(Nhà thơ Trần Mỹ Giống, ngoài cùng, bìa phải) |
“CÔ ĐƠN” - THƠ HAI CÂU
CỦA TRẦN MỸ GIỐNG và LỜI BÌNH
CÔ ĐƠN
Quanh mình đầy ắp tiếng cười
Tôi cô đơn giữa những người tôi yêu
*
Mời thư giãn với nhạc phẩm MỘT ĐỜI NGƯỜI, MỘT RỪNG CÂY
của Trần Long Ẩn qua tiếng hát Hồng Nhung:
LỜI BÌNH CỦA ĐẶNG
KIM QUY
Phó hiệu trưởng Trường THCS Hàn
Thuyên (Nam
Định)
Hai câu thơ ý đối lập nhau, đưa ra nghịch lý của hoàn cảnh sống và
tâm trạng của nhân vật trữ tình. Với nghệ thuật tả thực “Quanh mình đầy ắp
tiếng cười”, “tiếng cười” biểu tượng cho niềm vui của con người, “đầy ắp tiếng
cười” là nói tới niềm vui, niềm hạnh phúc dâng tràn, hân hoan hay những giây
phút thăng hoa của tâm hồn. Lẽ ra tác giả phải hòa nhập vào niềm vui, chia sẻ
niềm hạnh phúc ấy với mọi người nhưng lại cảm thấy “cô đơn giữa những người tôi
yêu”. Sống bên những người mà mình yêu quý mà vẫn cảm thấy cô đơn? Giọng điệu
thơ buồn, u uất, muốn trút bầu tâm sự, muốn dãi bày một nỗi niềm gì đó nhưng
không thể nói ra được, cứ khép lòng mình lại ôm ấp nỗi khổ đau, đơn chiếc lặng
thầm… Nhưng sao lại phải sống như vậy chứ? Người đọc có thể suy ngẫm và đưa ra
chính kiến của mình: Hãy lau khô những giọt lệ đau buồn, những mặc cảm về bản
thân mình, hãy dâng tặng cho những người thân yêu và cuộc đời này những nụ
cười, bởi đó là ý nghĩa sống lớn lao của mỗi con người.
LỜI BÌNH CỦA
TRẦN TUẤN PHƯƠNG
(Sinh viên Đại học Nội vụ Hà Nội)
Xin nói ngay rằng tôi là cháu ngoại của tác giả bài thơ hai câu
trên. Ông bà tôi cùng học một lớp đại học Thư viện. Học tới năm thứ tư thì ông
bà tổ chức lễ cưới, trước khi ông đi chiến trường. Suốt những năm ông tôi đi
chiến đấu, bà tôi một mình nuôi ba con khôn lớn. Cho đến giờ tình yêu của ông
bà tôi vẫn trẻ trung, hạnh phúc. Mẹ tôi và hai cậu tôi, cùng dâu rể của ông bà
đều là cử nhân, thạc sĩ, hầu hết là đảng viên, có công ăn việc làm tử tế. Các
cháu nội ngoại quây quần bên ông bà… Trên blog của mình, ông tôi từng nói: “Niềm vui lớn nhất của tôi là hàng ngày được
chơi với các cháu nội ngoại và chơi… blog”.
Vậy tại sao ông tôi lại thấy cô đơn giữa những người thân yêu?
Điều này xuất phát từ cái “nghề viết” của ông.
Ông tôi là nhà nghiên cứu phê bình. Đêm đêm, khi cả nhà đã ngủ,
ông ngồi đọc, viết tới khuya, có khi tới sáng. Từ ngày nhà có máy tính, ông
không phải viết bằng tay nữa. Tiếng gõ bàn phím khi rào rào như nước chảy mưa
tuôn, khi ngập ngừng đứt quãng theo cảm xúc của ông. Chẳng hạn, để hoàn thành
bản thảo cuốn “Tác giả Hán Nôm Nam Định”,
ông tôi suốt ba tháng liền, đêm nào cũng làm việc từ 22 giờ đến 1 giờ sáng. Khi
tác phẩm hoàn thành, ông tôi bạc tóc quá nửa. Thư viện tỉnh Nam Định lấy tác
phẩm đó làm “xương sống” cho công trình nghiên cứu khoa học “Hệ thống đặc điểm đội ngũ tác giả Hán Nôm
Nam Định…”. Công trình đã được tỉnh nghiệm thu đánh giá loại xuất sắc.
Những khi ông tôi viết, sáng tác, không ai trong gia đình có thể giúp cùng sáng
tác với ông. Bởi sáng tác văn học là một công việc cực kỳ cô đơn. Nhà văn chỉ
có thể một mình tưởng tượng, suy nghĩ hình thành nội dung và hình thức tác phẩm
trong đầu mình. Khi đó, nhà văn tách mình ra khỏi thế giới bên ngoài, khép mình
vào thế giới riêng sâu lắng bên trong, đuổi theo trí tưởng tượng và tư tưởng
mình, sống cùng những xao động nhỏ trong chính tâm hồn mình.
Ai đó đã nói: Sự đơn độc là điều kiện để sáng tạo văn học. Tôi
cũng đã đọc ở đâu đó những câu nói rất ấn tượng, đại loại như: Sự đối thoại làm
tăng hiểu biết nhưng chính sự đơn độc mới là ngôi trường của các thiên
tài; Người ta có thể được giáo dục trong
xã hội, nhưng người ta chỉ được gợi hứng trong sự đơn độc; Không có sự đơn độc
lớn sẽ không có một tác phẩm nghiêm túc nào được ra đời…
Trong hoàn cảnh sáng tác, nghiên cứu đơn độc để cho ra đời những
tác phẩm mang “thương hiệu” Trần Mỹ Giống, ông tôi đã viết lên bài thơ hai câu
này. Như vậy, cái cô đơn của ông tôi giữa những người thân yêu không phải là sự
xa lánh người thân hay sự thiếu quan tâm của người thân, (dù người thân có muốn
giúp ông sáng tác cũng không thể được), mà là sự cô đơn – cô đơn đến tận cùng -
trạng thái tâm lý khi sáng tạo nghệ thuật của tác giả…
*
TRẦN MỸ GIỐNG
Địa chỉ: Số nhà 13/ 398, đường Trường Chinh,
phường Vị Xuyên, thành
phố Nam Định.
Email: tranmygiong@yahoo.com.vn
Điện thoại: 0919.811.050
…………………………………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 20.02.2018.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang blog Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng
lại.
0 comments:
Đăng nhận xét