THẦN KHÚC CỦA DANTE ALIGHIERI THI CA KHÚC II - Chuyển ngữ: Phạm Trọng Chánh (Pháp)

Leave a Comment

THẦN KHÚC CỦA DANTE ALIGHIERI
THI CA KHÚC II
*
TÓM LƯỢC
Đăng Tử (Dante) do dự, Việt Sinh (Virgile) trấn an chàng. bảo rằng  Bích Thi (Béatrice) xuống cõi Minh Phủ (Limbes) nhờ ông cứu giúp chàng. Dante lấy lại can đảm.
Ngày qua trời lại tối tăm,                                   1
Muôn sinh vật trút nhọc nhằn trần gian.
Tôi vào cuộc chiến, lên đường,
Lòng tôi ghi nhớ hành trình không sai.
Thi Thần Trí Cả giúp tôi,*
Ký ức tôi viết điều tôi thấy nhìn.
Tấm lòng cao quý nẩy sinh,
Khởi đầu thi hứng dẫn tầm mắt trông.
Kiên cường can đảm tấm lòng,
Trước khi dẫn dắt vào trong hành trình.                 10
Tôi rằng Thân phụ Sinh Vương,(Silvius)*
Mang thân trần thế vào nguồn vô biên.
Nhờ thần chống lại ác  tâm,
Hộ trì giúp sức điều lành hiển vinh.
Những điều nào tưởng người trần,
Vì trời cao đã chọn ban phúc lành.
Cha Thánh Rô Ma Giáo Hoàng,(Rome)*
Đô thành, lãnh địa, thánh linh cơ đồ.
Nơi Ngôi truyền thánh Pi-e-rô, (Saint Pierre)
Vinh quang thay kẻ bước vô hành trình.                 20
Người đà biết rõ nguyên nhân,
Cuộc vinh quang, áo Giáo Hoàng tặng ban.
Thánh Pôn ngài cũng ở trên. (Saint Paul)*
Tặng cho sức mạnh đức tin khởi đầu.
Nhưng tôi, ai cho phép đâu ?
Chẳng Ê Nê chẳng phải nào Thánh Pôn ̣(Énée, St Paul)*
Chẳng tôi, chẳng kẻ khác tin,
Tôi phân vân, chuyến đi thành chuyện điên.
Người sáng suốt hiểu tôi chăng ?
Đổi thay ý định lúc đang khởi đầu.                  30
Trên dốc tăm tối, tôi hoang mang,
Càng suy càng nghĩ tiêu tan ý đồ.
Mới đầu đã thấy cam go.
Người thầy hào hiệp thanh cao lời rằng :
“Lời con ta hiểu rành rành,
Nhát hèn con nặng mang trong tâm hồn.
Nó thường ngăn cản con đường,
Ý đồ cao cả chùng mòn bước chân.
Như nhìn bóng thú trên không,
Nghe ta  con sẽ chẳng ngăn sợ gì.                           40
Vì sao ta đến, nghe đây,
Phút đầu tiên đã đau thay nỗi lòng.
Ta là người cõi hư danh,
Nương tử xinh đẹp phúc hằng gọi ta.*
Như ta mong được khiến sai,
Mắt nàng lấp lánh sao mai trên trời,
Giọng thiên thần, nhẹ êm lời
Hỡi hồn tao nhã cõi đời Mân Tô Va*
Vinh quang trần thế chói loà.
Còn vang vọng mãi yên hà thái không,                  50
Bạn đường ơi chớ bận lòng,
Gian nan gặp nạn trên đường vắng tanh.
Lòng lo âu muốn quay lưng,
Ta lo người đã lạc đường quá xa,
Cứu người ta sợ muộn ra,
Chuyện người ta đã nghe qua cõi trời.
 “Hãy đi cứu giúp chàng  thôi.
Lời từ tâm sẽ cứu người bình an.
Cứu chàng cho tôi an lòng. “
Bích Thi danh gọi, tôi mong cầu người,(Béatrice)     60
Từ xa đến, mong về thôi,
Tình yêu gửi gắm một lời tâm tư.
Khi ta về với ngôi cao,
Tán dương ca ngợi công lao của người.:
Nàng ngừng, tôi bày tỏ lời:
“Nương tử đức hạnh, loài người ngưỡng trông,
Dưới trời cao vòng thái không,
Lời người truyền nức nô lòng của tôi.
Vâng lời còn thấy chậm thôi,
Ước mơ nàng cắt nghĩa lời ước mong.
Xin nàng cho biết nguyên nhân,
Vì đâu nàng bảo xuống trần hôm nay.                    70
Cõi vô biên nàng về đây,
Nói cùng tôi bí mật này nàng mong.
Nàng rằng : Người muốn biết chăng ?
Ta xin vắn tắt nguyên nhân đôi lời,
Sao ta không sợ đến nơi,
Lòng ta chỉ sợ lộ thôi những điều.
Phương hại kẻ khác không đâu,
