi áo màu tím,
lam) - Quan Tuần Tranh.
Năm màu áo này tượng trưng cho năm màu của
Ngũ hành: Kim (trắng), Mộc (xanh), Thuỷ (đen), Hoả (đỏ), Thổ (vàng).
3. Hai bên tả hữu của ban thờ lớn:
Bên trái là Động Sơn Trang.
Bên phải là ban thờ Đức Thánh Trần (Hưng Đạo
Đại Vương Trần Quốc Tuấn).
Chính giữa lớp thứ hai và thứ ba là hai dãy
đồ tự khí ở 2 bên (bát bửu, tàm lọng).
Tiếp theo hai lớp trên, ở giữa là bát hương
to, bên trái là thờ ông Hoàng Bảy, bên phải là thờ ông Hoàng Bơ.
Ngoài cùng ban thờ giữa phủ là 1 hương án.
4. Ngoài cùng:
Là những ban thờ Thần Hoàng, Thổ Địa, Thủ Đền
tại vị, ban thờ Cô, Cậu...
Cũng có phủ đặt ban thờ ông Hoàng Bảy, ông
Hoàng Mười bên trái, và ban thờ cô Ba, cô Chín bên phải ban thờ Tam Tòa Thánh
Mẫu ở trong hậu cung, nhưng nhìn chung thì đa số các phủ có cấu trúc thờ tự như
trên.
Mời thư giãn với nhạc phẩm CÂU CHUYỆN ĐẦU NĂM
của Hoài An qua tiếng hát Như Quỳnh:
………………………………………………………………………
- © Tác giả giữ bản quyền..
- Copy bài tại trang: https://tienglongnguoixaque.blogspot.com/
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét