LIBERAL VÀ CONSERVATIVE TRONG THẾ KỶ HIỆN ĐẠI - Tác giả: Chu Tất Tiến (Hoa Kỳ)

Đặng Xuân Xuyến Thứ Bảy, tháng 10 25, 2025 Leave a Comment

LIBERAL VÀ CONSERVATIVE

TRONG THẾ KỶ HIỆN ĐẠI

(Tác giả Chu Tất Tiến)

(Lời tác giả: Bài viết này không có mục đích đề cập đến Đảng Tính của Đảng Cộng Hòa hay Dân Chủ, mà chỉ trình bầy những khác biệt của hai quan điểm trên phương diện lý thuyết mà thôi. Thực tế, trong thời điểm hiện tại, có nhiều sự lẫn lộn giữa Liberal (Tự Do, Phóng Khoáng) và Conservative (Bảo Thủ). Có những nhân vật Bảo Thủ lại thông cảm với Tự Do và ngược lại.)

Nhìn một cách khái quát, thì Liberals tin tưởng vào một chính phủ rộng lớn tạo điều kiện và sự công bằng cho mọi người. Liberals yêu cầu chính phủ không để môt ai phải thiếu thốn, chính phủ phải để cho mọi người được tự do hưởng thụ tất cả những nhu cầu cá nhân mà không can thiệp. Liberals muốn chính phủ nâng đỡ những tầng lớp trung lưu và thấp hơn để họ tự phát triển. Trong khi đó, Conservatives tin tưởng vào từng cá nhân trách nhiệm, hạn chế mở rộng chính phủ, tự do thị trường, tự do cá nhân nhưng phải theo luật lệ của chính phủ ban hành. Conservatives cũng muốn mọi người được tự do theo đuổi mục đích cá nhân nhưng phải chấp thuận những điều luật do một chính phủ mạnh ban hành. Conservatives yểm trợ tầng lớp thượng lưu để từ sự phát triển của giới này mà lôi kéo tầng lớp trung lưu vươn lên.

Đi vào chi tiết, Conservatives và Liberals có những điểm khác biệt sau đây:

1 - Về chính trị:

Conservatives: Cánh Hữu, chủ trương chính phủ thu hẹp, ít luật lệ, cho đa số những dịch vụ được cung cấp bởi các công ty tư nhân trong một thị trường tự do, chú trọng tới sự diễn dịch của Hiến Pháp. Không chú trọng đến sự chọn lựa của các thị trường, để mặc cho các chủ nhân toàn quyền quyết định. Liberals: Cánh Tả (1) chủ trương nhiều điều luật và dịch vụ như y tế công cộng chính phủ phải cung cấp cho từng cá nhân. Liberals chú trọng đến an toàn công cộng, an tòan nơi làm việc, chống sản xuất những sản phẩm độc hại cho dân chúng cũng như chú trọng đến an toàn khí hậu. Phe này yêu cầu không được kỳ thị mầu da, sắc tộc và phải công bình trong việc tuyển người làm việc cũng như việc ghi danh vào Đại Học phải có sự phân bổ tỷ lệ cho mọi sắc tộc, không để cho một trường Đại Học nào toàn nâng đỡ da trắng, mà loại bỏ các thí sinh da mầu.

2 - Về kinh tế:

Conservatives cho rằng tư chức phải đóng thuế ít hơn và tiêu dùng ít hơn. Cắt giảm chi tiêu để cân bằng ngân sách. Giai cấp có lợi tức cao phải đầu tư nhiều hơn vào nhiều công trình. Việc làm từ thiện là do trách nhiệm của mỗi cá nhân. Chính phủ sẽ không can thiệp vào các dịch vụ đầu tư của mọi cá nhân. Conservatives chủ trương làm gọn nhẹ chính phủ, cắt bớt các chi tiêu quốc nội cho người giai cấp thấp, và cắt chi tiêu quốc tế cho những nơi chiến tranh, các nước nghèo khó, dịch bệnh. Conservatives cương quyết cho rằng các quốc gia trên thế giới phải tự lo cho mình. Do đó, phải cắt bớt các việc yểm trợ cho các quốc gia đang bị chiến tranh, nghèo khó, tật bệnh tàn phá. Ngược lại, Liberals cho rằng chính phủ phải cung cấp nhiều dịch vụ cho những người kém may mắn, thí dụ như bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong khi phải tăng thuế cho người có lợi tức cao, dùng số thặng dư đó lo cho người tầng lớp thấp. Liberals cho rằng chính phủ phải kiểm soát mọi dịch vụ đầu tư, tránh việc độc quyền đầu tư, cấm sát nhập các công ty khổng lồ để trở thành độc bá võ lâm, tự động điều chỉnh giá cả, làm ảnh hưởng đến kinh tế toàn dân. Liberals cũng chú trọng đến Khí hậu toàn cầu, vì cho rằng đó là công việc tối quan trọng cho sinh mạng của dân chúng. Liberals cho rằng việc yểm trợ cho các quốc gia đang chiến tranh cũng là việc cần thiết cho sự bình an của nước Mỹ, vì khi thế giới ổn định, thì nước Mỹ cũng an bình.

3 - Về Xã hội:

Conservatives chống hôn nhân đồng tính, phá thai và chống nghiên cứu về tế bào của phôi nhi vì để nghiên cứu về vấn đề này, phải sử dụng những bào thai của các phụ nữ muốn phá thai. (Thực tế, việc nghiên cứu về tế bào thai nhi này không phạm pháp với vài tiểu bang và lại vi phạm luật pháp với những tiểu bang khác.) Những người Bảo Thủ yểm trợ án tử hình, và quy định rằng cá nhân phải tự lo lấy trách nhiệm với việc làm của chính mình. Conservatives tán thành việc dùng súng đạn, dựa theo điều 2 của Hiến Pháp Hoa Kỳ: "A well regulated Militia, being necessary to the security of a free State, the right of the people to keep and bear Arms, shall not be infringed". (Một dân quân đã được huấn luyện đứng đắn, trở thành cần thiết cho sự an ninh của một đất nước tự do, quyền của công dân được giữ và mang súng, cấm không được xâm phạm.) Trong khi đó, Liberals yểm trợ hôn nhân đồng tính, phá thai và xúc tiến việc nghiên cứu về tế bào phôi nhi. Những người Tự Do Phóng Khoáng lại muốn hạn chế việc sử dụng súng đạn như phải ghi danh và phải được điều tra về tiểu sử, buộc súng đạn cũng phải được đăng kiểm và cấm các loại súng tự động bắn được nhiều viên, để tránh việc sát hại hàng loạt.

4 - Về trách nhiệm cá nhân:

Conservatives chú trọng đến bổn phận của từng cá nhân và chính phủ sẽ buộc họ phải có trách nhiệm với những hình phạt nặng. Liberals mong chính phủ cung cấp một cấu trúc thực tế về trách nhiệm và bổn phận. Luật pháp đặt ra để bảo vệ dân chúng chứ không phải để đàn áp dân chúng bằng luật lệ để dân chúng sống trong một xã hội công bằng và tự do.

5 - Về nhiệm vụ của Chánh Án (Judge):

Conservatives tin tưởng rằng một vị Chánh Án có toàn quyền quyết định khi nào mà luật pháp cho phép dưới sự chỉ dẫn của Hiến Pháp. Chánh Án cũng giải quyết mọi tranh chấp liên quan đến ý nghĩa của những luật lệ. Liberals tin rằng Chánh Án là phương thức để cho các đề luật không phổ thông được thông qua. Liberals muốn Chánh Án là người thi hành ý muốn của họ.

6 - Về sự yêu nước:

Conservative là những người yêu nước cực đoan. Họ luôn muốn rằng nước Mỹ là hùng mạnh nhất thế giới và không muốn can thiệp vào chuyện thiên hạ. Liberals trái lại muốn nhìn về tổng thể thế giới mà trong đó nước Mỹ chứng tỏ sự hùng mạnh của mình. (Thực tế, Tổng Thống Franklin Roosevelt, vị Tổng Thống duy nhất trong lịch sử Mỹ Quốc được bầu 3 lần liên tiếp, là thuộc đảng Dân Chủ nhưng lại ngần ngại tham gia vào cuộc Thế chiến thứ Hai, bất chấp Nhật Bản đã đánh chìm vài tầu chiến của Hoa Kỳ, chỉ khi có trận Trân Châu Cảng, ông mới tuyên bố chiến tranh với Nhật và phe Trục.)

7 - Thành công:

Conservatives cũng là những nhà tư bản. Họ tin rằng kết quả vĩ đại của họ đã thông qua sự cực nhọc của mình, làm cho nước Mỹ mạnh hơn. Ngược lại, Liberals cho rằng những đại gia khổng lồ đã lừa gạt dân chúng, lấy tiền của người nghèo làm giầu cho chính mình.

8 - Tôn giáo:

Conservatives tin mãnh liệt vào Chúa Trời. Họ cho rằng mọi thành công của nước Mỹ đều do Thiên Chúa ấn định. Trong khi đó Liberals không tin vào Chúa Trời. đôi khi họ còn mạ lị thần thánh.

Đại loại 8 điểm trên đây là những điểm căn bản cho sự khác biệt của hai ý nhiệm: Tự Do Phóng Khoáng và Bảo Thủ. Tuy nhiên, như đã trình bầy từ đầu, Bảo Thủ không nhất thiết phải là đảng viên Công Hòa, cũng như nhiều người Tự do Phóng Khoáng lại tin vào việc sử dụng súng là cần thiết, cũng như cũng có những vị lãnh đạo phe Dân Chủ là người Christian.

----------

Chú thích: (1) Cánh Tả đây chỉ là để nói về sự ngược lại của Cánh Hữu, không phải là Cộng Sản. Vì đảng Cộng Sản vẫn được hoạt động chính thức ở Hoa Kỳ nhưng trong sự hạn chế. Người nào dám xưng mình là Cộng Sản nơi công cộng, chắc sẽ bị giết chết ngay lập tức. Tổng Thống Kennedy, Dân Chủ, trước khi đến Dallas đã bị giết vì Oswald, một Marine, đào thoát sang Cộng Sản-Nga, rồi trở lại Hoa Kỳ với mục đích giết Tổng Thống Kennedy theo lệnh Cộng Sản.

--------

Tham chiếu:

https://www.studentnewsdaily.com/conservative-vs-liberal-beliefs/

https://differencecamp.com/conservative-vs-liberal-differences/

https://www.diffen.com/difference/Conservative_vs_Liberal

Mời nhấp chuột đọc thêm:

- Về bút danh Thái Đắc Xuânl

- Kỷ niệm khó quên thời là lính văn nghệl

- Yếu tố đồng tính trong thơ Đỗ Anh Tuyếnl

- Thơ Trần Đức Tín - Vài trao đổi với Vũ Thị Hương Mail

- Tản mạn chuyện giới tính của “sao”l

- Tản mạn chuyện nghệ danh của các “sao” Việtl