VÀI LỜI VỀ BÀI THƠ “QUÊ NGHÈO”
*
Quê nghèo là một trong số những bài thơ hay của Đặng
Xuân Xuyến. Bài thơ là tiếng lòng đớn đau của người con khi phải chính kiến
cảnh đói nghèo, cơ cực trải dài qua bao năm tháng, qua bao thế hệ ở làng quê,
nơi chôn nhau cắt rốn của mình.
QUÊ NGHÈO
Quê
tôi nghèo lắm
Vẫn
lác đác nhà tranh
Vẫn
tiếng thở dài những chiều giáp hạt
Vẫn
bát cơm chan mồ hôi mặn chát
Cha
cả đời lam lũ
Mẹ
một đời chắt chiu
Khoai
sắn vẫn len vào giấc ngủ
Tuổi
thơ tôi đói ngủ
Thương
cánh cò bấu bíu lời ru.
Quê
tôi nghèo lắm
Phiên
chợ còn èo ợt nghèo hơn
Dăm
ba nải chuối
Vài
mớ rau tươi
Mẹt
sắn, mẹt ngô
Í
ới mời chào cao hơn mời cỗ
Lèo
tèo dăm người bán
Lẻ
tẻ mấy người mua
Ế
bán
Chán
mua
Phiên
chợ quê xác xơ già cỗi.
Quê
tôi nghèo lắm
Lũ
trẻ gầy như con cá mắm
Lũ
trai mặt mũi mốc meo
Gặm
nhấm nỗi đau nghèo khó
Nơm
nớp âu lo đời như chiếu bạc
Thương
con cò con vạc
Mỏi
cổ chồn chân trên đồng đất của mình.
Quê
tôi nghèo lắm
Nước
mắt rơi từ thời chị Dậu
Tiếng
oan khiên từ thời Giáo Thứ
Âm
ỉ bủa quanh
Bám
đeo đặc quánh
Chiếc
cổng làng dựng lên thật đẹp
Sừng
sững bê tông cốt thép
Ngạo
nghễ tượng đài
Ngạo
nghễ trần ai
Chiếc
cổng làng thành tai hại
Giam
hãm đời người
Tù
túng giấc mơ.
.
Quê
tôi nghèo
Nghèo
cả giấc mơ...
*
Hưng
Yên, chiều 29 tháng 12 năm 2014
ĐẶNG
XUÂN XUYẾN
Bài thơ chiếm được nhiều cảm
tình của người đọc, được nhiều tác giả viết lời bình nhưng chiếc cổng làng -
hình tượng độc đáo trong Quê nghèo - lại chỉ được bình thoảng
qua, trong khi lẽ ra phải dành cho chiếc cổng làng một lượng câu chữ nhiều hơn
thế.
(Nhà thơ Chử Văn Long:
Tác gia, nhà giáo Nguyễn Bàng:
Nhà nghiên cứu Văn hóa Bùi Đồng:
Nhà thơ Phạm Đức Nhì:
Bạn đọc Nguyễn Bích Thủy:
Nhà phê bình Văn học Châu Thạch:
Nhà thơ Phạm Đức Nhì:
Tôi nghĩ chiếc cổng làng
của Quê nghèo không
còn là cổng làng của riêng làng Đá nữa mà là biểu tượng của thể
chế Xã Hội Chủ Nghĩa đã giam hãm, trói buộc người dân trong đói nghèo,
tù túnǵ... Đấy là tiếng kêu nghẹn uất của nhà thơ về nỗi đau của chế độ đã
đè nặng lên cuộc sống cơ cực, khốn quẫn của người dân. Hình ảnh cái cổng làng “Sừng sững bê tông cốt thép/ Ngạo nghễ tượng
đài/ Ngạo nghễ trần ai” cũng khiến người đọc liên tưởng tới hiện tượng cả
xã hội thi nhau xây dựng các loại tượng đài để đục khoét ngân khố quốc gia, làm
khổ thêm cuộc sống “trăm đắng ngàn cay” của người dân. Thật đau xót khi biểu
tượng chiếc cổng làng - biểu tượng ngàn đời của văn hóa làng xã Việt Nam đã bị
thể chế hóa, để không chỉ “Giam hãm đời
người/ Tù túng giấc mơ.”, mà còn đầy đọa, đẩy cuộc sống người dân xót xa
đến mức: “Quê tôi nghèo/ Nghèo cả giấc mơ.”
-------------
MỜI
NHẤP CHUỘT ĐỌC THÊM:
*.
Thanh Nê, 10 tháng 01.2018
ĐỖ ANH TUYẾN
Địa chỉ: Khu Cộng Hòa, thị
trấn Thanh Nê,
huyện Kiến Xương, tỉnh
Thái Bình
Email: dovantuyenbk@yahoo.com.vn
........................................................................................
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 04.05.2020.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng
lại.
0 comments:
Đăng nhận xét