NÓI THÊM VỀ LOẠI THƠ, TƯỞNG THẤY SAO VIẾT THẾ - Tác giả: Vương Cường (Nghệ An)

 

NÓI THÊM VỀ LOẠI THƠ,

TƯỞNG THẤY SAO VIẾT THẾ

*

(Tác giả Vương Cường)

Nhiều người nghĩ thế thì Thơ con cóc cũng là thơ chăng? Đây nhé: “Con cóc trong hang/ Con cóc nhảy ra/ Con cóc nhảy ra/ Con cóc ngồi đó/ Con cóc ngồi đó/ Con cóc nhảy đi…(Khuyết danh)” Không đâu, nó tả sự chuyển động bình thường có âm điệu không thấy biểu lộ tình cảm gì. Thường thơ giàu tưởng tượng, tưởng tượng đã nâng cánh thơ bay: “Nàng là tuyết hay da nàng tuyết điểm?/ Nàng là hương hay nhan sắc lên hương?… (Tranh lõa thể - Bích Khê). Cái này là thơ thì ai cũng dễ hiểu.

Có loại thơ như thấy gì viết ấy mà lại rất thơ: “Nàng có ba người anh đi bộ đội/ Những đứa em nàng/ Có đứa chưa biết nói…(Màu tím hoa sim - Hữu Loan). Nhà người vợ đầu của Hữu Loan, nhiều anh em, trong đó có ba người anh đi bộ đội (Chống Pháp) sau này có hai người thành tướng. Một người thành bí thư Trung ương đoàn. Dưới còn có em còn bé, chưa biết nói là thật như sự thật thế. Sự thật trong bài còn cứ như thế, như kể cho hết bài. Tìm một câu thơ rất khó. Tôi tìm mãi thấy câu này: “Màu tím hoa sim/ Tím chiều hoang biền biệt…”. Ấy thế mà cả bài thơ tạo nên sự ám ảnh ghê gớm, nhập đồng. Dường như ai cũng đọc qua một lượt là cứ thế thơ bám theo suốt đời.

Mới đây lại đọc bài thơ Giỗ bà của Thạch Quỳ cũng kiểu có sao nói vậy. Vì là chuyện nhà tôi nên tôi hiểu càng rõ, đúng là có sao viết vậy. Nguyên văn bài thơ như sau:

GIỖ BÀ

 

Bà mất khi cha một tuổi

Cha không biết mặt bà

Mẹ về làm dâu bày mâm dọn cỗ

Mẹ không biết mặt bà

Tôi lớn lên thay cha cúng giỗ

Tôi không biết mặt bà

Vợ tôi lại bày mâm dọn cỗ

Vợ tôi không biết mặt bà

Giờ mấy đứa con dâu

Đứa trong nước

Đứa ngoài nước

Có đứa người tận bên Hàn Quốc

Cũng bày mâm dọn cỗ giỗ bà…

Bà ơi bà!

Cỗ bàn đơn giản thơm thảo hương hoa

Tấm lòng cháu con chân thật

Nghìn trùng cách xa không lần gặp mặt

"Tiền bất kiến cổ nhân

Hậu bất kiến lai giả"(*)

Người trước cháu con không thể gặp

Người đời sau bà không thể gặp cháu con

Chỉ tình thương yêu mãi mãi trường tồn

Mãi mãi nhân gian một cõi linh hồn…

---

(*) Bài hát lên đài U Châu của Trần Tử Ngang: Phía trước không thấy người xưa. Phía sau không thấy ai đến.

Bà nội mình mất khi vừa tuổi 35, bố mình được 1, 2 tuổi. Từ bố, mẹ và anh em không ai còn biết mặt bà. Trước đây vẫn giỗ bình thường. Những năm chống Mỹ, người ta phát động ăn 18kg gạo/ ngày. Thời ấy nhiều người đến thăm nhau không dám ở lại ăn cơm. Các gia đình đều chuyển các giỗ thành hợp kỵ. Ông mình có hai bà cùng hợp kỵ vào một ngày giỗ của ông. Khoảng hơn chục năm về trước, chị dâu mình đi xem ở đâu đó mình không rõ nhưng nghe bà lên trách. Bà trách rằng, khi về làm dâu ta mang bao nhiêu của cải về nhà chồng mà nay không đứa cháu nào cũng giỗ ta. Bà chị sợ quá mới hỏi, thưa bà, bà tên là gì ạ? Tên ta là một loại hoa. Đúng tên bà là Phan Thị Mai. Bà không nói tên mà tự suy. Chị dâu khi ấy đâu đã biết tên thật của bà. Thế là về đến ngày thì làm giỗ bà. Mấy hôm sau bà lại lên trách, giỗ gì mà chỉ có một vài cái chén, bạn ta nhiều, ai uống, ai không? Giật mình vì khi làm giỗ, chỉ có một chén nước! Thạch Quỳ có cô con dâu người Hàn Quốc vẫn làm giỗ theo đúng phong tục Việt Nam và của gia đình tôi.

Có chuyện như thế nên trong bài thơ tưởng như thấy sao viết vậy vẫn gây xúc động mạnh. Hai câu cuối cùng nâng bài thơ bay cao lên và không phải vô tình khi tác giả viết:

Mãi mãi nhân gian một cõi linh hồn…

*

VƯƠNG CƯỜNG

Địa chỉ: Khu TT Phương Mai, phường Phương Mai

quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.

 

 

 

…………………………………………………………………………

- Cập nhật từ messenger facebook Nguyễn Đình Văn ngày 01.08.2021.

- Ảnh dùng minh họa cho bài viết được sưu tầm từ nguồn: internet.

- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến. 

- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.

.