TRÒ
CHUYỆN VỚI MỘT NHÀ VĂN MĨ
VỀ
NHỮNG CÁI TẾT VIỆT NAM
Chị
Lady Borton ( có tên Vệt Nam là Út Lý) hiện là điều phối viên dự án của tổ chức
Quây cơ (Quaker) Mỹ (một tổ chức phi chính phủ từng hoạt động giúp đỡ nhân dân
Việt Nam từ khi nước ta còn chia hai miền Nam - Bắc). Tôi tìm gặp chị vì mới
đọc cuốn sách chị viết rất hay về nhân dân ta. Cuốn sách nổi tiếng có nhan đề:
“Tiếp theo nỗi buồn” - Một người Mỹ giữa làng quê Việt Nam”
(Bản dịch tiếng Việt, Nhà xuất bản Thế Giới, Hà Nội, 1997).
Chúng
tôi gặp nhau tại Văn phòng Quây cơ ở khách sạn La Thành.
Vũ Nho: Chị Lý
này, chị học tiếng Việt ở đâu mà giỏi vậy. Chị có thể cho biết tên giáo viên đã
dạy tiếng cho chị không?
Út Lý: Ồ! Anh quá khen!
Tôi nói tiếng Việt tàm tạm thôi. Xin anh đừng nói nhanh quá. Thế này nhé: Tôi
tự học ở bên Mỹ nhưng chẳng có dịp thực hành. Do có môi trường và do yêu cầu
công việc nên học có kết quả nhanh. Tôi không theo một lớp học nào cả.
Tiếng
Việt khó lắm nhưng chừng hai năm thì tôi có thể nói và nghe hiểu. Khi tôi về
Mỹ, khả năng nghe nói giảm hẳn. Sang Việt Nam nó lại phục hồi và phát triển.
Vũ Nho: Đọc
sách của chị, tôi biết chị đã ăn nhiều cái Tết ở làng quê Việt Nam, có lần chị
đã ăn sáu bữa cỗ thịt lợn trong một ngày ở xã Khánh Phú! Vậy chị đã ăn bao
nhiêu cái tết Việt Nam?
Út Lý: (cười) Để tôi nhớ
lại xem: Hai tết ở Quảng Ngãi, một tết ở Bàn Long, một tết ở Sài Gòn, ba tết ở
Hà Nội, một tết ở Khánh Phú. Tôi ăn một cái tết Việt Nam với những thuyền nhân
ở trại Bilau Buđông trên đất Malaixia nữa.
Vũ Nho: Xin
lỗi vì tò mò. Khi ăn “cỗ thịt lợn” chị có được mời ăn món tiết canh chứ. Chị có
dám thử không?
Út Lý: Ồ, có chứ. Tôi
không muốn làm mếch lòng những người quý mến mình.
Vũ Nho: Có
phải vì nể như thế nên trong sách chị viết rằng một bữa cơm ở Bàn Long chị đã
ăn một lượng thịt bằng số thịt chị ăn chừng hai mươi năm. Phải vậy không?
Út Lý: Đúng, đúng. Vì
người Quâycơ thường ăn chay.
Vũ Nho: Trong
các món Việt Nam, chị thích món nào nhất?
Út Lý: Thích nhất ư? Tôi
thích nhất ăn cơm với rau muống luộc chấm nước mắm. Ở miền Nam, tôi thích nhất
canh chua.
Vũ Nho: Còn
thức ăn ngày tết?
Út Lý: Tôi thích bánh
chưng!
Vũ Nho: Bánh
chưng là thứ bánh rất Việt Nam, nó có cả một câu chuyện cổ tích mà chị đã viết
lại rất khéo trong cuốn sách của mình. Nhưng tôi biết thì ban đầu chị thấy ăn
bánh chưng chẳng khác gì ăn miếng bột nhão…
Út Lý: Đúng vậy. nhưng
đấy là ban đầu. Còn bây giờ thì tôi mới cảm nhận hết vị ngọt của gạo, vị ngậy
của thịt, vị thơm bùi của đậu… Câu chuyện Bánh chưng bánh giầy và triết lý của
nó làm cho miếng bánh ý vị hơn. Anh biết không, nước mắm ấy mà, tôi thích lắm,
nhưng người Mỹ nói chung không chịu nổi cái mùi…
Vũ Nho: Vâng,
tôi có biết chuyện này. Chị đã viết trong sách rằng những phụ nữ Nam bộ từng
giấu vũ khí trong thuyền chở nước mắm và lính Mỹ đã nói không khám xét vì sợ
mùi… Nhân nói về mùi, chị có thấy mùi hương trầm của chúng tôi là độc đáo
không?
Út Lý: Mùi trầm hương
rất thơm. Nó vừa ấm áp, lại vừa thanh tao. Tôi vào thăm chùa, thấy mùi hương
trầm rất hợp không khí thiêng liêng. Ngày tết mùi hương trầm làm cho về Mỹ, nhớ
tết Việt Nam tôi không thể không nhớ mùi hương.
Vũ Nho: Đón
tết ở Việt Nam, chị thấy điều gì là mới lạ làm cho chị thích thú?
Út Lý: Nhiều điều. Chúc
mừng năm mới này, ăn cỗ này. Uống rượu gạo và nói chuyện vui này. Nhưng thích
thú nhất là đi chơi đêm giao thừa quanh hồ Hoàn Kiếm. Người rất đông, ai cũng
vui tươi, hớn hở. Đi chơi đêm giao thừa là một phong tục rất đẹp. Đến chơi nhà
các bạn Việt Nam cũng là một cái thú.
Vũ Nho: Cuốn
sách của chị cũng rất thú vị. Chị có thể cho biết số lượng in của cuốn “Cảm
nhận kẻ thù” và “Tiếp sau nỗi buồn” ở Mỹ.
Út Lý: Cuốn trước in
7500 bản. Cuốn sau in 10.000 bản. Đó là in lần đầu. Còn tái bản thì tôi chưa rõ
số lượng.
Vũ Nho: Xin
chúc mừng chị về sự thành công. Câu hỏi sau cùng: Tết này chị sẽ tăng thêm một
cái tết Việt Nam, nâng tổng số lên thành con số 10 chứ?
Nếu vậy xin mời chị đến nhà tôi ăn cỗ nhé. Tôi
cũng là dân Ninh Bình đấy!
Út Lý: Tiếc quá. Tôi có
việc phải về Mỹ. Ở quê tôi, bang Ohaio, có một học sinh Việt Nam hưởng học bổng
của Quây cơ đang học ở đó. Chúng tôi sẽ cùng nhau đón tết Việt Nam ở Mỹ và nhớ
về bạn bè ở Hà Nội, ở Việt Nam.
Vũ Nho: Cám ơn
chị về cuộc trò chuyện này.
Lady
bắt tay tôi. Bàn tay của người phụ nữ từng làm giáo viên, làm lái xe buýt, làm
báo, làm văn, làm đại diện tổ chức Quây cơ, bàn tay từng cấy những dảnh mạ non
trên ruộng bùn Khánh Phú, gặt những lượm lúa vàng trên đồng đất Bàn Long… Bàn
tay ấm và nóng.
Mời
nhấp chuột đọc thêm:
- Các bài viết về
khoa Phong Thủy0
- Các bài viết về
khoa Tướng thuật0
Mời nghe nhạc phẩm BÀI CA TẾT CHO EM
của Quốc Dũng, qua tiếng hát Quang Lê:
0 comments:
Đăng nhận xét