 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
ĐỌC “VÒNG
ĐỜI”
- thơ Lê
Đình Hạnh
VÒNG ĐỜI
Người bỏ ta đi - ta
bỏ người…ở lại
Nỗi buồn riêng
“thân ngựa đã xa bầy”
Mây còn nhớ quay về
thăm đỉnh núi
Còn người…như là
gió heo may
Nhớ mà chi núi đồi
đã khuất
Tiếc mà chi một
gánh bỏ bên đường
Anh cuốn cờ - xếp
giáo - buông cương
Tôi đốt áo, tro tàn
nay đã lạnh
Sông ngày xưa chia
thành trăm nhánh
Người sông xưa vứt
gánh mộng bên trời
Một vòng đời có
được mấy vòng chơi?!
Tình đơm nụ ngàn
năm tươi đẹp mãi.
*.
LÊ ĐÌNH HẠNH
LỜI
BÌNH:
 |
| (Tác giả Châu Thạch) |
Ở Đà Nẵng có một
nhóm thơ tên là Thân Hữu. Thân Hữu chỉ là cái tên để có mà gọi nhưng thật ra
thành viên chỉ là nhưng con người tự do và yêu thơ, thỉnh thoảng gặp nhau trong
quán cà phê hay bên vỉa hè một con đường phố. Nhóm thơ nầy như những vần mây tụ
lại, trôi đi, bay vẩn vơ phiêu bồng. Họ không có danh sách thành viên, không có
điều lệ, đa số không gia nhập một hội đoàn nào. Trong đó Lê Đình Hạnh là một
bụng thơ mà mỗi lần gặp nhau, thơ anh ngân lên như những sợi tơ vàng từ thân
con én, khiến mọi người lắng nghe đến độ ngẩn ngơ. “Vòng Đời” là một trong những bài thơ đó, nó ngắn, nó không phải
thơ tình nhưng làm cho nước mắt rơi vì nó cũng nhiều.
Vào khổ thơ đầu
tiên ta đã thấy lời trách nhẹ như “gió heo may” của Lê Đình Hạnh đã khiến se
lạnh lòng ta:
Người bỏ ta đi - ta
bỏ người…ở lại
Nỗi buồn riêng
“thân ngựa đã xa bầy”
Mây còn nhớ quay về
thăm đỉnh núi
Còn người…như là
gió heo may
Đọc câu thơ đầu
tiên lòng ta đã thấy se thắt. “Người bỏ
ta đi - ta bỏ người…ở lại”. Người bỏ ta đi, ta cũng bỏ người nhưng ta không
đi mà ta ở lại. “Người bỏ ta đi” là
một tiếng than xé lòng. “Ta bỏ người
…” chỉ là sự giận hờn nơi cửa miệng. “Ở
lại” là hứng chịu tất cả nỗi đau.
Thật ra nếu ta bỏ người được thì bài thơ không bao giờ có và bài thơ cũng không
đắng cay đến thế.
“Nỗi buồn riêng “thân ngựa đã xa bầy”: Ta
ở lại mà ta là ngựa xa bầy nghĩa là cả bầy ngựa đã tung vó đi xa, chỉ còn ta cô
đơn một mình ở lại.
“Mây còn nhớ quay về thăm đỉnh núi”: Một
sự nhân cách hóa mây và núi thành người. Một hình ảnh đẹp, phả vào tâm hồn
người đọc rất nhiều cảm xúc, rất nhiều tưởng tượng, mở rộng không gian, chất
chứa ý thơ lãng mạn, tràn đầy với lời “Thề
Non Nước” của Tản Đà năm xưa.
“Còn người…như là gió heo may”: Với thời
tiết thì gió heo may quay lại năm sau nhưng với Lê Đình Hạnh đó là gió heo may
của chính một mùa nhất định nào đó trong đời. Ngọn gió ấy bay đi và không bao
giờ quay lại.
Cả bốn câu thơ đúng
là cơn gió heo may, thiết tha và hờn dỗi, thấm đậm và se lạnh tâm hồn. Tâm sự
người ở lại dằn vặt, cay đắng, chất chứa nỗi sầu cao vời vợi như con ngựa cô
đơn quay đầu hý vang vọng về đỉnh núi xa xôi.
Rồi thì qua khổ thơ
thứ hai, một loạt những hình ảnh phũ phàng hiện lên trên bức tranh chứa cả
không gian và thời gian ảm đạm:
Nhớ mà chi núi đồi
đã khuất
Tiếc mà chi một
gánh bỏ bên đường
Anh cuốn cờ - xếp
giáo - buông cương
Tôi đốt áo, tro tàn
nay đã lạnh
Hình ảnh núi đồi là
hình ảnh của sự nghiệp. là hình ảnh của sơn hà. Tất cả đã khuất rồi, thôi không
nhớ làm chi nữa, thôi không tiếc làm chi nữa, vì cái lớn lao đó nay tầm thường
như một đôi quang gánh bỏ bên đường. Tuổi trẻ hăng say tưởng gánh cả sơn hà
trên vai nhưng ngờ đâu phải đặt nó xuống. Đặt nó xuống rồi nhưng đôi vai không
hề nhẹ vì phải gánh bao nhiêu điều hệ lụy khác.
Hai câu thơ như tiếng khóc bên quan tài, không nhớ không thương không
tiếc mà nước mắt cứ nghẹn ngào, và nước mắt cứ nuốt vào lòng, chua xót.
Tiếp hai câu thơ
sau, nhà thơ thổ lộ cái hoàn cảnh bi thương của hai người. Hóa ra họ là đôi
chiến hữu:
Anh cuốn cờ - xếp
giáo - buông cương
Tôi đốt áo, tro tàn
nay đã lạnh
Người thì buông
cương, người thì đốt bộ áo lính đã lâu rồi. Tất cả đã thành tro tàn và tro tàn
đã trở nên lạnh lẻo. Câu thơ cho ta biết thời gian đi qua cơn biến động cũng
lâu rồi, nhưng nỗi buồn đọng trong lòng họ càng ngày càng lạnh thêm, vì đống
tro tàn vẫn còn đó, nó không biến đi mà mỗi ngày nó lại lạnh thêm.
Bốn câu thơ cho ta
thấy người anh hùng đã tiêu tan sự nghiệp, hiệp sĩ đã bất đắc chí giữa đời,
niềm đau gặm nhấm tâm hồn, làm cho bất mãn cuộc đời, dằn vặt trong hiện tại,
muốn buông bỏ quá khứ nhưng quá khứ như con sâu tuyệt đẹp cứ ăn mòn tâm tưởng.
Khổ thơ chót chỉ có
ba câu. Ba câu thơ kết lại làm hiển hiện một thế hệ tan tác như con sông chia
thành trăm nhánh và người trên sông buông thuyền bỏ lái lưu lạc bốn phương
trời:
Sông ngày xưa chia
thành trăm nhánh
Người sông xưa vứt
gánh mộng bên trời
Một vòng đời có
được mấy vòng chơi?!
“Một vòng đời bỏ lại mấy vòng chơi?!: Một
câu hỏi. một tiếng than, vọng lên cho tâm hồn suy nghiệm một kiếp nhân sinh. Đó
là triết lý Phật giáo? Đó là giáo lý Thiên Chúa giáo? Không, nó không là triêt
lý hay giáo lý của ai cả. Nó là câu hỏi của Lê Đình Hạnh, là tiếng than của Lê
Đình Hạnh, hay đúng ra là tiêng than của cả một thế hệ sinh ra trong chiến
tranh, chịu nhiều hệ lụy trong cả thời bình.
Lê Đình Hạnh là
người ở lại. Bài thơ để trách những người chiến hữu cùng nhau một lần buông
súng, đã ra đi mà không quay lại nhưng trách như một chinh phụ ngồi chờ chinh
phu bên song cửa hẹp. Biết đâu sẽ có một ngày “Ngựa hồng đã đến bên hiên/ Chị ơi trên ngựa chiếc yên vắng người”
thì lại càng thêm đau khổ ./.
Mời thư giãn với nhạc phẩm THÀNH PHỐ SAU LƯNG
của Hàn Châu, qua tiếng hát Đan Nguyên:
*
CHÂU THẠCH
(Tên thật: Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 10.03.2018.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang blog Đặng
Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét