ĐỌC ‘MỘT HÔM
CHỢT NHỚ SÀI GÒN’
THƠ TRẦN
HOÀNG VY
*
MỘT HÔM CHỢT NHỚ SÀI GÒN
Một hôm chợt nhớ...
con đường
Năm xưa, trưa nắng
tan trường em đi
Giòn vang tiếng
guốc xuân thì
Áo bay cánh trắng
nhu mì nón che
Một hôm chợt nhớ
vĩa hè
Bột chiên, bò bía,
chén chè, ly kem...
Là khi tôi chợt nhớ
em
Bộ phim rạp Rex,
Eden... đượm tình!
Con đường với hàng
me xinh
Một trưa bất chợt
ve thình lình vang
Nụ hôn vội vội,
vàng vàng
Ghế công viên, phút
mơ màng chợt qua?
Nhớ Sài Gòn,
Lambretta...
Tiếng xe quyện khói
đường ra Bạch Đằng
Hàng Xanh, cư xá
mưa giăng
Nhớ Sài Gòn, Thảo
cầm viên... chung dù
Phố Bonard, đường
Nguyễn Du
Hàng hiên thư viện,
tiếng gù chim câu
Dìu nhau ý hợp tâm
đầu
Sài Gòn hò hẹn, lâu
lâu Bến Thành...
Nhớ đêm đèn đỏ, đèn
xanh
Đêm màu hồng ước ta
thành phu thê?
Rước dâu xe ngựa
Thị Nghè
Qua Văn Khoa chợt
lòng nghe mơ màng
Sài Gòn thuở bước
lang thang
Trót thương gác trọ
đêm vàng vọt đau
Lăn theo từng giọt
mưa mau
Trên tay chiếc lá
mùa sau biết còn?
Một hôm chợt nhớ
Sài Gòn
Sài Gòn... đi mất
chỉ còn mùi hương?...
*
Tháng tư, Sài Gòn
TRẦN HOÀNG VY
LỜI BÌNH:
(Tác giả Châu Thạch)
Chỉ
cần đọc “Một Hôm Chợt Nhớ Sài Gòn” thì những cảm xúc dâng tràn trong tâm hồn
tôi rồi. Tựa đề bài thơ đã là môt câu thơ bình dị, nhưng hiên hữu ngay trong
tôi cả một khung trời yêu thương dẫy đầy kỷ niệm. “Sài Gòn ơi, ta nhớ người
trong cuộc đời!”
Khổ
thơ đầu tiên cho tôi thấy lại những tà áo của “Nắng Sài Gòn em đi mà chợt mát”
năm xưa:
Một hôm chợt nhớ... con
đường
Năm xưa, trưa nắng tan
trường em đi
Giòn vang tiếng guốc xuân
thì
Áo bay cánh trắng nhu mì nón
che
“Một
hôm chợt nhớ…” không phải là nhớ hoài. Nhớ hoài nhớ mãi chỉ là một cách nói.
Một hôm chợt nhớ là cách nói thật của lòng mình. Cuộc sống xô bồ đâu cho ta có
thì giờ đề nhớ. Một hôm chợt nhớ mới là cái nhớ làm cho ta tỉnh thức, và chỉ
cần “Một hôm chợt nhớ…” đủ diễn đạt nối nhớ bất chợt tràn vào tâm hồn ta với
biết bao hoài niệm thân thương về một quá khứ dầu vui dầu buồn cũng vẫn vàng
son trong đời.
“Giòn
tan tiếng guốc xuân thì/ Áo bay cánh trắng nhu mì nón che” tức thì cho ta liên
nghĩ đến bài thơ “Áo Lụa Hà Đông” của Nguyên Sa mà môt thời quá khứ người ta
yêu mến nó: “Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát/Bởi vì em mặt áo lụa Hà Đông”.
Thời đó chúng tôi yêu bài thơ Áo Lụa Hà
Đông bao nhiêu thì bây giờ chúng tôi yêu câu thơ “Áo bay cánh trắng nhu mì nón
che” bấy nhiêu vì trong câu thơ nầy có
áo lụa Hà Đông và biêt bao tà áo khác của Sài Gòn thiếu nữ năm xưa.
Sài
Gòn năm xưa là hoa lệ, Sài Gòn năm xưa là Hồn Ngọc Viễn Đông, là đô thành, là
chốn đèn màu, là chốn ăn chơi, nhưng tác giả không nhớ những điều đó. Nhà thơ
chỉ nhớ vỉa hè với những món ăn bình dân và những rạp chiếu phim bình thường
cho cọng đồng thuở ấy:
Một hôm chợt nhớ vĩa hè
Bột chiên, bò bía, chén
chè, ly kem...
Là khi tôi chợt nhớ em
Bộ phim rạp Rex, Eden...
đượm tình!
Khổ
thơ cũng bình thường như ly kem năm xưa, như chén chè năm xưa của một công
nhân, của một chàng học sinh, sinh viên hay của bất kỳ người dân nào của Sài
Gòn một thời chưa bị đổi tên. Thế nhưng, khổ thơ tự nhiên thẩm thấu vào lòng ta
biết bao hương vị đậm đà mà ta nhớ mãi trong đời với vô biên yêu thương, vô vàn
quyến luyến của một thời tưởng như ở cõi Thiên Đàng trong tâm tưởng mà ta chẳng bao giờ có lại.
Thế
rồi từ con đường, từ chén chè, từ rạp chiếu phim nhà thơ nhắc đến tình yêu, thứ
tình yêu của thuở vừa mới lớn,
Con đường với hàng me xinh
Một trưa bất chợt ve thình
lình vang
Nụ hôn vội vội, vàng vàng
Ghế công viên, phút mơ màng
chợt qua?
Nhớ
đến tình yêu thì dòng sông ký ức chuyên chở về biêt bao nhiêu kỷ niệm, kỷ niệm
từ chiếc xe chuyên chở công cọng
Lambretta thời ấy, đến những đia danh,
đến con đường chính Bornard của phố Bến
Thành thời xưa, đến tiếng chim gù nơi thư viện của môt thời sinh viên yêu đương hò hẹn:
Nhớ Sài Gòn, Lambretta...
Tiếng xe quyện khói đường ra
Bạch Đằng
Hàng Xanh, cư xá mưa giăng
Nhớ Sài Gòn, Thảo cầm
viên... chung dù
Phố Bonard, đường Nguyễn Du
Hàng hiên thư viện, tiếng gù
chim câu
Dìu nhau ý hợp tâm đầu
Sài Gòn hò hẹn, lâu lâu Bến
Thành...
Có
lẽ ai chưa từng ở Sài Gòn năm xưa thì không cảm động mấy với hai khổ thơ nầy.
Ngược lại ai từng ở Sài Gòn năm xưa, nhất là ở đó trong thời tuổi trẻ thì từng
hình ảnh, từng địa danh trong thơ đã gắn sâu trong ký ức, khiến cho mỗi câu thơ
đem đến cho ta một khung trời kỷ niệm, một vùng trời yêu thương và một nỗi niềm
thương nhớ. Cái còn chưa chắc sẽ còn một ngày nào đó, nhưng cái mất đi mà ta yêu quý mới là cái còn mãi trong
đời.
Bài
thơ hay nhất ở một niềm mơ uớc thời trai trẻ. Niềm mơ ước ấy đẹp biết bao, thấm
thía biết bao mã mỗi chưng ta ai có niềm mơ ước ấy, cứ mỗi lần nhớ lại thì một
bầu trời êm đềm với màu sắc, với âm thanh êm ái hình nhứ tái hiện trong hồn,
cho dầu ta ở bất cứ lứa tuổi nào đi nữa:
Nhớ
đêm đèn đỏ, đèn xanh
Đêm màu hồng ước ta thành phu
thê?
Rước dâu xe ngựa Thị
Nghè
Qua Văn Khoa chợt
lòng nghe mơ màng
Đêm
màu hồng mơ ước được kết hôn cùng nàng, xe rước dâu đi qua vùng đất Thị Nghè,
nơi có trường đại học Văn Khoa trên đường Cường Để. Có hàng ngàn ước mơ như
thế, có hàng vạn bức tranh rước dâu như thế ấp ũ trong lòng những chàng sinh
viên Văn Khoa, Luật khoa, Nông Lâm Súc…của
thuở ấy, của các chàng trai có trường học trong vùng Thị Nghè hay vùng gần đó . Bức tranh nào ở
đây cũng đẹp, cũng thơ, cũng mơ đến thắm thiết vô cùng.
Tất
nhiên ước mơ không thành. Ước mơ mà thành thì khó thành thơ. Ước mơ không thành
đem vào lòng mỗi chúng ta nỗi nhớ lưu ly, cho ta hương thơm vĩnh hằng, và cho
thơ những vần tuyệt mỹ mà không cần gắn
chữ kim cương, chỉ cần gắn tên các địa danh vào đó như tác giả đã làm, đủ cho
mỗi chứng ta thấy lòng mình thổn thức!
Thế
rồi, cuối cùng nhà thơ thu gọn một thời Sài Gòn trong các cụm tư “lang thang”,
“gác trọ”, mưa và chiếc lá che mưa cầm trên tay. Những cụm từ nầy đủ nói lên
tất cả, cho ta nhớ đến bài ca “Lời Buồn
Thánh” của Trịnh Công Sơn: “Chiều chủ nhật buồn/Nằm trong căn gác đìu hiu/Ôi
tiếng hát xanh xao của một buổi chiều/Trời mưa, trời mưa không dứt/Ô hay mình
vẫn cô liêu.”, cho ta nhớ đến rất nhiều bài thơ, bài hát về một Sài Gòn năm xưa
với vô vàn hình ảnh vui, buồn, đẹp và
thân yêu đọng trong hồn ta mãi mãi:
Sài Gòn thuở bước lang
thang
Trót thương gác trọ đêm
vàng vọt đau
Lăn theo từng giọt mưa
mau
Trên tay chiếc lá mùa
sau biết còn?
Một hôm chợt nhớ Sài
Gòn
Sài Gòn... đi mất chỉ
còn mùi hương?...
Hai
câu thơ “Một hôm chợt nhớ Sài Gòn/ Sài Gòn…đi mất chỉ còn mùi hương?...” khô
khan biêt bao, khô khan không có môt
giọt lê, không có một tiếng thở ra nuối tiếc, như một cái bấm bất ngờ tắt hình
ảnh trên màng hình, và bóng tối hiện lên trên đó, người xem ấm ức trong lòng,
bỏ đi mà vẫn trông chờ được xem tiếp, một sự trông chờ vô vọng. Hai câu thơ hàm
chứa tất cả hụt hẫng, cho ta sự nhói đau như nhói đau của một vết thương lòng
chẳng bao giờ lành được!
Nhà
thơ Trần Hoàng Vy, một thi nhân có từ thời Sài Gòn chưa đổi tên, cho đên sau
Sài Gòn đổi tên, nhà thơ vẫn còn được bạn đọc, bạn thơ ái mộ, yêu mến trên thi
đàn. Tôi biết nhà thơ đã lâu, từ khi
vườn ươm văn thơ Đất Đứng -Tây Ninh của nhà văn La Ngac Thụy trồng bút danh tôi
vào đó. Như thế đủ biết rằng thơ hay của ông không chỉ là bài thơ nầy mà còn
rất nhiều bài thơ khác nữa. Sở dĩ tôi chọn bài này để viết vì tôi không viết
cho người có danh, bởi người có danh nhiều đến trăm, vì tôi cũng không viết cho
thơ hay, bởi vì thơ hay nhiều đến ngàn, mà tôi chỉ viết cho tôi, cho những bài
thơ của bất kỳ ai đem đến cho quả tim tôi sự quyến luyến không dời chân đi
được.
Sáng
hôm nay, tôi được hạnh ngộ với “Một Hôm Chợt Nhớ Sài Gòn” của nhà thơ Trần
Hoàng Vy cũng giống như Nguyên Sa năm xưa ngồi ở một quán cà phê nào đó, thấy
tà áo em làm rợp mát cả Sài Gòn. Bài thơ của nhà thơ Trần Hoàng Vy không là một
tà áo, là môt bài thơ đã làm rợp mát cả Sài Gòn kỷ niệm trong tôi, cho tôi quay
về thời tuổi trẻ đầy ứ mộng mơ và cho tôi những phút giây được sống lại trong
Thiên Đàng quá khử. Tôi thấy lại cả Sài Gòn năm xưa trong trong thơ Trần Hoàng Vy!
*.
CHÂU THẠCH (Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản từ email tác giả gửi ngày
17.05.2021.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng
Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét