CHỢT NGHĨ ĐẾN MỘT PHẠM
TRÙ MỸ HỌC
"CÁI CAO THƯỢNG VÀ
CÁI THẤP HÈN"
*
Facebook Nguyễn Xuân Diện lúc 20:05 ngày 11/8/2023:
Toàn văn bài viết của Nhà báo Quốc Phong, cựu
Phó Tổng Biên tập Báo Thanh Niên, xuất bản trên Facebook Quốc Phong một giờ
trước:
CHỢT NGHĨ ĐẾN MỘT PHẠM TRÙ MỸ HỌC "CÁI CAO THƯỢNG VÀ CÁI
THẤP HÈN"
Hồi học Tổng hợp Văn, khoá 18 (Đại học Tổng hợp Hà Nội) bọn sinh
viên chúng tôi ối anh bị thi lại môn Mỹ học của thày Đỗ Văn Khang khi thày ra
đề thi dạng này. Tôi nghĩ, chắc tôi sẽ không bị thi lại nếu như có được 2 nhân
vật này để làm ví dụ cho bài thi học kỳ.
Hai nhân vật này đều vướng vòng lao lý nhưng họ đều xứng đáng
ngẩng cao đầu mà đi trước chỗ đông người bởi họ không hề thấp hèn.
Ngược lại, đều rất cao thượng!
Hai người (trong ảnh), một là nhà thơ, nhà báo Nguyễn Việt Chiến
trong việc viết bài chống tiêu cực quanh vụ PMU 18 thì bị bắt giam rồi đi tù.
Anh dứt khoát không chịu nhận mình sai để được tha bổng theo sự gợi ý của Toà;
một người trong ảnh nữa là cựu Đại tá Dương Tự Trọng, cựu Phó Giám đốc Công an
Hải Phòng, một Cảnh sát Hình sự tài giỏi trong nghiệp vụ phá án khiến giới
giang hồ Đất Cảng môt thời phát ngán ngại anh, phải dạt đi nơi khác hoặc bị
pháp luật xử lý. Thế rồi, vì tình huynh đệ máu mủ, anh đã tìm cách giúp anh
trai mình "du lịch qua màn ảnh nhỏ" để rồi vi phạm vào điều cấm của
một sỹ quan Công an. Anh chấp nhận thanh thản thì kể cũng là đặc biệt khi quá
mạo hiểm và có thể mất cả sự nghiệp đang độ phát triển.
Và rồi thì anh đã phải ngồi tù vì anh trai mình.
Về mặt luật pháp, đúng là anh ấy sai nghiêm trọng. Song, về tình
người, máu chảy ruột mềm thì Dương Tự Trọng không hề hèn kém trước mọi người.
Cả hai con người ấy, khi ra tù mà khiến nhiều bạn bè, anh em
kính nể họ hơn, trân quý 2 anh hơn.
Phạm trù mỹ học "Cái cao thượng và cái Thấp hèn" chính
là như thế!
Hôm qua, nhà thơ, nhà báo Nguyễn Việt Chiến và anh Dương Tự
Trọng đã có dịp gặp nhau. Thật thú vị khi đó là hai ví dụ điển hình cho những
suy nghĩ của tôi. Chúc mừng các anh!
Xin giới thiệu bài thơ của anh Nguyễn Việt Chiến vừa gửi cho
tôi. Tôi hỏi, muốn dán lên tường mình có được không, anh bảo nhất trí.
Quốc Phong
Nguyễn Việt Chiến
SỐNG KHÔNG HÈN
.
Dương Tự Trọng nói với tôi như thế
Em sống không hèn
Và dám yêu những người đàn bà
Yêu em hơn chính cả cuộc đời của họ
Vậy là đủ, phải không anh!
.
Sau tám năm hoạn nạn
Sống không hèn
Giờ Trọng trở về chăm sóc mẹ già
Thi thoảng làm ông lang đi chữa bệnh
Và làm thơ
.
Ngồi uống rượu với Trọng trong một chiều mưa
Tôi thấy Hải Phòng như một cơn giông lớn đi qua đời anh
Rồi nhoài về phía biển
Để gặp một cơn giông khác dịu dàng và bao dung hơn
Có tên là tình yêu
Đó là tình yêu cuộc sống, tình yêu con người
Tình gia đình và bè bạn
Rồi mới đến tình yêu lứa đôi
.
Nếu không có tình yêu
Chúng ta còn có lý do gì
Để sống không hèn
Với thành phố bên bờ biển cả
.
Tôi bỗng dưng nghĩ đến nhà văn Nguyên Hồng
Nếu cụ còn sống tới hôm nay
Chắc chắn những Đoàn Văn Vươn và Dương Tự Trọng
Sẽ có mặt trong cuốn tiểu thuyết mới của cụ
Với cái tên
Những người sống không hèn
11/8/2023
(Ảnh Dương Tự Trọng và nhà thơ Nguyễn Việt Chiến chụp tại Hải Phòng tối 10/8/2023)
DƯƠNG TỰ TRỌNG CÓ HÈN KHÔNG?
Năm 2012, khi đang là phó giám đốc công an thành phố Hải Phòng,
hay tin anh trai mình là Dương Chí Dũng (chủ tịch Hội đồng Quản trị Vina Lines)
có nguy cơ bị bắt vì các sai phạm về quản lý kinh tế, Dương Tự Trọng đã chỉ đạo
một số thuộc cấp và bạn bè tổ chức cho anh mình bỏ trốn nhằm trốn tránh sự
trừng phạt của pháp luật. Sau đó sự việc vỡ lở, Trọng bị đi tù hơn 7 năm và mới
đây đã ra tù.
Hôm qua, dân tình xôn xao về một bài viết của một ông được cho
là của một ông phó tổng biên tập báo Thanh Niên. Ông này khen Trọng cứu anh
mình là “cao thượng”, đi ra chỗ đông vẫn ngẩng cao đầu, là “không hèn”.
Vậy Dương Tự Trọng có hèn không?
Tôi cho rằng ông ta rất hèn! Với tư cách là phó giám đốc Công an
thành phố, đi lên từ điều tra viên, Trọng được ăn lương và nhiều bổng lộc của
nhân dân, bổn phận của Trọng là đấu tranh với tội phạm, vậy mà khi anh mình
phạm tội, đúng ra Trọng phải khuyên anh mình ra tự thú nhưng ông ta lại tổ chức
để anh mình bỏ trốn, gây khó khăn cho hoạt động điều tra và gây tốn kém cho
ngân sách nhà nước. Một người ăn lương của dân mà phản bội nhân dân thì có coi
là không hèn, là đàng hoàng hay không?
Trong suốt quá trình công tác, chắc Dương Tự Trọng đã bắt hàng
nghìn người phải vào tù vì phạm tội, vậy sao anh ông ta phạm tội ông ta lại cho
anh mình cái quyền trốn tránh? Một người luôn bắt người khác phải chịu trách
nhiệm nhưng mình và gia đình mình lại không dám chịu trách nhiệm thì có hèn
không? Có đàng hoàng và “ngẩng cao đầu” như tay nhà báo kia viết hay
không?
Ừ thì cho rằng Trọng vì tình nghĩa anh em ruột thịt, vậy sao
Trọng không tự lo cho anh mình bỏ trốn mà phải lôi theo bao đồng chí, đồng đội
của mình dính vào việc này để họ cũng dính vòng lao lý? Người mà lôi kéo người
khác vào tội phạm thì có hèn không? Có đàng hoàng và “ngẩng cao đầu” như
tay nhà báo kia viết hay không?
Trọng rất hèn, thế nên nói Trọng không hèn đã là ít não rồi,
khen anh ta là người “đàng hoàng”, “ngẩng cao đầu” thì hẳn là
không có não.
Mấy hôm nay dân tình còn mong chờ ông ta ra tay cứu giúp tử tù
Nguyễn Văn Chưởng. Thật là hão huyền quá. Trông mong thế khác gì mong Sói cứu
giúp Cừu!
Thái Hạo
SỐNG KHÔNG HÈN
Hôm qua, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã đăng tải bài thơ “Sống
không hèn”, viết ca ngợi Dương Tự Trọng giữa lúc dư luận cả nước đang
nín thở trước tính mạng Nguyễn Văn Chưởng ngàn cân treo sợi tóc. Không bàn về
động cơ của ông, vì thực ra ai cũng có quyền tin và yêu theo cách của riêng
mình, nhưng tôi vẫn cố đọc để hiểu nội dung của cái gọi là “không hèn”
mà nhà báo - nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã dành cho một nhân vật đã đóng vai trò
chủ chốt trong số phận bi thương của Chưởng.
Ông viết: “Sau tám năm hoạn nạn/ Sống không hèn/ Giờ Trọng
trở về chăm sóc mẹ già”. Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến gọi việc Dương Tự Trọng,
lúc đó là Phó Giám đốc Công an Hải Phòng, tổ chức cho anh trai mình là Dương
Chí Dũng bỏ trốn rồi bị kết án 8 năm tù là “hoạn nạn”. Nên nhớ, Dương
Chí Dũng là một nhân vật phạm tội đặc biệt nghiêm trọng trong vụ án Vinalines
mà sau đó đã bị tuyên tử hình, vì đã mua ụ nổi là “đống sắt sắt vụn” để được
lại quả, gây thiệt hại cho tiền thuế dân đến 360 tỉ đồng. Sử dụng quyền lực để
vạch ra và thực hiện kế hoạch đưa một tội phạm đi trốn, đó là dung túng và tiếp
tay cho cái ác, sao lại gọi là “hoạn nạn”? Phải là khốn nạn chứ? Dung
túng, bao che cho gia đình mình mà phản bội lại lợi ích quốc gia, phản bội lại
nhân dân thì đó là kẻ ti tiểu, sao lại có thể nói là “sống không hèn”?
Đọc tiếp để cố tìm cái “không hèn” ở Dương Tự Trọng mà
nhà thơ Nguyễn Việt Chiến ca ngợi. Ông viết: “Nếu không có tình yêu/ Chúng
ta còn có lý do gì/ Để sống không hèn”. À, thì ra cái “không hèn” ấy
chính là “tình yêu”. Hãy xem Dương Tự Trọng yêu những gì. Đó là “tình
yêu cuộc sống, tình yêu con người, tình gia đình và bè bạn, tình yêu lứa đôi”.
Đặc biệt, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến nhấn mạnh: “Và dám yêu những người đàn
bà”.
Tôi không tìm được mối liên hệ nào giữa “tình yêu” với
cái “không hèn” cả. Tình yêu có thể làm người ta trở nên cao thượng,
nhưng cũng có khi chỉ khiến kẻ ấy trở nên đê hèn, nhất là khi đó là thứ tình
yêu chỉ lo vun vén cho người nhà, cho tình nhân, cho phe nhóm.
Quan sát thế giới loài vật sẽ hiểu được cái gì là tình yêu nơi
con người. Yêu người cùng huyết thống đó là một thứ bản năng không cần dạy dỗ
mà bất cứ loài vật nào cũng có, thậm chí mãnh liệt không thua kém loài người.
Đó là cái do trời phú, là cái được thiên nhiên lập trình. Nó không xấu cũng
không tốt, nó đơn giản chỉ là bản năng. Nhưng, để yêu được người dưng, yêu kẻ
xa lạ, biết chăm sóc, lo lắng, bảo vệ cho những người không máu mủ ruột rà, đó
mới là điều phải học. Và chính nó mới định danh con người trong bản đồ của muôn
loài.
Chăm sóc con mình là lẽ tự nhiên, chăm sóc con người mới là bác
ái. Yêu người nhà chỉ cần bản năng là đủ, yêu thiên hạ cần phải có lòng nhân
ái. Tôi không biết Dương Tự Trọng đã yêu những người khốn khổ như thế nào, mới
chỉ được thấy ông yêu gia đình và phe nhóm của mình.
Lại nữa, yêu con người nói chung cũng chưa phải là điều gì quá
ghê gớm, vì loài vật cũng có tình đồng loại. Ai yêu được người dưng đã là điều
đáng quý, nhưng yêu được sự thật, công lý, và yêu được lẽ phải, đó mới là người
cao thượng.
Yêu sự thật sẽ không bao che, yêu công lý sẽ không dung túng,
yêu lẽ phải sẽ không hại người. Chỉ có tình yêu ấy mới mang lại công bằng và
hạnh phúc cho mọi người; bằng không, họ sẽ vì người này mà hại kẻ khác, vì một
người mà hại muôn người. Không yêu được Lẽ Phải thì thực ra mọi thứ “tình
yêu” mà nhà thơ Nguyễn Việt Chiến ca ngợi chỉ là thứ luyến ái có điều kiện:
lợi ích cá nhân.
Khi người ta chỉ yêu những gì có lợi cho mình mà sẵn sàng chà
đạp lên lẽ phải, chà đạp lên người khác, thì sao có thể gọi là “không hèn”?
Yêu cốt nhục là bản năng, yêu đồng loại là nhân tính, yêu lẽ
phải là người đại dũng. Không có hai cái tình yêu sau cùng, sao có thể gọi là “không
hèn”?
Tôi mong nhà thơ Nguyễn Việt Chiến,
bằng “tình yêu bạn bè” của mình với Dương Tự Trọng, hãy đánh thức trong
ông ấy tình yêu con người và lẽ phải, thôi thúc ông ấy lên tiếng nói ra sự
thật, để thật sự trở nên “không hèn”, mà tự cứu chuộc chính mình và đồng
loại đang trong cơn hiểm nạn.
- Bàn thêm về câu “Tam nam bất phú”l
- Lan man đầu tháng
8 năm 2023l
- Thần công lý lại
bị chọc mù mắtl
- Án oan tử từ
Nguyễn Văn Chưởngl
- Biết thua để nhường
chỗ cho công lýl
- Hồ Duy Hải có bằng
chứng hoàn toàn vô tộil
- Vài lan man về hạn
kỳ 48-54 tuổi của ông Chu Ngọc Anhl
- Vẩn vơ về chuyện
ngựa muốn hóa rồngl
Mời nghe Khề Khà Truyện đọc truyện ngắn
"CÔ" SƯỚNG CƯỚI VỢ của Đặng Xuân Xuyến:
Đặng Xuân Xuyến giới thiệu
0 comments:
Đăng nhận xét