SƯ MINH
TUỆ VÀ PHÁP HÀNH
DƯỚI GÓC
NHÌN PHẬT GIÁO
Vài năm trước, tôi có
duyên được biết đến sư Minh Tuệ qua kênh Youtube Nhân Gà Vlogs. Hình
ảnh sư được quay tại một hang đá ở núi Sạn (Nha Trang) - nơi cũng gần nhà
tôi. Qua video, sư không thuyết pháp, cũng không tự nói về bản thân,
mà chỉ trả lời, chia sẻ khi được hỏi, một cách rất chân thật về hành
trình tu tập của mình. Điều mà tôi quan tâm, chú ý hơn cả là
những chia sẻ về việc thực hành, trì giới của sư. Và tôi nhận
ra sư Minh Tuệ đọc nhiều, hiểu rõ về kinh Nikaya và
hành y theo những lời Đức Phật dạy. Từ đó có nhận định rằng
đây là một bậc chân tu.
Đến hôm nay, sư Minh
Tuệ được rất nhiều người biết tới (tôi không thích dùng từ “nổi tiếng” đối
với một bậc tu hành) và có sức lan toả rộng khắp, vượt ra cả biên
giới quốc gia. Và câu chuyện về sư Minh Tuệ trở nên
nóng hơn bao giờ hết, khắp mạng xã hội tràn ngập những video và hình
ảnh về ông. Theo đó là rất nhiều ý kiến, quan điểm khác
nhau. Kính phục, ngưỡng mộ… có; chê bai, miệt thị … có. Muôn nẻo trần
ai!
Nhưng may thay! Những
người nghĩ tiêu cực về ông vẫn là thiểu số.
Sư Minh Tuệ tu
theo pháp khổ hạnh đầu đà. Một số nhìn vào hành trạng và y
áo của ông mà phỉ báng, nào là điên khùng, nào là hành xác,
thiếu trí tuệ, không theo con đường Trung đạo mà Đức Phật khuyến
khích. Nhưng những kẻ phỉ báng ông đâu biết rằng sư Minh Tuệ đang thực
hành theo đúng chánh pháp, ông làm theo những lời dạy trong kinh
nguyên thuỷ (1), đó là từ bỏ gia đình, sống đời phạm hạnh -
một lối sống trong sạch, thanh tịnh, minh triết, buông xả tất
cả, thiểu dục tri túc. Người ta nhầm lẫn khổ hạnh đầu đà là
cách tu khổ hạnh trong 6 năm đầu của Đức Phật đi cầu
đạo. Cái khổ hạnh ấy là ép xác, hành xác khiến cơ thể
phải chịu nhiều đau đớn (có nguồn gốc từ Bà-la-môn). Như vậy, khổ
hạnh đầu đà nghĩa nào đó là tiền thân của con đường
Trung đạo và vẫn gần với nó nhất.
Nhiều người lại cho
rằng tu hành quan trọng ở trí tuệ chứ không phải làm khổ
cái thân. Nhưng họ nhầm lẫn giữa trí tuệ thế gian với trí tuệ Phật
(2). Trí tuệ thế gian là khả năng nhận thức của con
người, có từ di truyền và học hành. Trong khi trí tuệ Phật
chỉ được khai mở khi người tu phải biết nghiêm trì giới luật. Có giới
mới có định, có định mới sinh tuệ. Cho nên Đức Phật nói ở đâu
có giới hạnh ở đó có trí tuệ và ngược lại (3).
Thực hành hạnh
đầu đà cốt lõi là để chấm dứt mọi phiền não trần
cấu. Vì ở pháp hành này giúp hành giả có thể hộ trì
các căn, không bị chi phối bởi hoàn cảnh, dần đoạn diệt tham
sân si. Đó là lí do vì sao người tu chỉ ăn ngày 1 bữa (giảm cái tham ăn), ngủ
ngồi (giảm cái tham ngủ, vì nằm sẽ dễ ngủ say, li bì); mặc 3 y (thực chất là
1 bộ - nhu cầu tối thiểu, giảm sự lệ thuộc, tham ái vào y
phục)…
Một số người
lại chỉ trích, hạnh đầu đà sao không sống độc cư ở
trong rừng mà cứ đi lang thang khắp cả nước làm gì. Thưa rằng, thời nay tìm
rừng ở Việt Nam như thời Đức Phật tại thế là không
thể. Và sư cũng từng có thời gian ẩn tu trên núi Sạn. Vậy tại sao
ông quyết định chọn lựa cách bộ hành đi khắp đất nước? Như ông trả
lời, đó là đi “tập học và rèn luyện sức khỏe”. Thực ra, nếu hiểu
sâu thì ông đang thực hành đúng chánh pháp Như Lai. Vì đi
như vậy là cách để ông chánh niệm thân - thọ - tâm - pháp; vì phải
sống trong khổ, biết khổ, chứng nghiệm khổ thì mới hiểu rõ nguyên
nhân của khổ, khi đó khổ sẽ tự chấm dứt, chứ không phải mong thoát
khổ để được lạc.