Ngoài ra ta chẳng lo âu trong lòng.             80
Trời sinh ta ban hồng ân,
Chẳng làm ám ảnh cõi trần khổ đau.
Lửa thiêu chẳng đốt ta nào,
Đức Bà từ cõi ngôi cao thương tình.
Người nguy nan mở lòng nhân.
Thế nên đã bỏ khắc nghiêm luật trời.
Gọi Linh Chi đến dặn lời :(Lucie)*
Tín đồ con hiểm nguy thôi lúc này.
Ta ủy thác con ra tay,
Lính Chi thù địch của bầy ác tâm.                           90
Lên đường tìm đến ta thăm,
Ra Sen thuở xa xăm hằng ngồi.(Rakenle, Rachel)*
Bích Thi ca ngợi Chúa Trời.
Sao không đi cứu giúp người dấu yêu.
Vì người vào cõi cô liêu,
Có nghe tiếng khóc đớn đau của chàng
Lo âu cái chết hãi hùng,
Còn hơn sông dữ, biển ngàn sóng dâng.
Không ai cấp bách cho bằng,
Làm lành tránh dữ, an lành tấm thân.                    100
Nghe theo lời nói thăm trầm,
Xuống đây từ cõi vĩnh hằng vinh quang.
Cậy người lời nói tâm can,
Vinh danh người những ai trông cậy người.
Sau khi nói bấy nhiêu lời,
Long lanh đẩm lệ, nàng thời nhìn ta,
Dục đi nhanh đến cõi xa,
Đến với người, ấy vì ta theo nàng
Cứu người thoát thú chặn đường,
Chỉ con đường ngắn đỉnh non tươi hồng.        110
Chuyện gì dừng bước ngại lòng,
Sao đầy bạc nhược, nhát hèn trong tim.
Thiếu dũng khí, chẳng bình an.
Ba Tiên nương cõi trời ban phúc mầu.*
Lắng nghe từ cõi thiên cao,
Và ta, ta hứa người bao chuyện lành.
Như hoa rủ cánh khép cành,
Qua đêm trường lạnh giá băng, mặt trời
Bỗng bừng dậy, nắng hồng soi.
Lòng tràn dũng khí sáng tươi trong lòng.               120
Bắt đầu người tự do rằng :
Hỡi tiên nương đã rộng lòng giúp tôi.
Người hào hiệp chóng nhanh lời ,
Những lời chân thật trên môi tỏ bày.
Lời ái từ đẹp đẽ thay,
Trái tim nung nấu, nỗi này hằng mong.
Giúp tôi ý định đầu tiên.
Và hai ta cũng cùng chung một lòng.
Người thầy, chủ soái dẫn đường,
Giúp tôi thêm nỗi can trường tự tin,                        130
Lời người dẫn lối hành trình,
Tôi vào địa ngục u minh hiểm nghèo.                     132
---------------------
CHÚ THÍCH
5, Trí Cả : Trí các nàng Thơ, chỉ trí tuệ của Dante, ý thức sự cao cả của nhiệm vụ.
13. Cha của Silvius tức Éncée, Virgile tả trong cảnh xuống Địa Ngục.
17. Thánh Pierre, xuất thân là người đánh cá, môn đệ chúa Jésus là vị Giáo Hoàng đầu tiên tại Roma,  bị tử đạo thời đế quốc La Mã đóng điinh trên Thập Tự giá lộn ngược. Trên các tác phẩm hội họa tôn giáo,  thánh Pierre cầm chìa khoá mở cửa Thiên Đàng.
23. Thánh Paul, Giáo Hoàng nối tiếp thánh Pierre cũng bị tử đạo như  thánhPierre.
27. Énée. Sau cuộc chiến thành Troie bị hạ, Énée  cháu vua Priam dẫn gia đình cùng dân thành Troie sống sót chạy sang  Ý lập thành đế quốc  Rome.
44. Nương tử xinh đẹp  là Béetrice Bích Thi.
87. Lucie de Siracuse Thánh  Tử Đạo thế kỷ thứ IV. Thánh báo hộ sự trông thấy, được Dante yêu mến.
102.Rakenle( Rachel) vợ của Jacob, nhân vật biểu tượng thời Trung Cổ tượng trưng cho sự mặc niệm.
114. Ba tiên nương cõi trời có nguồn gốc từ ba nữ thần cõi Olympe trong thần thoại Hy Lạp : Héra,  Athénée, Vénus
*
PHẠM TRỌNG CHÁNH
Tiến sĩ Khoa Học Giáo Dục
Địa chỉ:, Viện Đại Học Paris V Sorbonne.
Email: phamtrongchanh@free.fr
.




…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 07.05.2020.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại. 
.

0 comments:

Đăng nhận xét