 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
ĐỌC “ẢO
ẢNH THỜI GIAN”
- thơ Liên
Hưng
ẢO ẢNH THỜI GIAN
Em mười bảy tuổi
nhiều năm trước .
Sao đến bây giờ lại
mười ba?
Ngu ngơ trong gió
chiều thổi ngược
Hoàng hoa mấy cánh
vướng hiên nhà
Đêm hoa soan rụng
anh mười chín
Bao năm gặp lại bỗng
mười lăm
Sao băng qua trời
còn bịn rịn
Quỳnh hương lấp
loáng ánh trăng rằm
Tương phùng một
thoáng hồn bé lại
Dẫu đường thiên lý
lắm xa xăm
Dẫu vó ngựa hồng
còn đi mãi
Hương tình phảng
phất đến ngàn năm...
Mười bảy tuổi em
nhiều năm trước
Đến bây giờ sao lại
mười ba?
Ngu ngơ đón gió
chiều thổi ngược
Hoàng hoa mấy cánh
sáng hiên nhà
Anh mười chín bên
thềm hoa soan rụng
Thời gian lui bỗng
gặp tuổi mười lăm
Sao băng qua trời
ai nhớ tháng năm?
Quỳnh hương ngát
dưới trăng rằm mười sáu
Một thoáng tương
phùng cho hồn em bé lại
Đường xa xăm thiên
lý chạnh lòng ai?
Vó ngựa hồng dong
ruổi một sớm mai
Tình đơm nụ ngàn
năm tươi đẹp mãi.
*.
Mùa xuân 2008
LIÊN HƯNG
LỜI
BÌNH:
 |
| (Tác giả Châu Thạch) |
Thời gian vốn đã ảo
rồi. Thời gian cũng không có ảnh bao giờ. Vậy mà nhà thơ Liên Hưng lại đặt đề
tựa là “Ảo Ảnh Thời Gian” cho
bài thơ của mình. Nghe có vẽ vô lý nhưng khi đọc trọn bài thơ thì ta mới khám
phá ra cái lý của nó. Cũng như khi đọc khổ đầu và khổ thứ hai của bài thơ ai mà
không khỏi phân vân, khó hiểu với những câu thơ sau đây:
Em mười bảy tuổi
nhiều năm trước .
Sao đến bây giờ lại
mười ba?
Ngu ngơ trong gió
chiều thổi ngược
Hoàng hoa mấy cánh
vướng hiên nhà
Đêm hoa soan rụng
anh mười chín
Bao năm gặp lại
bỗng mười lăm
Sao băng qua trời
ai nhớ tháng năm?
Quỳnh hương ngát
dưới trăng rằm mười sáu
Ta sẽ vỡ òa thích
thú khi nghe tác giả giải thích như sau:
“Nhiều năm trước - thời mới lớn em là thiếu nữ (17 tuổi), cái tuổi bước
vào mơ mộng, bắt đầu chớm yêu.
Nhưng bây giờ khi
đã vào tuổi "tri thiên mệnh" (sao đến bây giờ) gặp anh, em lại thấy
mình bé hơn nữa, trở về thuở 13 tuổi, cái tuổi chưa thành thiếu nữ, còn ngu ngơ
nhưng cũng khiến chàng xao lòng như bài thơ Tuổi 13 của Nguyên Sa (Tuổi của
nàng tôi nhớ chỉ 13. Tôi phải van lơn ngoan nhé đừng ngờ...)
Còn chàng cũng thế:
"Đêm hoa soan rụng anh 19" cũng có nghĩa là nhiều năm trước, 19 tuổi
là cái tuổi đã biết yêu của chàng trai (vì chàng đã có người yêu vào năm 18
tuổi).
"Bao năm gặp
lại bỗng 15". À! Cái ngây thơ, hồn nhiên của nàng khiến chàng sau bao năm
gặp lại bỗng thấy mình trở về cái tuổi 15 để vui đùa cùng cô bé tuổi 13. (Theo
ý thơ của Xuân Diệu nói về chàng trai thời mới lớn, chưa dám yêu mà chỉ
"đứng ngẩn trông vời áo tiểu thư" (Gió thổi sân trường chiều chủ
nhật. Ôi thời thơ bé tuổi 15...).
Ý khổ thơ muốn nói khi
hai người đồng điệu gặp nhau thì dù tóc trên đầu đã chớm bạc thì tâm hồn họ vẫn
trở về cái thời ngây thơ, hồn nhiên và e ấp như thuở ban đầu.
Còn hoàng hoa mấy
cánh vướng hiên nhà là có thật, vì bên góc sân nhỏ nhà Liên Hưng luôn có hoa
vàng nở quanh năm, nên khi nhìn hoa ai đó dễ sinh lòng mơ mộng dù ở lứa tuổi
nào. Chữ "vướng" ở đây là Liên Hưng cố ý dùng, vì hoa không chỉ trên
cành hay rụng xuống sân mà "vướng hiên nhà" - như mối tình e ấp nấp
đâu đó ngoài hiên mà thôi.
Bởi thế mới có
chuyện Quỳnh hương lấp loáng ánh trăng rắm. Hoa Quỳnh tượng trưng cho sự e ấp,
tinh khiết của mối tình dấu kín, không lời.
Và đó chính là “Ảo Ảnh Thời Gian.”
Vâng đúng vậy, tôi
đã biết những mối tình học trò nay ở tuổi thất thập gặp nhau lại còn e ấp hơn
cái thời mới lớn. Hai về thơ khám phá cho ta một hiện tượng tâm lý mà ai cũng
dễ xảy ra trong lòng mình nhưng mấy ai định nghĩa được nó là gì. Nó là “Ảo ảnh thời gian”
Và ý thơ trong khổ
tiếp theo, tác giả dùng để giải thích hai khổ thơ đầu:
Tương phùng một
thoáng hồn bé lại
Dẫu đường thiên lý
lắm xa xăm
Dẫu vó ngựa hồng
còn đi mãi
Hương tình phảng
phất đến ngàn năm...
Cả ba khổ thơ trên
đây thật là thiết tha. Tất nhiên cô gái quay lại ở tuổi mười ba khi đối diện
người yêu cũ nhưng lời cô thốt ra trong thơ không phải ở tuổi mười ba, lại
không phải ở tuổi “tri thiên mệnh” như cô đã nói ở trên. Lời thơ quyến luyến
đến vô biên, lảng mạn đến vô bến, phả vào hồn ta mùi hương của Hoàng Hoa, của
hoa Quỳnh là thứ hương tình ngây ngất. Lời thơ Chuyển động hồn ta với tiếng vó
ngựa ngàn năm mang theo hương tình đến cùng trời cuối đất. Vó ngựa nầy không
buồn thê thiết như “Mỏi Mòn” của Thanh Tịnh: “Ngựa hồng đã đến bên hiên/ Chị ơi
trên ngựa chiếc yên vắng người”. Vó ngựa nầy còn có ngày chở chàng quay lại gặp
nhau và mối tình họ có lẻ cao thượng hơn, thắm thiết hơn thuở trước!
Ba khổ thơ sau như
một bài thơ họa lại ba khổ thơ trước, với những ý thơ lặp lại nhưng lời thơ
càng thêm mượt mà, càng thêm thắm thiết, không đem đến sự nhàm chán mà đưa ta
quay lại một khung trời yêu thương thắm thiết, thấm vào lòng ta cái hương vị
cúa tình yêu xưa và nay, cho ta chiêm ngưỡng sắc màu cúa khung trời khác biệt
của hai thuở yêu nhau:
Mười bảy tuổi em
nhiều năm trước
Đến bây giờ sao lại
mười ba?
Ngu ngơ đón gió
chiều thổi ngược
Hoàng hoa mấy cánh
sáng hiên nhà
Anh mười chín bên
thềm hoa soan rụng
Thời gian lui bỗng
gặp tuổi mười lăm
Sao băng qua trời
ai nhớ tháng năm?
Quỳnh hương ngát
dưới trăng rằm mười sáu
Một thoáng tương
phùng cho hồn em bé lại
Đường xa xăm thiên
lý chạnh lòng ai?
Vó ngựa hồng dong
ruổi một sớm mai
Tình đơm nụ ngàn
năm tươi đẹp mãi.
Đến bây giờ có lẽ
người đọc hiểu “Ảo Ảnh Thời Gian”
là gì. Đó là thời gian tâm lý xảy ra trong lòng tác giả. Tình yêu làm cho trẻ
lại ở bất cứ độ tuổi nào, tình yêu làm cho ngu ngơ ở bất cứ độ tuổi nào và tình
yêu khiến cho thời gian thổi ngược lại, làm bùng lên sự say đắm, kết nụ đơm hoa cho cuộc đời.
Bài thơ cho ta một
cuộc tương phùng hội ngộ đẹp nhất trần gian, khiến hồn ta trẻ lại và trôi trên
dòng thời gian với những câu thơ có âm thanh róc rách như dòng nước chảy.
Với những bài thơ
như thế nầy không thể nói nhiều, vì nó đẹp như vẻ đẹp mà Xuân Diệu đã phải “Im
Lìm không dám nói năng chi” bởi nói ra sẽ làm cho lay động “sai lỡ nhịp trăng đang”. Vậy cho nên
người viết chỉ giới thiệu bài thơ, khơi gợi một vài ý tứ và chúng ta hảy để hồn
trẻ lại tuổi mười lăm hay tuổi mười ba, quay về một thời đèn sách với tình yêu
của “Thuở ban đầu lưu luyến ấy/ Ngàn năm
chưa dễ mấy ai quên” để thưởng thức bài thơ đến tận cùng cái hay của nó./.
Mời thư giãn với nhạc phẩm ANH BIẾT EM ĐI CHẲNG TRƠ VỀ
của Lê Minh Bằng qua tiếng hát Tuấn Vũ:
*
CHÂU THẠCH
(Tên thật: Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 02.03.2018.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang blog Đặng
Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét