NHẠC SỸ NGÔ THUỴ MIÊN:
HẠNH PHÚC RIÊNG MỘT GÓC TRỜI
Ca khúc của Ngô Thụy Miên không còn xa lạ với công chúng, nhưng
cuộc đời của Ngô Thụy Miên lại chẳng mấy người yêu nhạc tường tận. Bởi lẽ, nhạc
sĩ Ngô Thụy Miên ít hứng thú với đám đông. Vì vậy, cũng ít ai biết được nguồn
cảm hứng lớn nhất trong sự nghiệp sáng tác của Ngô Thụy Miên chính là người vợ
thủy chung Đoàn Thanh Vân!
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên tên thật là Ngô Quang Bình, sinh năm 1948
tại Hải Phòng. Khi được 6 tuổi, cả gia đình Ngô Quang Bình chuyển vào Sài Gòn
định cư. Hiệu sách Thanh Bình của người cha đã khơi dậy và nuôi dưỡng tình yêu
nghệ thuật đối với Ngô Quang Bình. Sau một thời gian theo học nhạc với nhạc sĩ
Đỗ Thế Phiệt và nhạc sĩ Hùng Lân, chàng trai Ngô Quang Bình dùng bút danh Đông
Quân để tập tành sáng tác. Sau một thời gian, bút danh Đông Quân được đổi thành
bút danh Ngô Thụy Miên.
Cơ duyên nào để Ngô Thụy Miên viết tình ca? Đó là bóng hồng Đoàn
Thanh Vân mà Ngô Thụy Miên hạnh ngộ ở Trường Âm nhạc Sài Gòn. Người đẹp Đoàn
Thanh Vân là con gái của tài tử Đoàn Châu Mậu nổi tiếng bậc nhất Sài Gòn thập
niên 1960. Hình ảnh Đoàn Thanh Vân đã khiến trái tim Ngô Thụy Miên rung động,
và chàng trai 17 tuổi đã viết ca khúc đầu tay “Chiều nay không có em” thay cho
lời tỏ tình: “Không có em đời mình, sao vắng vui/ Cuộc tình như lá khô mộng mơ
cơn mê chiều/ Không có em đôi mắt buồn nào đợi chờ/ Xin cho nhau lời vỗ về, sao
đành quên đi ngày tháng đó”.
Bắt đầu hẹn hò với Đoàn Thanh Vân, Ngô Thụy Miên viết tiếp ca
khúc “Mùa thu cho em” rạo rực: “Nắng úa dệt mi em/ Và mây xanh thay tóc rối/
Nhạt môi môi em thơm nồng/ Tình yêu vương vương má hồng/ Sẽ hát bài cho em, và
ru em yên giấc tối/ Ngày mai khi mưa ngang lưng đồi/ Chờ em, anh nghe mùa thu
tới”.
Ngô Thụy Miên rất hâm mộ dòng nhạc tiền chiến, nên những ca khúc
khởi nghiệp của Ngô Thụy Miên có màu sắc tương đối giống lớp nhạc sĩ tiền bối.
Tuy nhiên, sau một loạt ca khúc phổ thơ Nguyên Sa như “Áo lụa Hà Đông”, “Paris
có gì lạ không em” hoặc “Tuổi mười ba” thì Ngô Thụy Miên định hình phong cách
riêng.
Nếu như việc phổ nhạc cho thơ Nguyên Sa là mối duyên thơ – nhạc,
thì cuộc tình với Đoàn Thanh Vân là mối duyên đời -nhạc của Ngô Thụy Miên.
Những xao xuyến lứa đôi đã làm thăng hoa âm nhạc Ngô Thụy Miên, mà ca khúc “Mắt
biếc” ông viết tặng người yêu được đón nhận nồng nhiệt ngay từ khi ra đời. Đầu
thập niên 70 của thế kỷ trước, Ngô Thụy Miên trở thành một hiện tượng được giới
trẻ đô thị hâm mộ, và cũng nhận được không ít lời khen tặng của các nhạc sĩ đàn
anh như Phạm Duy, Hoàng Thi Thơ, Anh Bằng…
Năm 1973, Ngô Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân đính hôn. Đám cưới của
họ dự định sẽ tổ chức sau khi Đoàn Thanh Vân tốt nghiệp đại học. Thế nhưng, sự
kiện 30/4/1975 đã thay đổi nhiều điều. Đoàn Thanh Vân theo cha mẹ di cư sang Mỹ
mà không kịp nói lời giã biệt vị hôn phu. Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên thổ lộ: “Một
sáng tác mà tôi rất yêu quý, có mang một chút hình ảnh thời sự, đó là bài. “Em
còn nhớ mùa xuân”. Đó là tình khúc duy nhất tôi đã viết ở Sài Gòn sau tháng
4/1975 trong nỗi nhớ một người bạn gái đã ra đi, và giữa những biến chuyển xảy
ra quanh mình trong những ngày tháng đó. Bản nhạc nhắc đến những kỷ niệm đẹp
của chúng tôi trong bối cảnh của một thời thơ mộng”.
Ca khúc “Em còn nhớ mùa xuân” được nhiều ca sĩ trình diễn ở hải
ngoại, rồi sau đó lại tiếp tục chinh phục người yêu nhạc trong nước:
“Những thành phố em sẽ
đi qua
Đây Paris, đây Luân
Đôn, đây Vienne
Nhưng có đâu bằng Sài
Gòn hôm qua
Nhưng có đâu bằng Sài
Gòn mai sau
Em có mơ ngày hát câu
hồi hương”.
Khi chắc chắn người yêu đã không thể “hát câu hồi hương” như
mình hy vọng, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên vượt đại dương để đi tìm người phụ nữ đã
cùng mình ước thề. Ở nước Mỹ mênh mông, họ cũng đã tìm được nhau. Năm 1979, Ngô
Thụy Miên và Đoàn Thanh Vân tổ chức lễ cưới tại bang California.
Trùng phùng hạnh phúc sau cách biệt bẽ bàng, Ngô Thụy Miên đã
viết ca khúc “Em về mùa thu” đánh dấu ngày nên duyên chồng vợ: “Ô hay mùa thu
lại về cho mình giăng hẹn hò/ Gọi tên nhau khi chiều đến/ Mây thu vấn vương đan
ngập lối đi/ Ái ân theo hồn vút cao/ Vết mơ tình xõa tay mềm”.
Chuỗi ngày hòa nhập nơi đất khách cũng đầy gian nan. Ngô Thụy
Miên không muốn dính líu vào các hoạt động biểu diễn trên sân khấu, nên chọn
cách đi làm công nhân như một người Việt bình thường mưu sinh xứ người. Vợ
chồng Ngô Thụy Miên dọn đến thành phố Olympia của bang Wasington để sinh sống
với không ít muộn phiền và lo toan.
Tình yêu và âm nhạc đã níu giữ họ giữa nhiều xáo trộn bủa vây,
mà ca khúc “Bản tình ca cho em” là ví dụ tiêu biểu: “Anh hát cho em bài tình ca
thiết tha/ Anh hát cho em dù lòng nghe xót xa/ Một lần gặp gỡ đã là bao thương
nhớ/ Thương dáng em cười nhớ nụ mắt bờ môi…/Anh chúc cho em đời yên vui đắm
say/ Anh chúc cho em dù lòng nghe đắng cay/ Một ngày nào đó dẫu tình ta đã lỡ/
Một ngày nào đó ta vẫn yêu mãi người thôi”.
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên đứng ngoài thị phi show biz. Ông bộc bạch:
“Tôi đến với âm nhạc như một sự tự nhiên, không hề có tham vọng gì. Những sáng
tác của tôi đều được cẩn trọng, chăm sóc từ lời ca đến ý nhạc. Những năm tháng
học nhạc cổ điển Tây phương đã giúp tôi rất nhiều trong việc sáng tạo, chọn lựa
cũng như trau chuốt, làm đẹp câu nhạc. Đã có những bài tôi để cả năm trời chỉ
để viết đi viết lại những giai điệu mà mình chưa vừa ý! Nói về lời ca, thì có
lẽ nhờ trưởng thành giữa văn thơ và sách vở tôi đã được đọc rất nhiều. Đọc
nhiều nó thấm vào người lúc nào không biết. Rồi khi trái tim rung động thì lời
ca tự nhiên sẽ đến”.
Nhìn vào số lượng ca khúc của Ngô Thụy Miên phổ biến sâu rộng
trong đời sống, ai cũng ngỡ ông sáng tác rất nhiều. Thực tế, Ngô Thụy Miên sáng
tác rất ít. Có khi vài ba năm ông mới có cảm hứng để viết một ca khúc. Và quan
trọng hơn là có nhiều ca khúc ra đời mà Ngô Thụy Miên cũng không có ý định công
bố.
Chẳng hạn, ca khúc “Riêng một góc trời” chỉ được Ngô Thụy Miên
hát cho vợ suốt nhiều năm, sau đó ca sĩ Tuấn Ngọc mới đến tận nhà để xin được
thu âm và lan tỏa cực nhanh vào công chúng: “Tình yêu như nắng, nắng đưa em về,
bên dòng suối mơ/ Nhẹ vương theo gió, gió mang câu thề, xa rời chốn xưa/ Tình
như lá úa, rơi buồn, trong nỗi nhớ/ Mưa vẫn mưa rơi, mây vẫn mây trôi, hắt hiu
tình tôi…”.
Tính toán chi li, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên tự tổng kết ông viết
được hơn 60 ca khúc. Vì sao như vậy? Ngô Thụy Miên cạn kiệt cảm hứng chăng?
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên bảo ông không muốn viết những điều quá hiu hắt từ tâm
trạng mình: “Với tôi, âm nhạc cũng như đời sống đều thay đổi theo thời gian và
không gian. Sống ở quê nhà với những thân yêu quanh mình, với những lụa là mưa
nắng Sài Gòn, những quán hàng, những con đường quen thuộc từng dấu chân, từng
buổi sáng, buổi chiều… tất cả đã cho tôi những ý nhạc nhẹ nhàng, trong sáng,
những lời ca thơ mộng, dịu dàng.
Ở Mỹ, người ta thật vội vã, thật xa lạ… Những thành phố, nhà cửa
thật to lớn nhưng cũng thật lạnh lẽo. Ngày tháng bên này đã để lại trong âm
nhạc của tôi những dấu vết buồn bã của cuộc sống tạm dung, những muộn phiền cay
đắng của những phần đời lặng lẽ quanh mình…”. Ca khúc “Mưa trên cuộc tình tôi”
viết khi nhạc sĩ Ngô Thụy Miên bước qua tuổi sáu mươi ít nhiều chứng minh điều
ấy:
“Tôi vẫn ngồi lặng ngắm
mây trôi
Mưa ngoài trời như bụi
rơi
Chỉ là phù du những
tháng ngày vui
Bên phím đàn tôi nghe
hồn buông lơi”.
Bây giờ, ở tuổi xế chiều, nhạc sĩ Ngô Thụy Miên vẫn sống êm đềm
bên người vợ thủy chung Đoàn Thanh Vân. Họ hiếm muộn con cái, nhưng đi đâu cũng
có nhau. Thỉnh thoảng họ cùng hát lại những ca khúc một thời thanh xuân của
mình để vỗ về cuộc tình trăm năm.
- Các bài viết của
(về) tác giả Văn Thùy0
- Bài thơ “Văn
Thùy Dị Nhân” của Đặng Xuân Xuyến và những cảm nhậnl
- “Tưng tửng” 7
chuyện cùng Nguyễn Đăng Hànhl
- Bạn đọc cảm nhận
về thơ của Đặng Xuân Xuyếnl
- Bạn đọc cảm nhận
về một số tác phẩm của Đặng Xuân Xuyếnl
- Bạn đọc cảm nhận
về bài thơ “Quê Nghèo” của Đặng Xuân Xuyếnl
- Bài viết về ma
quỷ, bùa ngải trên trang Đặng Xuân Xuyếnl
- Bài viết về
chuyện số phận, nhân quả trên trang Đặng Xuân Xuyếnl
- Chuyện ma quỷ và
truyện liêu trai chí dị trên trang Đặng Xuân Xuyếnl
Mời nghe nhạc phẩm RIÊNG MỘT GÓC TRỜI
của Ngô Thụy Miên, qua tiếng hát Tuấn Ngọc:
Trần Chí Cường giới thiệu
Tác giả: Tâm Huyền - nguồn: facebook
Ảnh minh họa sưu tầm từ nguồn: internet
Bài viết là quan điểm riêng của các tác giả.
0 comments:
Đăng nhận xét