Trên bước đường của
sư, nếu ông bị cám dỗ bởi vật chất, tiền bạc, sắc đẹp, tức
cái tham dục đã khởi lên; hay ông cảm thấy bị phiền
toái khi nhiều người vây quanh, quấy nhiễu, tức cái sân đã nổi lên…
Do đó, nếu chỉ ẩn tu chưa chắc sẽ chế ngự được tâm khi đứng trước
những xúc chạm của thế tục.
Lại nhiều kẻ phê phán
rằng: Ông đi như thế có ích lợi gì cho xã hội? Cả xã hội ai
cũng đi như ông thì lấy gì có ăn?
Đây là những câu
hỏi thiển cận và có tính chất ngụy biện hoặc đề cao
quá về bản thân mình.
Thế, hãy tự hỏi mỗi
người chúng ta đã làm gì cho xã hội?
Ai cũng có phần đóng
góp cho xã hội không nhiều thì ít, và những giá trị con
người có thể tạo ra không chỉ được định lượng bằng vật chất, mà còn
ở tinh thần.
Lẽ thường, cái mà ta
đã làm được, dễ nhìn thấy, là cho bản thân và gia đình. Nhưng
cái mà sư Minh Tuệ đã và đang làm cho xã hội lớn lao và rõ
nét hơn ta nhiều, đó là:
Sư đã giúp nhiều
người thấy được hình ảnh của Phật giáo nguyên thuỷ và bóng
dáng tu hành - cuộc đời Đức Phật.
Sư như một tấm gương
chiếu yêu có thể làm lộ ra chân tướng của một số “xàm tăng”, “chuyển
khoản tăng”, “hiến kế tăng”…
Sư đã khiến nhiều
người đang mê lạc tà đạo thức tỉnh trở về với ánh sáng
của chánh pháp.
Sư đã khiến nhiều
người vẫn giữ được niềm tin vào Phật giáo, và ngay cả
những tín đồ tôn giáo khác cũng có cái nhìn thiện cảm và
mến mộ đạo Phật.
Sư đã khiến nhiều
người tự soi xét lại mình mà giảm bớt tham sân si trong
cuộc sống. Thậm chí không ít người còn buông bỏ tất cả mà xuất
gia theo bươc chân sư.
Và nghĩa nào đó sư đã
khiến cho tình người gần gũi hơn, xã hội hoà ái hơn.
Vậy, nếu cả xã
hội mà cứ làm được như sư thì tốt biết bao. Khi đó, tôi tin chắc, xã
hội không chỉ có ăn, có mặc mà còn có một đời sống an lạc, hạnh
phúc hơn rất nhiều. Nhưng tiếc thay, làm như sư sẽ không được mấy người
đâu!
Lại có người thắc mắc
rằng sao thầy tu mà xưng “con”, không xưng “thầy” với người khác?
Thứ nhất, ông đã
chọn con đường buông xả, không còn ràng buộc việc tu
tập ở chùa cũ, cũng như không nhận mình “là sư là thầy ai cả”
cốt để khỏi ảnh hưởng đến bất cứ ai và không bị phiền hà về
chuyện giấy tờ tu sĩ…
Thứ hai, việc tự xưng
“thầy” của các nhà sư với phật tử ngày nay chỉ là thói
quen trong giao tiếp. Không có sự ràng buộc nào. Suy cho cùng đó
là văn hoá ứng xử tôn ti và qui ước xưng hô trong ngôn ngữ của
người Việt, chứ nếu ở tiếng Anh thì cũng chỉ lả I - You, hay tiếng Trung là Wǒ 我
- Nǐ 你mà thôi. Ở một số cao tăng họ vẫn xưng bằng “tôi” hoặc pháp
danh khi giảng pháp. Còn sư Minh Tuệ xưng “con” với tất
cả đại chúng, hiểu sâu hơn, đó là ông đang thực hành phá chấp ngã,
tức ông không quan niệm mình là “thầy”, bỏ qua cái tôi mà khiêm hạ
với mọi người. Rõ ràng đây chính là tinh thần vô ngã.
Hiện tại trên
bước đường tu, sư đến đâu dân chúng cũng kéo theo hàng trăm đến hàng ngàn
người, và trong đó có không ít youtuber, titoker, facebooker… Điều đó
khiến nhiều người lo lắng, vì vấn đề an ninh hay sự phiền
nhiễu cho việc tu tập của sư.
Theo tôi, chúng
ta chớ vội mà trách cứ, chửi bới những người làm các kênh mạng xã hội.
Hãy nhìn vào mặt tích cực của họ, vì nếu không có họ thì
làm sao tạo ra những hiệu ứng tốt đẹp lan tỏa về một bậc chân tu.
Và với thời đại này, cũng cần nhìn nhận rằng việc hoằng dương
chánh pháp, phổ độ chúng sinh, chia sẻ những điều tốt đẹp sẽ
rất hữu hiệu khi có sự hỗ trợ của truyền thông, và mạng xã hội. Nếu
không thì làm sao phật tử ở Việt Nam biết đến những
bài giảng của sư Pháp Hòa, hay Tịnh Không và của những bậc cao
tăng khác nữa.
Mặt khác, sự tụ
tập của họ cũng là một phép thử để sư Minh Tuệ thực hành chế
ngự tâm. Khi được nhiều người chú ý, sùng bái, vái lạy, nếu sư khởi
lên cái tâm - mình là quan trọng, là trung tâm, là ngôi sao, thì ngay
lập tức sư rơi vào ngã chấp, ngã mạn (tâm tham ái, cầu
danh); nếu họ vây quanh khiến sư không có thời gian nghỉ ngơi sinh
hoạt mà khó chịu, nổi giận, tức tâm sân đã sinh khởi.
Cho nên những tình huống này là một phép thử cực đại trên bước đường trì
giới và chánh niệm. Theo quan sát, dù đi bộ cực khổ đến
đâu nhưng lúc nào trên mặt sư cũng an nhiên và luôn nở nụ cười. Có
lẽ, sư đã đạt đến trạng thái tịch tịnh.
Hay nhiều người dân
tỏ lòng thương xót cho sư, sì sụp khóc lóc, vì chứng kiến cảnh
sư đầu trần chân đất dãi nắng dầm mưa… Sự rung cảm này có thể hiểu được nhưng
đó là chúng ta lấy suy nghĩ và đôi mắt của người thế
tục. Lựa chọn con đường khổ hạnh ấy khiến sư cảm thấy được lạc
thọ nội tâm, và những trở ngại đó mới giúp sư đến gần với giác
ngộ.
Lại có người lo cho
sư vì những tai hoạ có thể ập đến bởi những thế lực đen tối. Xin cũng
đừng lo, khi đã chọn con đường này thì phải là một bậc đại dũng.
Chả phải sư từng nói “còn cho con sống thì con tu tiếp” đó sao? Đây là tinh
thần vô uý khi sư đã thấu triệt vô thường, vô ngã. Điểu
mà ta nên quan tâm là liệu sư có thực sự đã đạt được tâm
thái đó hay chưa. Nếu đã đạt thì niết bàn cũng không còn xa nữa. Vậy
tất cả nên hoan hỉ.
Tôi đoán, tất nhiên
đến một giai đoạn nào đó, có thể là sau khi chứng nghiệm khổ, rèn
được thân tâm, sư Minh Tuệ sẽ ẩn tu. Vì để đạt giác ngộ,
khi giới hạnh đã đầy đủ, cần phải thiền để nhập định.
Chắc chắn những ảnh
hưởng của sư đã khiến cho tiền rơi vào túi một số xàm tăng ít lại, và cứ
đà này có khi họ phải bán ô tô, bán đất bớt mà tiêu. Cho nên không lạ gì việc
chống phá, hãm hại sư Minh Tuệ đang vào guồng rất mạnh. Họ ban
đầu bịa ra chuyện giả tu, và có cả một ê-kíp quay phim dàn dựng. Họ
bôi bác tăng y, gọi áo “phân lô bán nền”, hay họ chê cái nồi cơm điện
là bình bát không chính thống. Nhưng họ làm sao hiểu được sư
đã đạt đến cái tâm phá chấp, sư đâu còn sợ mắc cỡ, hay bị
quê với mọi người, và sư cũng có dùng điện thoại hay biết mạng xã hội nói
gì đâu. Khi đã chọn đời sống phạm hạnh, sống xả ly, không gia
đình, ngủ nghĩa địa thì trở ngại lớn nhất là gia đình, người thân mà sư
còn vượt qua thì có sá gì.
Hèn nhất là họ đã
chụp mũ cho sư, gắn nhãn tổ chức nước ngoài phản động, dựng lên một ông
sư ăn mày để chống phá Phật giáo Việt Nam và phá hoại đất
nước.
Xin thưa rằng Phật
giáo Việt Nam bị phá hoại bởi những xàm tăng, ma tăng đang được
hậu hậu thuẫn và dung túng. Chính họ đã lợi dụng thuyết nhân
quả, luân hồi để xuyên tạc, bịa đặt, và hù doạ cho những
người u mê sợ hãi bằng những viễn cảnh ghê rợn ở kiếp
sau. Từ đó tiếp tục lợi dụng cúng dường như một phương
cách để giải nghiệp báo, cầu phước báu, tăng trưởng công
đức… Tiền càng nhiều càng tốt, và “người mà có tâm đạo cúng luôn cả
nhà cho chùa… dọn đi chỗ khác ở, cứ ở cái chòi nào đó, ở bình thường thôi”. Tóm
lại là cúng dường… cúng dường…
Do đó khi nào các
“ma tử ma tôn”* đang trà trộn vào chùa, khoác áo nhà
sư mà bị thanh lọc là lúc Phật giáo Việt Nam được chấn hưng.
Tất nhiên, khi tán
thán về pháp hành của sư Minh Tuệ thì không đồng
nghĩa với việc hạ thấp các pháp tu khác ở những bậc chân tu trên
đất nước này. Mỗi người một căn cơ, một hạnh nguyện khác nhau
nên không thể ai ai cũng phải giống nhau. Mỗi cá nhân có mặt ở thế
gian này là để hoàn thành một “sứ mệnh” của riêng mình.
Nếu tiêu chuẩn của
một người tu là giới hạnh thì rõ ràng người hành pháp sẽ
cao hơn người hiểu pháp. Và thực hành được hạnh đầu đà là
một công hạnh lớn, xưa nay không được mấy ai. Vậy, tán
thán, kính ngưỡng giới hạnh là việc nên làm nhưng không nên sùng
bái, suy tôn, thánh hoá sư Minh Tuệ ngay lúc này, vì điều đó sẽ khiến
rơi vào tà kiến, ngoại đạo, đi ngược lại với tinh thần Phật
giáo.
Để thấy rõ được ý
nghĩa của việc tu hạnh đầu đà, xin dẫn lại lời Đức Phật khi tán
thán hạnh tu của ngài Ca-diếp:
“Lành thay! Lành thay, Ca-diếp! Thầy có
nhiều lợi ích, độ người vô lượng, rộng đến tất cả Trời, Người
đều được độ. Vì sao? Ca-diếp! Nếu hạnh đầu đà này được ở đời thì pháp
của Ta cũng sẽ được lâu dài ở đời. Nếu có pháp ở đời, thì thiên
đạo tăng thêm, ba đường ác liền giảm. Cũng vậy, thánh
Tu-đà-hoàn, Tu-đà-hàm, A-na-hàm, đạo Tam thừa đều còn ở đời. Này các
Tỳ-kheo, hãy học như Ca-diếp tu tập.
Như vậy, các Tỳ-kheo,
nên học điều này.” (4)
_____________
Chú thích:
(1) Trong Kinh Sa-môn quả, Kinh
Chủng đức
(2) Còn gọi là trí tuệ Bát nhã
(3) Trong Kinh Chủng đức
(4) Trong Kinh Tăng nhất A-hàm, (tập I)
Mời nhấp chuột đọc thêm:
- Các bài viết về
khoa Phong Thủy0
- Các bài viết về
khoa Tướng thuật0
- Các bài phê
bình, cảm nhận thơ0
- Các bài viết về
chăm sóc sức khỏe0
- Các bài viết về
Kiến thức cuộc sống0
- Các bài viết về
Chuyện làng văn0
Mời nghe Hòa thượng Thích Chân Tính giải đáp
thắc mắc của Phạt tử về Sư Minh Tuệ đang tu hạnh gì:
Mời nghe Hòa thượng Thích Chân Tính
giải đáp thế nào là 13 HẠNH ĐẦU ĐAU:
*.
NGUYỄN THANH HUY
(Giảng viên Khoa Ngôn Ngữ, Đại học Khánh Hòa)
Địa chỉ: Số 01 Nguyễn Chánh, phường Lộc Thọ,
thành phố
Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Email: thanhhuy1979@gmail.com
..........................................................................................................
- Cập nhật từ
email: tranchicuong27@yahoo.com.vn ngày 12.05.2024.
- Ảnh minh họa cho bài viết được sưu tầm từ nguồn: internet.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân
Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét