(Nguồn ảnh: internet) |
GIẤC MƠ SÁCH BÚT
*
(Nhà văn Phan Trang Hi) |
Cầm tờ báo trên
tay, theo lệ thường, hắn lướt đọc những tít. Vẫn những chuyện như tuần trước,
tháng trước. Những tin con đánh cha, giết mẹ, giành đất đai, vợ cắt của quý
chồng vì ghen tuông, những hotgirl làm đình làm đám với những cái rung bưởi
vòng 1, lắc mông, lắc háng v.v… Hắn thở dài, bần thần xếp tờ báo lại. Nghe
tiếng thở dài, vợ hắn lên tiếng:
- Bộ có tin gì xấu
nhiều hơn tin tốt, hở ông?
Mắt vẫn không rời
tờ báo, hắn chép miệng, nói:
- Có chi đâu. Tại
cái cơ chế. Tại cái cơ chế.
Vợ hắn nghe hai
tiếng cơ chế, bèn trách:
- Ông suốt ngày cứ
đổ thừa cho cơ chế. Mà cái cơ chế thì kệ cha nó, chứ ông nghĩ đến nó làm chi
cho mệt. Gần đến lổ rôi mà cứ nghĩ cứ ngợi hoài thì làm sao cho yên được. Ông
không nghe mấy ông thầy tu nói hôm trước sao?
Hắn nghe vợ trách,
bèn xuống giọng:
- Ừ, biết rồi mà!
Thôi, bà bớt nói đi cho tôi nhờ!
Vợ hắn như biết
điều, bèn đánh trống lảng:
- Ông ở nhà, tôi
tới trường mua hồ sơ cho con Hằng đây.
Hằng là cháu nội
của vợ chồng hắn, chuẩn bị vào lớp 1. Hắn ở nội thành, nên xin cháu vào học
tiểu học khó ơi là khó. Không mua trước hồ sơ thì có nước không có chỗ học, chớ
chẳng chơi đâu.
Đợi vợ đi khỏi
nhà, hắn ngồi thừ trên giường. Hắn nhớ lại hôm trước, đi chùa, được nghe mấy
thầy tu giảng đạo. Nào là phải tu tâm dưỡng tính, nào là phải buông để bình
yên, vô sự. Phải buông! Hắn giật mình làm rơi quyển kinh trên tay khi nghe
tiếng “buông”. Hắn như chìm vào giấc mơ. Hắn nhớ lại vợ hắn đã nhắc nhở khi đó:
“Nè ông! Ông làm chi mà sững sững sờ sờ thế?”. Nghe vợ nói thế, hắn vội cúi
xuống lượm lại quyển kinh. Giọng thầy tu vẫn đều đều: “Đức A Di Đà đã dạy phải
tìm về bến giác. Muốn trở về bến giác thì phải buông…”.
Lời giảng ấy cứ in
trong đầu hắn. Hắn cũng muốn khỏe cái thân chớm già. Còn khoảng vài tuổi là đến
bảy mươi. Gần đến cái tuổi “cổ lai hi”, hắn vẫn thấy mình chẳng là gì trước vô
thường, trước những giấc mơ còn sót lại. Tâm tưởng hắn xoáy, cuốn vào những
giấc mơ hoa - những giấc mơ không có trên trần gian này. Nhưng chính những giấc
mơ ấy cứ thôi thúc hắn sống. Và hắn như trở về tuổi thanh niên. Có lẽ, khi chớm
già, người ta hay nhớ về quá khứ. Dẫu quá khứ ấy như con bò gặm cỏ để sinh tồn.
Hắn mơ về tuổi đôi mươi.
Hồi ấy, hắn tài
hoa lắm. Biết bao trào lưu, học thuyết đã làm con tim, khối óc của hắn hâm mộ,
chắt lọc. Có thể đó là trào lưu lãng mạn như là thứ trang điểm dáng vẻ của hắn.
Nào là tiểu thuyết Khung cửa hẹp, Gánh hàng hoa, Hồn bướm mơ tiên, … Nào là
nhạc tiền chiến Mơ hoa, Thiên thai, Suối mơ, Cung đàn xưa, … Thời trai trẻ, cây
ghita trên tay hắn trở thành người bạn rung lên những âm thanh mê hoặc những
tâm hồn thiếu nữ. Hắn từng hát những giai điệu ngọt ngào làm lay động bao trái
tim con gái. Rồi hắn làm thơ nữa. Những bài thơ tỏ tình đầy mật có bóng dáng từ
ngữ của Sang ngang, Điêu tàn, Thơ thơ, … Tất cả chúng như có hồn, như hình, như
ảnh làm cho hắn trở nên nổi tiếng một thời đi học. Chưa dừng lại ở trào lưu
lãng mạn, hắn lại ôm thêm trào lưu của các chủ thuyết như siêu thực, hiện sinh,
xã hội, hiện tượng luận… Hắn đọc triết luận của Phạm Công Thiện, của Trần Đức
Thảo, … Hắn mê thơ hiện đại của Thanh Tâm Tuyền, Phạm Thiên Thư, Bùi Giáng, …
Hắn viết những bài nghiên cứu trên Văn, Gió mới, Thế hệ, … Hắn tập tành viết
sách thiền, triết học. Nói chung, hắn viết đủ thứ. Như xà bần, hắn là con người
của những giấc mơ siêu thực, lãng mạn. Nếu bạn đọc tìm trong đống xà bần ấy,
chắc các bạn sẽ bắt gặp một chút cứng rắn của những viên gạch bể, một chút mềm
dẻo của những bao ni lông, một chút bụi, một chút mùi bị vứt bỏ, một chút hi
vọng còn sót lại của những bông hoa khô héo lẫn lộn vào đá vụn, cát, đất… Nhiều
khi hắn mơ làm người hùng. Hắn đâu quên những bài học lịch sử. Biết bao lần
đánh giặc Tàu phương bắc xâm lược nước ta như hiện ra trong tâm trí hắn. Hắn mơ
thấy như cùng quân dân Âu Lạc đang dùng những mũi tên bắn vào giặc Đồ Thư. Khi
giặc Ân xâm phạm cõi bờ nước ta, hắn mơ cùng đoàn quân của Thánh Gióng nổi
trống đồng, muôn người như một đánh tan đội quân giặc xâm lược bạo tàn. Hắn lại
mơ hắn là tùy tướng, cùng chủ là Ngô Quyền, tiêu diệt quân Nam Hán trên sông
Bạch Đằng. Chưa hết, hắn lại mơ cùng Lý Thường Kiệt lắng nghe thơ thần bên
giòng Như Nguyệt. Hôm ấy, giòng sông như linh thiêng, tụ hội khí đất trời Đại
Việt, như có cả bóng dáng cha ông từ thời lập nước truyền lời Tuyên ngôn độc
lập. Hắn cũng mơ giấc mơ cùng Hưng Đạo Đại Vương tìm hiền tài cứu nước. Hắn
thấy rõ ngọn giáo đâm vào đùi Phạm Ngũ Lão, khi Ngũ Lão ngồi đan sọt. Máu chảy
mà Ngũ Lão vẫn lặng im. Chỉ đến khi Hưng Đạo hỏi, Ngũ Lão mới giật mình quỳ
gối. Hắn thấy rõ vẻ mặt mãn nguyện của Hưng Đạo khi Ngũ Lão trả lời. Hắn thấy
cả vóc dáng kình ngư của Yết Kiêu đục thủng thuyền quân Nguyên - Mông. Hắn cùng
quân dân Đại Việt hò reo thắng lợi khi Thoát Hoan chui vào ống đồng chạy về
phương Bắc. Hắn lại mơ cùng nghĩa quân Lam Sơn nếm mật nằm gai, có lúc thiếu
lương phải ăn cả củ chuối. Mười năm, dưới sự chỉ huy của Lê Lợi, được Long Quân
cho mượn gươm thần, cuối cùng giành được thắng lợi. Hắn đã tham gia ngày hội
mừng Đại Việt được độc lập. Bản “Bình Ngô đại cáo” vang lên những lời hùng hồn
đầy nhân nghĩa, sáng cả đất trời Đại Việt năm nào. Rồi hắn lại mơ cùng đoàn
quân Quang Trung đánh Hà Hồi, Ngọc Hồi. Hắn vui khi nghe tin Sầm Nghi Đống tự
tử. Hắn muốn hét thật to khi quân lính báo tin Tôn Sĩ Nghị trốn chạy bán sống
bán chết. Hắn như được Quang Trung ưu ái cho hắn đi cùng khi tiến vào Thăng
Long. Cả Thăng Long vui mừng, hò reo thắng lợi. Sắc đào vẫn thắm nụ xuân. Và
hắn thấy những nụ cười của những cô gái mơn mởn sắc đào. Hắn muốn làm thơ ngợi
ca những đôi môi đẹp ấy, nhưng vui quá, hắn không thể làm được một câu nào.
Vợ hắn về nhà khi
nào mà hắn chẳng hay. Hắn vẫn còn mải mê suy tưởng. Hắn như thấy mình có ích
khi có những cơn mơ ấy trong chừng mực nào đấy. Dẫu sao mơ mộng về những điều
có lợi hoặc không hại đến ai cũng được. Đừng có suy nghĩ ác là quý rồi!
Giòng suy tưởng
của hắn bị chặn lại khi vợ hắn nói:
- Hồi hôm, ông
nghe tin gì không? - Hắn chưa kịp nói thì vợ hắn lại lên tiếng - Ông biết
không, Trung quốc lại bắn phá tàu cá của ngư dân ta ở Hoàng Sa. Cớ sao dân ta
đánh bắt cá ở biển của ta mà Trung quốc lại có hành động của kẻ cướp thế? Sao
hắn ác thế không biết? Hắn không sợ quả báo sao?
Hắn chép miệng,
nói nhỏ, nhưng đầy tức tối:
- Tại hắn là nước
đông dân, hắn ỉ hắn là nước lớn mà!
Nghe giọng hắn
không được bình thường, vợ hắn muốn nói nữa nhưng lại im. Cả căn phòng chỉ có
tiếng thở của hai vợ chồng hắn. Hắn thấy vợ có những cử chỉ khó chịu, bèn nói:
- Bà có điều chi
muốn nói!
Nghe thế, vợ hắn
bèn lên tiếng:
- Tôi nghe có
người nói, nước lớn chưa hẳn là mạnh. Nước nhỏ chưa hẳn là yếu. Có phải thế
không ông?
Hắn không ngờ vợ
hắn có ý vậy, bèn nói:
- Ừ, nghe cũng
phải. Nhưng, nước mình chưa đủ tầm, đủ lực mà bà! Biết làm sao giờ?
Vợ hắn cười nói:
- Tôi cũng nghe
đài nói như vậy. Mà thôi, ông à, chuyện đâu còn có đó. Thôi, tôi đi nấu cơm
đây. Ông nghỉ chút rồi ăn cơm.
Vợ đi lo chuyện
cơm nước, chỉ còn lại hắn một mình. Ngồi miết cũng đau cả lưng, bèn lại giường
nằm. Nằm trở mình qua, trở mình lại mà chẳng nhắm mắt được. Hắn vội lấy romote
bật tivi. Hắn bật cho có bật. Kênh CN đang phát phim hoạt hình. Vẫn là Tom, là
Jerry. Cái thằng Mỹ ngó thế mà khôi hài thật. Chuyện chi nó cũng đùa được thì
phải. Nghĩ thế, rồi hắn như mơ mơ màng màng. Hắn lại nghĩ đến những gì hắn và
vợ trao đổi khi nãy. Chuyện dính dáng đến biển đảo, nhiều khi hắn không muốn
nghĩ đến cũng không được. Nhiều khi hắn muốn buông như lời thuyết pháp của thầy
tu, nhưng mà chẳng buông được. Hắn lại chìm vào những giấc mơ. Hắn thấy cột
Bạch Đằng đâm thủng thuyền giặc, hắn thấy đầu Liễu Thăng bị chém ở ải Chi Lăng,
hắn thấy gò Đống Đa vùi xác quân thù… Giấc mơ như những con sóng vỗ bờ, như
tiếng lòng của dân Việt, như máu thịt của bà con Lý Sơn, Sơn Trà, Thanh Khê…
Đang chìm vào
những suy nghĩ vẩn vơ, hắn giật mình bởi tiếng điện thoại. Cầm điện thoại, hắn
biết thằng Nguyễn đang gọi. Không biết có chuyện chi mà hắn gọi gần trưa. Hắn
đưa điện thoại lên nghe, rồi nói: “A lô! Nghe đây. Có chi không?” Tiếng thằng
Nguyễn è è trong điện thoại: “Thằng Khành mất rồi!”. Hắn giật mình: “Hắn mất
rồi sao?”.
Thằng Khành là bạn
học hồi phổ thông. Giọng thằng Nguyễn vẫn è è trong máy: “Nó bị ngộ độc thuốc
Bắc”. Trời ơi, hắn mới gặp thằng Khành tuần trước. Thằng Khành vẫn mạnh ù ù,
thế mà lại chết. Cũng qua điện thoại, thằng Nguyễn nói như đinh đóng cột là tại
thằng Khành tin lời quảng cáo của mấy thằng Tàu, mua thuốc bổ dương, phục vụ cô
vợ hai đang tuổi hồi xuân. Ai ngờ mấy lời tán tụng công dụng thứ thuốc ấy được
pha chế bởi sự lừa phỉnh, dối trá, nên thằng Khành phải tiêu tán đường. Ngộ độc
bởi thuốc Bắc bổ dương, ai đời lạ thế? Nhưng rồi ngẫm đi ngẫm lại, biết bao
thương lái Tàu sang ta làm ăn, nhiều tên đã dụ dỗ người nhẹ dạ, cả tin, hám
lời, buôn bán những thứ độc hại. Thuốc mà còn thế, huống hồ những thứ khác như
cá tầm, chân gà, cà rốt, khoai tây. Và còn biết bao thứ khác nữa. Kể sao cho
hết sự ma mãnh của chúng! Qua báo chí, hắn biết nhiều tin giật gân, không thể
tưởng tượng nỗi là bọn thương lái Tàu qua ta mua đĩa, mua lá điều, mua chồn -
chuột đen, … Dân đen ta tham lợi bèn nuôi đĩa, suốt lá điều, nuôi chồn - chuột…
Nhưng rồi thương lái lại bặt tăm. Biết bao lần chúng sang ta, gây xôn xao, rồi
biến. Rồi lại dung chiêu này chiêu kia, lại gây xôn xao, rồi lại biến. Cứ thế,
bọn chúng biến hóa khôn lường, lừa phỉnh dân ta.
Hắn lại mơ. Mơ tẩy
chay hàng hóa nhiễm độc nhập từ cửa khẩu Lạng Sơn, Quảng Ninh, tẩy chay âm mưu
thâm độc của bọn thương lái, của bọn đầu sỏ dùng những chiêu bài hợp tác kinh
tế để thu lợi. Hắn thấy như giữa ban ngày, dân ta có kẻ làm tay sai cho thương
lái ấy khi nào chẳng hay. Mà những kẻ tiếp tay cho bọn chúng lại phè phỡn, mập
mạp, được thành đạt trên mọi cương vị. Hiện ra trước mắt là những cái bắt tay,
cái gật đầu, những xấp tiền mới thơm còn nguyên sê-ri được đổi trao qua những
phi vụ làm ăn. Thật là buồn khi có kẻ làm tay sai cho thương lái. Tâm hồn chúng
cũng đổi màu, biến sắc sao cho phù hợp với những bản hợp đồng của thương lái.
Chúng thực hiện hợp đồng ấy bằng mọi cách, kể cả dùng những chiêu chào hàng
khuyến mãi, tặng không, tài trợ cho người tiêu dùng những sản phẩm hết hạn sử
dụng hoặc tác hại về sau mà không thuốc gì chữa được. Đối với chúng, tiền bạc
là trên hết. Không cần sự chân thật, không cần nhân nghĩa. Sự chân thật, lòng
nhân nghĩa trở thành xa xỉ. Chỉ có vật chất là trên hết nên chúng không từ
những thủ đoạn tra tấn, chém giết với những ai không thực hiện giao ước làm ăn
với chúng. Chưa hết, bọn chúng lại cung phụng những lãnh đạo có ý tưởng lạ đời.
Những ý tưởng ấy, có thể là nóng lạnh bất thường, dở hơi, chạm mạch nhằm đưa sự
quan tâm của người dân vào chiều hướng rối rắm, không lối thoát, chỉ còn chép
miệng kêu trời. Đơn cử ý tưởng lắm điều thị phi như trước đây bộ Y tế đề xuất:
vòng bụng, vòng ngực, chiều cao đạt chuẩn thì mới được cấp phép lái xe máy;
hoặc 1 thành phố lớn đưa ra ý tưởng phụ nữ 33 tuổi trở lên không được sinh con;
hoặc Bà mẹ Việt Nam anh hùng được cộng điểm ưu tiên khi chống gậy thi vào đại
học; … Cả xã hội lại chõ mũi, chõ miệng nháo nhào vào các ý tưởng ấy để bàn
luận để quên chuyện bản thân, tập thể, tổ chức mắc khuyết điểm. Ai cũng có điều
để chê xã hội, chê những kẻ đẻ ra những ý tưởng khủng ấy. Nhiều lần, lên
facebook, hoặc các trang mạng, hắn đã đọc không biết bao phẩm bình về những ý
tưởng quái gở ấy. Nhiều người lên án xã hội, nhiều người chê cho sự suy nghĩ
mông lung, chê những chữ nghĩa kỳ quặc trong các văn bản, quyết định không
tưởng ấy được ban hành trong đời sống.
***
Đi đám tang thằng
Khành về, hắn cùng thằng Nguyễn ghé quán cà phê. Cà phê được chủ quán bưng ra,
để trước mặt hắn. Thế mà hắn chẳng để ý. Thằng Nguyễn lấy thuốc châm lửa. Nhìn
từng ngụm khói phả ra, hắn cảm thấy bình thường vì trước đây, hắn là tay ghiền
thuốc lá, nhưng giờ hắn bỏ rồi. Hắn chẳng bận tâm khi khói thuốc vây quanh mặt
hắn.
Quán cà phê xế
chiều hơi vắng khách. Chỉ có những giai điệu của những bản nhạc không lời. Nhạc
vừa đủ nghe, đủ để hắn và thằng Nguyễn tâm sự. Bọn hắn đang nói chuyện về cuộc
đời, về sự hiện hữu và mất đi. Hắn như thấy từ buông đang được thằng Khành thực
hiện. Mặc cho vợ, con, cháu thương tiếc, thằng Khành vẫn ra đi, về cõi vô
thường. Giai điệu “Một cõi đi về” vang lên. Tiếng kèn của Trần Mạnh Tuấn như
đưa bọn hắn bềnh bồng trôi trong cõi mộng. Mắt bọn hắn như nhắm, tận hưởng khúc
nhạc vô thường.
***
Sau khi dùng cơm
tối xong, vợ hắn vừa dọn mâm vừa nói:
- Ông nè, tôi mua
đơn rồi đó nghe. Ông coi rồi viết, xin cho con Hằng học.
Hắn uống nước
thong thả, mắt nhìn vào tivi:
- Bà để đó, tôi
coi thời sự xong, rồi viết.
Vợ hắn phân trần:
- Tôi chỉ nhắc thế
thôi. Ông cứ coi ti vi cho đỡ mệt. Ông đừng lên mạng là được rồi. Lên mạng rồi
cứ nghĩ ngợi lung ta lung tung mà hại sức khỏe đó. Già rồi phải giữ sức khỏe
cho con cháu nhờ.
Hắn đặt ly nước
lên bàn, nhìn trên ti vi, nói:
- Biết rôi. Tôi có
nghĩ chi bậy đâu. Bà cứ nhắc khéo! Tôi biết lượng sức tôi mà. Thôi, bà cho tôi
xem cho hết chương trình thời sự.
Hắn đang nghe bản
tin quốc tế rằng Malala Yousufzai phát biểu tại trụ sở Liên hiệp quốc, trong đó
có đoạn "Chúng ta hãy cầm lấy sách và bút của mình", Malala kết thúc
bài phát biểu. Cô nhấn mạnh: "Đó là vũ khí mạnh nhất của chúng ta. Một đứa
trẻ, một giáo viên, một cây bút và một cuốn sách có thể thay đổi thế giới. Giáo
dục là giải pháp duy nhất. Giáo dục là ưu tiên trước hết”.
***
Trước mắt hắn là
mẫu đơn nhập học lớp một. Những con chữ được in sẵn. Rồi hắn điền thêm để hoàn
chỉnh đơn cho cháu. Còn hơn tháng, con Hằng, sẽ vào lớp một. Hắn sẽ sắm sách,
bút cho cháu. Có sách bút, cháu hắn bắt đầu học những con chữ. Hắn tin là cháu
hắn sẽ học được nhiều điều tốt đẹp. Hắn nghĩ đến tương lai. Cháu hắn sẽ là công
dân gương mẫu, sẽ là người Việt chân chính, sẽ thay đổi thế giới.
Mời thư giãn với nhạc phẩm THƯƠNG CA TIẾNG VIỆT
của Đức Trí, lời Hà Quang Minh, qua tiếng hát Mỹ Tâm:
*
Đà Nẵng, Tháng 7.2013
PHAN TRANG HY
Địa chỉ: 81 Thạch Lam, phường Phước Mỹ,
quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.
Email: phantranghy@gmail.com
Điện thoại: 093.548.44.82
.
.............................................................................................................
- Cập
nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 16.02.2019.
- Bài
viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui
lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét