 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
TẢN MẠN VỚI
“VÀ KHI EM KHÓC”
- thơ Hoàng
Lộc
VÀ KHI EM KHÓC
em ngồi khóc nơi
nào cho thiệt bụng
gió tàn đông còn
thổi xót bên đời
em muốn khóc một
lần cho hết bụng
đậy tấm lòng, khóc
mấy cũng không nguôi
cháu em hỏi vì sao
dì khóc vậy
em nhanh tay quệt
nước mắt và cười
con em hỏi sao lại
nhè vậy mẹ
em lặng nhìn khói
bếp, cắn vành môi?
thằng nớ hỏi vì sao
em khóc vậy
em bảo cành hạnh
phúc đã xanh hơn
nó ngó miết quanh
nhà không hiểu nổi
điều em vui (cũng
có thể em buồn)
chỉ anh biết vì anh
vừa qua ngõ
em bất ngờ thấm mặn
xuống mâm cơm...
*.
HOÀNG LỘC
LỜI
BÌNH:
 |
| (Tác giả Châu Thạch) |
Vợ đi xa. Buồn. Gọi
điện mời bạn đi ca-phê. Ai cũng từ chối. Mở máy tính lên mạng tìm thơ hay.
Không có thơ hay. Buồn. Định tắt máy thì một bài thơ xuất hiện. Bài thơ “Và
Khi em Khóc” của Hoàng Lộc. Hình như đây là một nhà thơ đã có tên tuổi từ
thời MỸ NGỤY.
Vào bài khổ một:
em ngồi khóc nơi
nào cho thiệt bụng
gió tàn đông còn
thổi xót bên đời
em muốn khóc một
lần cho hết bụng
đậy tấm lòng, khóc
mấy cũng không nguôi
“Thiệt bụng” có hai
cách nghĩ. Một là thiệt là thật, có nghĩa em khóc thật bụng, khóc không giả
dối. Hai là thiệt là thiệt thòi, khóc cho sự thiệt thòi nghĩ trong bụng. Hiểu
cách nào cũng hay mà hiểu cả hai cách thì lại càng hay. Hiểu cả hai cách thì em
chọn chỗ nào đó, ngồi khóc cho thật lòng cái nỗi thiệt thòi mà em đã giấu trong bụng
lâu nay.
Đã khóc thì buồn
rồi nhưng nhà thơ lại chơi một câu da diết kèm theo tiếng khóc nữa: “Gió tàn đông còn thổi xót bên đời”. Đọc
thơ ai cũng biết là em đã lớn tuổi mà cái buồn như ngọn gió còn thổi lạnh trong
hồn. Thế nhưng câu thơ cũng làm ta liên tưởng đến cơn gió tàn đông đang thổi
lạnh ngoài kia trong khi em khóc.
Rồi thì “Em khóc một lần cho sạch bụng” nghĩa là
em quyết định khóc luôn một lần cho đã thèm, cho vơi hết đau buồn ấm ức, chớ cứ
cố nín, cố che đậy nỗi buồn thì “khóc
mấy cũng không nguôi”
Một khổ thơ mà có
hai chữ “bụng”. Không hay? Không, tôi
thấy hay. Nhờ hai chữ bụng nầy mà tôi để
ý đến bài thơ. Ông nhà thơ nầy thuôc loại dùng chữ thật đáo để, không sợ chê vì
biết mình dùng chữ gây xốc khiến mọi người chú ý.
Đã thế khổ thơ đầu
ông ta đánh động tánh tò mò của con người, tự hỏi trong lòng chuyện chi mà em
nầy muốn khóc?. Vậy là nhà thơ thành công ngay khổ thơ đầu, kéo người đọc đi
vào câu chuyện của mình một cách tự nhiên, tự nguyện và cảm thấy trong lòng
mình có chi như thích thú.
cháu em hỏi vì sao
dì khóc vậy
em nhanh tay quệt
nước mắt và cười
con em hỏi sao lại
nhè vậy mẹ
em lặng nhìn khói
bếp, cắn vành môi?
Em đã khóc tự do
rồi nên cháu thấy mà con cũng thấy, rồi vế sau cũng cho chồng thấy luôn. Cái
tính cách khóc nầy cho thấy người nữ thuộc người có chiều sâu nội tâm và có một
tâm hồn nhạy cảm. Nhà thơ diễn tả cái chiều sâu nội tâm em bằng cử chỉ khóc bên
ngoài rất thật đến nỗi không còn chỗ nào thật hơn nữa, khiến cho ta nhìn người
nữ khóc thấy toàn bộ tánh chất nữ tính bộc lộ ra vừa dễ thương vừa đẹp lạ kỳ.
Nhà thơ còn rành tâm lý nữ nhi nữa. Cháu hỏi thì cười. Cười vì là sự quan tâm
đầu tiên chưa làm cho tủi lòng. Con hỏi thì “lặng nhìn khói bếp, cắn vành môi” cho thấy sự quan tâm thứ hai gây
nên sự nghẹn ngào xúc động. Khổ thơ diễn tả sự ẩn chứa trong lòng gây nên sự
biến chuyển tâm lý bằng những cử chỉ bên ngoài thật trọn vẹn, hài hòa và chính
xác.
Qua khổ thơ thứ ba
tác giả dùng chữ “thằng nớ” để chỉ
ông chồng của người phụ nữ. Cách gọi này nghe ngổ ngáo mà thật, nó không phải
là cách nói của thi sĩ nhưng nó là cách tả chân cái ghen hậm hực trong lòng
mình:
thằng nớ hỏi vì sao
em khóc vậy
em bảo cành hạnh
phúc đã xanh hơn
nó ngó miết quanh
nhà không hiểu nổi
điều em vui (cũng
có thể em buồn)
Hay quá, người nữ
nầy vừa lanh như quạ vừa thâm thúy vô cùng, nàng trả lời cho chồng một câu lấp
lửng siêu việt, làm cho người chồng vừa vui lòng nhưng cũng vừa thắc mắc trong
lòng. Tuy thế, cái hay ở đây chính là cái hay của người làm thơ. Tác giả đã
dựng nên một tình huống và một cách giải quyết tình huống khôn khéo, nhạy bén
và thâm thúy nữa, làm cho tình huống tưởng đi vào ngỏ cụt lại thành ra nhẹ
nhàng bay bổng tan ra trong cái “khó hiểu” của ông chồng.
Rồi cuối cùng, với
hai câu thơ, nhà thơ chắp đôi cánh thật to cho con chim thi thơ sà xuống, lao vào
trong bóng đêm u buồn miên viễn, nhưng mà nó lao xuống đẹp quá, đẹp đến nỗi
nhìn nó hồn ta cảm như mình cũng mang đôi cánh đó trong ký ức lao vào đêm tối
suốt cuộc đời:
chỉ anh biết vì anh
vừa qua ngõ
em bất ngờ thấm mặn
xuống mâm cơm...
Đọc câu thơ “Em bất ngờ thấm mặn xuống mâm cơm” tự
nhiên tôi thấy mâm cơm nó ngon lên vô cùng. Hai câu thơ đã giải quyết những dấu
hỏi trong đầu ta khi đọc ba khổ thơ trên, và ta thấy khổ kết lại của bài thơ
vừa bất ngờ, vừa dí dỏm mà cũng vừa đậm đà một thứ “ngoại tình” không thể kết
tội.
Bài thơ có hay hay
không tùy cảm nhận của mỗi người. Với tôi nó đã cho tôi sự thích thú tối nay.
Tôi thỏa lòng khi được đọc một bài thơ
có ý lạ và tứ thơ và chữ dùng cũng lạ. Tôi viết tản mạn nghĩa là tôi nói bông lông
cho thỏa cái vui trong lòng, xin thứ lỗi nếu có điều gì sai tật ./.
*
Mời thư giãn với nhạc phẩm SON
của Đức Nghĩa qua tiếng hát Quốc Thiên:
*
CHÂU THẠCH
(Tên thật: Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 18.02.2018.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang blog Đặng
Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét