(Nguồn ảnh: Internet) |
DƯƠNG
QUÁ, QUÁCH TĨNH
VÀ
BÀI HỌC THÀNH CÔNG
(Tác giả Chu Ngọc Cường) |
Trong
số các nhân vật của Xạ điêu tam bộ khúc (gồm có Anh hùng xạ điêu, Thần điêu
hiệp lữ và Ỷ thiên đồ long kỹ), tôi đặc biệt ấn tượng với cách xây dựng hình
ảnh tương phản của tác giả, đó là nhân vật Quách Tĩnh và Dương Quá. Hai nhân
vật có hoàn cảnh, suy nghĩ, hành động gần như trái ngược nhưng đều khiến cho
chúng ta cảm phục.
1. BỐI
CẢNH XUẤT THÂN
Nói về
hoàn cảnh gia đình của Quách Tĩnh thì có thể nói là khá “cơ bản” vì bố của
Quách Tĩnh là Quách Khiếu Thiên cũng là một tay anh hùng yêu nước. Quách Tĩnh
là người thật thà, chất phác và nhân hậu, có phần hơi khờ khạo. Cuộc đời Quách
Tĩnh là một minh chứng cho câu “cần cù bù thông minh” và “ở hiền gặp lành”.
Nhờ
vào cơ duyên, Quách Tĩnh có võ công thượng thừa trong thiên hạ. Những ngày
tháng sau này, Quách Tĩnh hành hiệp giang hồ, thường xuyên là người đứng ra
trong cách hoạt động chống xâm lược của Mông Cổ, nên được xưng tụng là đại
hiệp. Có thể nói cuộc đời của Quách Tĩnh rất hoàn hảo khiến đôi khi người bình
thường có cảm giác xa lạ vì không phải ai cũng có tấm lòng lương thiện, nghĩa
hiệp tuyệt đối như ông ta.
Khác
hẳn với Quách Tĩnh, Dương Quá sinh ra đã chịu nhiều cảnh éo le. Cha của Dương
Quá, Dương Khang là một người ham vinh hoa phú quý và sẵn sàng bán đứng bạn bè,
danh dự nên bị người người căm hận. Dương Quá ngoài mặc cảm không cha mẹ, lại
có bản tính khôn lỏi, phá phách kiểu đầu đường xó chợ. Có thể nói, Dương Quá
vừa ra đời đã có đầy đủ tổ chất và điều kiện để trở thành người xấu, ăn chơi
lêu lổng.
Nhưng
Dương Quá lại dũng cảm vượt lên số phận của mình, trở thành một người tốt và
sống có ý nghĩa, dù có nhiều lần Dương Quá đã phải chịu thử thách giữa đúng và
sai, tốt và xấu, riêng và chung. Cuộc đời của Dương Quá khiến người đọc cảm mến
vì nó thực hơn, gần gũi hơn và chúng ta sẽ tìm thấy bóng dáng mình nhiều hơn
trong những thăng trầm của Dương Quá.
Bài
học trong Thần điêu hiệp lữ chính là dù bạn có xuất thân như thế nào, điều ấy
cũng không cản trở con đường thành công nếu bạn thực sự cố gắng. Rất nhiều
người thành đạt cũng xuất phát từ gia đình nghèo khó, thậm chí là thấp hèn.
Giống như câu nói nổi tiếng của Bill Gates: “Sinh ra trong nghèo khó không phải
do chúng ta, nhưng chết đi trong nghèo khó chính là lỗi của bạn”.
2.
CHUYỆN HỌC HÀNH, BẰNG CẤP
Quách
Tĩnh từ nhỏ là đệ tử của Giang nam thất quái nên được liệt vào hàng đệ tử “danh
môn chính phái”. Tuy những năm đầu học võ Quách Tĩnh không thu hoạch được là
bao vì các sư phụ cũng chỉ thuộc loại võ công làng nhàng.
Những
người từng dạy võ cho Quách Tĩnh còn có Mã Ngọc (phái Toàn Chân), Hồng Thất
Công (Bang chủ Cái Bang) và Chu Bá Thông, ngoài ra còn có một số cơ duyên khác
khiến Quách Tĩnh là người có võ công luôn đứng top những nhân vật bá đạo nhất
trong truyện với 2 tuyệt học sở trường là Giáng long thập bát chưởng và Cửu âm
chân kinh. Cả phái Toàn Chân và Hồng Thất Công đều đồng ý gọi Quách Tĩnh là môn
đồ của mình, vì vậy về sau Quách Tĩnh hành hiệp giang hồ cơ bản là thuận lợi,
không ai dám thắc mắc.
Dương
Quá thì là loại học hành lớt chớt, mới vào phái Toàn Chân một thời gian đã bỏ
học gia nhập phái Cổ Mộ. Võ công của Dương Quá thu thập hỗn tạp từ Cổ Mộ phái,
Toàn Chân giáo, Hồng Thất Công, Âu Dương Phong, Hoàng Dược Sư, Chu Bá Thông,
Cửu âm chân kinh trong cổ mộ, võ công của Độc cô cầu bại trong Kiếm Mộ... Vì
thế, có lần Dương Quá bị người khác hỏi sư phụ là ai thì chính chàng ta cũng
lúng túng không trả lời được. Cả đời Dương Quá chỉ có Tiểu Long Nữ là sư phụ
chính thống nhưng hai người lại lấy nhau nên theo quan niệm phong kiến cũng không
thể coi là thầy trò được.
Tuy
nhiên, trường hợp của Dương Quá đã cho thấy, có bằng cấp đàng hoàng hay bỏ học
để khởi nghiệp cũng đều có thể dẫn đến thành công. Dương Quá được Kim Dung
trang bị cho rất nhiều loại võ công đến mức có những loại hầu như không được sử
dụng. Về cuối truyện tác giả cũng chẳng buồn nhắc đến các chiêu thức của Dương
Quá nữa vì cơ bản là Dương Quá loại gì cũng thông thạo.
3.
TÌNH YÊU VÀ CÁC MỐI QUAN HỆ
Dương
Quá và Quách Tĩnh đều là những người đàn ông chung tình, nhưng cách thể hiện
của 2 người rất khác nhau.
Trong
khi Quách Tĩnh trọng lễ nghĩa thì Dương Quá lại dám vì người mình yêu bất chấp
“quy tắc giang hồ”. Quách Tĩnh vì quá khờ nên chỉ may mắn lọt được vào mắt xanh
của Hoàng Dung, còn trong cuộc đời không có bóng hồng nào khác. Nếu không phải
Hoàng Dung yêu mến vè ngờ nghệch của Quách Tĩnh, có lẽ cả đời Quách Tĩnh khó mà
kiếm nổi cô vợ tử tế. Có một lần Quách Tĩnh đã định rời khỏi Hoàng Dung để lấy
Tiểu Hoa Chanh, chỉ vì lời hứa thuở nhỏ, điều đó cho thấy Quách Tĩnh rất đề cao
quy tắc.
Chuyện
tình yêu của Dương Quá thì lại vô cùng ngang trái và đi ngược với lý lẽ thông
thường, đó là tình yêu của thầy và trò. Nhưng từ đầu đến cuối Dương Quá chưa
bao giờ tỏ ra lung lay về quyết định của mình. Dương Quá là hiện thân của tinh
thần dám đấu tranh vì tự do trong tình yêu và hôn nhân. Chuyện xảy ra từ thời
nhà Tống bên Trung Quốc nhưng đến nay vẫn khiến chúng ta suy nghĩ, nhiều khi
chỉ vì không hợp tuổi, gia đình ngăn cấm mà các cặp đôi đã không dám tiến đến
hôn nhân, thật là điều đáng tiếc thay.
Bên
cạnh đó, Dương Quá cũng là người rất đào hoa, nhiều người thầm mến mộ: Quách
Phù, Lục Vô Song, Trình Anh, Quách Tương... Điều này cho thấy các cô gái không
hẳn đã thích đàn ông hiền lành, mà đôi khi phải hơi ngang tàn, ngông nghênh một
chút mới được lòng chị em. Chỉ có phụ nữ cực thông minh như Hoàng Dung mới chọn
Quách Tĩnh, vì ngoan ngoãn dễ bảo, biết nghe lời vợ.
4.
CÔNG DANH VÀ SỰ NGHIỆP
Nói về
hành trình lập nghiệp, Quách Tĩnh và Dương Quá sống trong bối cảnh cũng có
nhiều khác biệt. Quách Tĩnh nổi danh vì mối quan hệ rộng, hành hiệp trượng
nghĩa và phong cách quang minh chính đại. Sự nghiệp của Quách Tĩnh có nhiều nét
giống với thời kỳ đầu của Kiều Phong trong Thiên Long Bát Bộ, rất thuận buồm
xuôi gió và luôn được mọi người ngưỡng mộ.
Còn
Dương Quá lại là một anh hùng giấu mặt. Có những lúc, Dương Quá đã bị toàn thể
“nhân sĩ võ lâm” chê cười, thóa mạ, sau đó khi chàng ta lập được chiến công,
thì lại chính những kẻ đó lại ca ngợi Dương Quá lên tận mây xanh. Vì lẽ đó,
Dương Quá chưa bao giờ coi trọng cái gọi là đạo nghĩa giang hồ, mà chỉ cần làm
những việc sảng khoái, không thẹn với lương tâm. Cách kết bạn của Dương Quá
cũng rất độc đáo, dựa trên sự tình cờ, chân thành chứ Dương Quá không bao giờ
thèm quan hệ với số đông.
Đối
với Quách Tĩnh, chính và tà luôn là hai khái niệm phân biệt rõ ràng. Nhưng
Dương Quá lại bỏ qua khái niệm đó mà nhìn thẳng vào bản chất của từng con
người. Điển hình là những người trong phái Toàn chân luôn được Quách Tĩnh tôn
trọng nhưng với Dương Quá thì chỉ là “đạo sĩ thối” không đáng một xu.
Nhưng
Dương Quá và Quách Tĩnh đều có một điểm chung là tình thần yêu nước và hướng
thiện cao đẹp. Điều này cho thấy, dù làm ăn chính thống hay tự do, muốn phát
triển được không thể thiếu yếu tố đạo đức được.
Nói về
quan hệ đối tác, bạn bè, Dương Quá tuy ít bạn nhưng đều là mối quan hệ chất
lượng cao. Một người như Quách Tĩnh sẽ không bao giờ kết thân với Âu Dương
Phong, nhưng Dương Quá lại không nặng nề về chuyện đó. Qua đó, có thể thấy kết
bạn cần chú trọng tình cảm chân thành hơn là danh tiếng và sự xã giao bên
ngoài.
5. KẾT
Sau
vài chục năm bộ tiểu thuyết của Kim Dung được ra đời, nó vẫn còn nguyên giá trị
nhân văn, tính thời sự và giá trị lý luận khiến người đọc phải nể phục.
Càng
đọc, tôi càng khâm phục Kim Dung khi ông miêu tả Dương Quá như một thế hệ anh
hùng kiểu mới, có kế thừa và có sự phá cách so với thế hệ trước đó là Quách
Tĩnh. Điều tiến bộ nhất của Dương Quá chính là tinh thần tự do, dám nghĩ, dám
sống theo bản sắc riêng.
Sự tự
do ấy không có nghĩa là đề cao cái tôi một cách thái quá, mà là lời khuyên cho
mỗi người dám vượt qua những rào cản, định kiến, quan niệm thông thường để vươn
tới thành công và cuộc sống hạnh phúc đích thực.
Vài
lời bàn vui, mong được sự chia sẻ và chúc các bạn một năm mới thành công!
*
Hà
Nội, Ngày 01/Giêng/2015
Địa
chỉ: Công ty Cổ phần công nghệ trực tuyến 365,
45 Bà Triệu - Hà Đông - Hà Nội.
.
…………………………………………………………………………
- © Tác giả giữ bản quyền.
- Cập nhật từ email: anhdungdao131@yahoo.com.vn ngày 14.03.2016
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng
lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét