LÁ THƯ ĐẦU XUÂN
*
Những ngày tết về, xuân đến, ai chẳng mong
được sum vầy bên nhau, nhưng vì hoàn cảnh cả hai, tôi và người con gái Nghi
Xuân tuy đã một lòng gắn bó, nhưng vẫn đành mỗi người đón tết một phương. Mấy
ngày tết dài dằng dặc đi qua, tôi nhận được lá thư em; sau những dòng bồi hồi
thương nhớ, em đã viết… xa anh, nhìn tết mọi người sum họp, lòng buồn quá không
biết làm gì, em đã giở Kiều ra đọc cho khuây, bỗng nhớ lại điều mình đã thắc
mắc từ lâu về chữ “nét ngài” trong
câu:
Vân xem trang trang trọng khác vời
Khuân trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Trong quyển “Từ điển Hán Nôm” của học
giả Đào Duy Anh (Nhà xuất bản Khoa học xã hội Hà Nội) và các bản Kiều khác em
được đọc đều hướng cho người đọc hiểu theo ý dựa vào điển tích theo chữ Hán là
“Nga My” để hiểu “nét ngài” tức lông mày nhỏ và dài của
người đẹp.
Ai cũng biết con tằm lột xác biến thành
nhộng, rồi từ nhộng nở ra ngài. Râu con ngài nhỏ nhưng ngắn và cong tít thì làm
sao mà đẹp được. Thơ Nguyễn Du viết… “nét
ngài nở nang” với nghĩa là to bề ngang, không hợp với cách từ điển chú giải
ở trên, lông mày Thuý Vân không ví với dâu con ngài được.
Dân quê Nghi Xuân Hà Tĩnh em thường dùng cách
xưng hô “người” và “ngài” thay được cho nhau. Em đem điều
này hỏi các cụ biết Hán Nôm ở quê, các cụ đều nói hai chữ này mặt chữ hoàn toàn
giống nhau. Vậy thì Nguyễn Du tả Thuý Vân “Khuôn
trăng đầy đặn”, tức là khuôn mặt đầy đặn, còn “nét ngài nở nang” là tả “dáng
người nở nang”, mới cân dối hình dáng với nét mặt người con gái đẹp.
Có lẽ các học giả sau này thường xác định
hướng tìm tòi tác phẩm uyên bác nên đã quên mất cách hiểu chân quê. Còn cụ
Nguyễn Du thì đã sử dụng tài tình, những hiểu biết chân quê rành rõ, chính xác
để đi tới uyên bác…
… Mấy điều em nghĩ ra, viết cho kịp thư anh;
anh đọc có gì góp ý cho em!
Đọc xong lá thư em, lòng tôi vợi hẳn nỗi
buồn!
*.
HÀ NGUYÊN
Địa chỉ: 126 Nam Cao, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Email: kstoan12@gmail.com
...........................................................................................................
- Cập
nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 10.12.2020.
- Bài
viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui
lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng
lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét