GIAI THOẠI VỀ CHIẾT TỰ - Đặng Xuân Xuyến giới thiệu

(Nguồn ảnh: internet)

GIAI THOẠI VỀ CHIẾT TỰ 

- Đặng Xuân Xuyến giới thiệu -

*

*. Câu chuyện số 1:

TẠ THẠCH VÀ TỐNG CAO TÔNG

Đời Tống, Tạ Thạch lừng danh thiên hạ về tài chiết tự, tiếng thơm bay cả đến tai vua. Muốn biết rõ tài nghệ của người được thiên hạ ngợi khen như thần như thánh, vua Tống Cao Tông liền ăn mặc như người thường vi hành ra tìm tới nơi Tạ Thạch. 

Gặp Tạ nhà vua sẵn gậy chống ở tay liền vạch xuống đất một chữ nhất - bảo đoán hộ. Tạ nghĩ ngợi giây lát rồi nói rằng: 

- Chữ Thổ là đất mà thêm chữ Nhất lên trên, thì thành chữ Vương là Vua. Ngài tất không phải là người thường. 

Đang lúc Tạ còn đang do dự bán tín bán nghi, thì ông cụ già (Cao Tông) lại lấy gậy viết nguệch xuống mặt đất chữ Văn và “hỏi” giục đoán hộ.

Chữ viết bằng gậy lại viết xuống mặt đất rắn, nên hai nét sổ hai bên hóa cong queo bay bướm. Tạ Thạch trông thấy chữ Văn thì cả kinh mà rằng: 

- Nhìn bên tả cũng là chữ quân là vua, nhìn bên hữu cũng là chữ quân, thôi đích thực ngài là hoàng thượng rồi. 

Nói xong liền xụp xuống lạy. Nhà vua phán chớ có nói nhiều lời, miễn lễ cho Tạ Thạch và mời về triều ban cho quan chức tước. 

Ngày hôm sau nhà vua cho mời Thạch vào tiên điện (điện riêng của vua) viết một chữ Xuân truyền Thạch đoán nghĩa. 

Thạch tâu: - Đầu Tân (Chữ Tần) nặng quá che lấp mất cả ánh sáng mặt trời (tức là chữ Nhật)

Nhà Vua lẳng lặng không nói. 

Lúc ấy có Tần Cối lộng quyền, nghe chuyện biết là Thạch có ý là ám chỉ mình, liền kiếm cớ cách tuột quan chức của Thạch và đầy đi biên giới thật xa.

*. Câu chuyện số 2:

TẠ THẠCH VÀ TIÊN NỮ

Dọc đường đi đầy ải, Thạch gặp một người con gái nói rằng biết khoa chiết tự và tỏ ý khoe tài: 

Thạch lấy làm lạ rằng ở đời lại có, người dám khoe tài chiết tự với mình, liền viết một chữ Tạ nhờ đoán giúp để thử tài: 

Người con gái nói: 

- Nhà thầy chẳng qua chỉ là một thuật sĩ (tức là người chuyên các khoa bói toán) mà thôi. 

Thạch hỏi vì cớ gì lại đoán như thế.

Người con gái nói: 

- Vì chữ Tạ gồm ba chữ Thốn Ngôn và Thân, thế là Thốn Ngôn Trung Lập Thân (nghĩa đen là chữ Thân ở giữa hai chữ Thốn, Ngôn; nghĩa bóng là lập thân ở trong tấc lưỡi, lời nói)

Thạch lại vạch một chữ Bì bảo đoán. 

Người con gái đoán: 

- Thạch gặp phải Bì thì tức là bị phá vậy, phá nghĩa là hư hỏng tan vỡ 

Quả nhiên tên lính áp giải Thạch đi là người họ Bì. Thạch gặp Bì nên bị đi đày. 

Thạch cả sợ nói rằng: 

- Tôi cũng biết đoán chiết tự vậy cô thử vạch một chữ để tôi đoán giùm nào?.

Người con gái nói rằng:

- Tôi ở chỗ này, tức thành chữ rồi, xin cứ đoán giúp không cần phải viết nữa.

- Người tức là nhân đứng cạnh núi tức sơn thành chữ Tiên. Vậy ra cô là tiên à?

Người con gái mỉm cười rồi bỗng biến đi mất.

*. Câu chuyện số 3:

MẤT NGỰA Ở GẦM GIƯỜNG

Một người hỏi về việc mất của, viết chữ Tường nhờ thầy chiết tự đoán giùm.

Ông thầy nói: 

- Tường là bên cạnh chữ sàng là giường, một bên lại có hai chữ Diện lai là thấy mặt. Vậy cứ về tìm dưới gầm giừơng sẽ thấy của.

Người kia cười nói rằng: 

- Thầy nói thật lạ! Của mất là con ngựa lẽ đâu lại tìm thấy ở gầm giường?. 

Sau về nhà, ban đêm bỗng nghe thấy tiếng người thở ở dưới gầm giường, liền xem thì thấy có người núp ở đó. Té ra người ấy tư thông với vợ người chủ ngựa. 

Hôm đó người chồng về bắt gặp, gian phu sợ quá phải nấp xuống gầm giừơng. Đem lên quan tra tấn thì ra con ngựa bị mất chính là do y lấy trộm.

*. Câu chuyện số 4:

ĐOÁN CHỮ TỪ CÂY QUẠT

Xưa có một thiếu phụ chồng đi xa lâu ngày chưa về, lấy làm mong nhớ liền đến nhờ Lý Thuần Phong tiên sinh xem cho liệu chồng có về không. 

Hôm ấy Lý Thuần Phong vừa đi ra ngoài vắng mặt, thiếu phụ đành phải cậy con trai ông đoán giùm.

Thiếu phụ cầm cái quạt bỗng thấy giấy dán ở quạt long ra rơi xuống đất, con ông thầy liền đoán rằng: 

- Cốt nhục phân ly, không thể gặp mặt nhau được nữa

Thiếu phụ khóc sướt mướt ra về, giữa đường gặp Lý Thuần Phong, nàng liền kể lại sự thể. Lý tiên sinh liền nói: 

- Xuyên y kiến phụ, thoát y kiến phu (có nghĩa: Bận áo thấy cha, cởi áo thấy chồng) chờ buồn lo, chồng nàng hôm nay sẽ về tới nhà.

Quả nhiên, chiều tối hôm đó, chồng nàng về thật.

*. Câu chuyện số 5:

THUẬT SỸ VÀ CHẬU HOA QUÝ 

Một người được bạn tặng một chậu hoa qúy. Nhưng bấy giờ cây chưa ra hoa, chủ nhân liền hỏi một thuật sĩ đoán giùm xem chậu hoa ấy sẽ nở được mấy bông và sai người cháu ngoại chọn một chữ để nhờ ông thấy chiết tự đoán. 

Người cháu lúc ấy tay đang cầm con dao cạo (tức là tiễn đao) nên xin chọn chữ tiễn.

Thuật sĩ bèn đoán rằng: 

- Tiễn thuộc kim, nở hoa theo kim số, thì tất sẽ nở được bốn bông. Song có cái điềm bị cắt phá, vì Tiễn là cắt, e rằng hoa không được bền. Cháu ngoại là con trai của con gái mình (tức là nữ chi tử). Vậy sau hoa tất bị một nữ tử làm tàn mất.

Sau quả nhiên cây hoa ấy nở được bốn bông và thình lình bị đứa hầu gái đánh rớt nước sôi vào hoa nên lại héo ngay.

*. Câu chuyện số 6:

CÀN LONG VÀ THẦY CHIẾT TỰ

Vua Càn Long bên xứ Tàu, thích đi vi hành để thăm quan phong cảnh và xem cuộc sống của “con dân” thế nào. 

Một hôm, vừa dời khỏi cung cấm, Càn Long gặp một đám người đang túm năm tụm ba bàn bạc có vẻ thần bí lắm, hỏi ra mới biết họ đang xem Chiết Tự. 

Càn Long vốn không thích bói toán, thấy trong kinh thành lại có người đang ngồi xem Chiết Tự nên bụng bảo dạ phải cho lão thày bói này một trận để rồi ra cáo thị dẹp bỏ những trò mê tín dị đoan. Nghĩ rồi Càn Long rẽ đám đông bước đến trước mặt thầy Chiết Tự. Không nói không rằng, Ngài chỉ cầm que vạch xuống đất 1 vạch rồi bảo thày Chiết tự xem. 

Thày Chiết tự vừa nhìn xuống đất đã toát mồ hôi, mình mẩy run lập cập vội quỳ ngay xuống đất miệng hô vạn tuế. 

Càn Long giật mình nâng thày Chiết tự lên hỏi sao lại nói thế. Thày Chiết tự lúc đó mới đưa vạt áo lên nói: 

- Dạ thưa, đường mà ngài vạch xuống đất kia chẳng phải là chữ NHẤT đó sao? Càn Long còn đang gật gù thì thày Chiết tự đã tiếp luôn chữ NHẤT là VƯƠNG bỏ THỔ Ngài đích thị là đương kim hoàng thượng đi vi hành. 

Càn Long không nói thêm đưọc câu gì đành bỏ đi luôn..

*. Câu chuyện số 7:

VIÊN THẾ KHẢI XEM CHIẾT TỰ

Viên Thế Khải là vị tổng thống đầu tiên của xứ Tàu, cũng là người rất “tín nhiệm” các thầy chiết tự.

Chuyện kể rằng, lúc thiếu thời, khi Viên Thế Khải công chưa thành danh cũng chưa tới, một lần đi xem Chiết tự, khi được yêu cầu viết chữ Viên Thế Khải viết ngay họ của mình lên giấy và bảo thầy chiết tự đoán xem số phận có làm nên được quan lớn? 

Thầy chiết tự hết nhìn Viên Thế Khải lại nhìn chữ Viên mà Khải ta vừa viết, rồi phán: 

- Số anh quả thật sau này làm quan rất to, quyền cao chức trọng còn lấn át cả đương kim hoàng thượng nhưng thật tiếc, quyền cao chức lớn ấy không được dài lâu. 

Viên Thế Khải lúc ấy còn trẻ cũng bán tín bán nghi bèn hỏi cho rõ. Thầy chiết tự phán: 

- Chữ anh vừa viết chẳng phải có thổ, có dân đây sao? Anh chắc sẽ làm quan rất to nhưng quả thực xem kỹ thì chữ anh viết là Tiền cát hậu ai nên tôi thấy thật tiếc.

Quả thực là sau này Viên Thế Khải có công lớn trong việc lật đổ chế độ phong kiến đã tồn tại hàng ngàn năm tại Trung Hoa và đặt những viên gạch đầu tiên cho nền móng dân chủ, tự xưng là tổng thống. Nhưng có lẽ, do thấy làm tổng thống chẳng oai lắm thì phải nên vài ngày sau Viên Thế Khải lại xưng mình là Hoàng đế, phế bỏ chế độ dân chủ vừa mới thành lập để Tôn Trung Sơn và các phe dân chủ tiến bộ khác có cớ nổi lên để phế bỏ Viên Thế Khải khỏi vũ đài chính trị.

        

Mời thư giãn với clip ÔNG ĐỒ

của Vũ Đình Liên, qua diễn ngâm Quốc Anh: