VÀI CẢM
NHẬN KHI ĐỌC
BÀI THƠ “BẠN
QUAN”
CỦA ĐẶNG
XUÂN XUYẾN
*
BẠN QUAN
Bạn cũ lâu ngày gặp lại
Chén rượu quê đưa đẩy tẩy trần
Tao ruột ngựa hỏi câu ngớ ngẩn
Mày làm quan chắc kiếm bộn tiền
Chức ấy rẻ mà sinh lắm lãi
Mày học ngu nhưng thủ đoạn tài
Tao học giỏi nhưng mù thủ đoạn
Mãi long đong chức phó dân quèn
Mày nhăn mặt chửi tao thằng đểu
Quá nửa đời mãi chửa hết ngu...
Rượu tới tầm
Mày ghé tai tao
Nói thật nhỏ
Căng tai mới rõ
Làm người khó
Làm quan càng khó
Chốn quan trường chó vịt giống nhau
Mày than đời chỉ rặt những thau
Quan càng lớn chữ nhân càng nhỏ
Ví miệng quan giống trôn trẻ nhỏ
La liếm quen rồi nào biết bẩn nhơ.
Tao gật gù giả bộ ngớ ngơ
Khen các quan vì dân vì nước
Nghe nửa câu mắt mày trợn ngược
Chửi tao khùng hệt “lũ dân ngu”
Mày chửi thề đặc giọng quân khu
Đời đã chó
Quan trường càng chó
Rồi nhăn nhó
Than đời mày nhọ
Mấy tháng trời bổng lộc hụt xơi...
Rượu mày mời
Tao uống khó trôi
Thịt mày gắp
Tao nhai khó nuốt
Trời nhiều gió
Hay lòng tao nổi gió
Rượu đầy vò
Tao ngất ngưởng vờ say.
*
Hà Nội, trưa 18 tháng 03-2016
ĐẶNG XUÂN XUYẾN
LỜI BÌNH:
(Tác giả Đỗ Huy Tấn)
Bạn thân xa nhau lâu ngày gặp
lại, người ta thường ôn lại những kỷ niệm vui buồn nhưng trong sáng và đẹp đẽ
về một thuở gắn bó bên nhau. Nhưng lại có một tình bạn thân giữa hai người, mà
thằng học giỏi không sống thủ đoạn thì làm dân quèn, thiếu cơm rách áo. Thằng
học ngu, biết nịnh nọt cúi luồn nhờ có tiền mua được chức tước lên quan mà kiếm
bổng lộc bạc vàng, trở thành người gọi là “quyền cao, giầu có”, thành ra cuộc
gặp gỡ của họ nơi chôn nhau cắt rốn lại là cái cớ để nổ ra cuộc vạch mặt chỉ
tên những bất công xã hội đang ấm ức trong lòng mỗi kẻ. Những tưởng chỉ kẻ thua
thiệt mới buồn, mới đau, mới mượn rượu để nói ra lòng mình cho thỏa. Nào ngờ kẻ
nhờ làm quan mà giầu có, nói có người phải nghe, đe có người sợ, thế mà cũng
mượn hơi men “giả tỉnh giả say” để có cớ lôi tuột những mưu mô giả trá của một
xã hội đang thịnh hành, đang phân hóa, đang làm đảo lộn hết đạo đức, nhân cách
làm người, dù chỉ giới hạn bằng những lời bộc bạch, tâm sự của họ:
“Làm người khó
Làm quan càng khó
Chốn quan trường chó vịt giống nhau
Mày than đời chỉ rặt những thau
Quan càng lớn chữ nhân càng nhỏ
Ví miệng quan giống trôn trẻ nhỏ
La liếm quen rồi nào biết bẩn nhơ.”
Một điều hiện thực về thói đời
khi vui thì vỗ tay vào, hết lộc thì thở ra những lời ai oán vụn vặt mà không
biết rằng chính cái đó đã phơi bày nhân cách giả dối của chính mình. Một hiện
thực nữa cũng làm ta quan tâm qua cuộc nói chuyện của họ trong cuộc rượu, đó là
dù làm quan có chức quyền, giàu có hay làm dân quèn ngu ngơ, nghèo túng thì khi
nhìn lại đời mình họ đều thấy nhục, chưa thấy xứng kiếp người, tự mình thấy
mình như kiếp vịt, kiếp chó… “Đời đã chó/
Quan trường càng chó”. Kẻ "quan tham" trong bài thơ này, dù sao
cũng vẫn còn chút nhân cách của một con người.
Những hiện thực xã hội đang
diễn ra trước mắt ta mà không thể giả điếc, giả mù bỏ qua được đó là:
"Người hiền lành luôn thua người bặm trợn
Chân thực ngủ vùi cho xảo trá lên ngôi”
(Nguyễn Thị Thanh Yến)
Tình trạng đạo đức xã hội đã
xuống cấp một cách nghiêm trọng, sự dối trá đã đến mức ngang nhiên, tràn lan
trong xã hội. Kẻ “bút nô” suốt đời chỉ viết "tụng ca" thì lên ngôi,
người dám nói thật cái xấu, cái ngu dốt, cái sai lầm... ra thì thường gặp rủi ro, dễ bị
quy chụp. Có lẽ chưa có bao giờ tình người lại đến mức tồi tệ như bây giờ. Nhà
thơ Bùi Minh Quốc đã phải thốt lên:
“Tương lai ấy bây giờ tôi sống dở
Quay mặt vào đâu cũng phải ghìm cơn mửa
Cả một thời đểu cáng đã lên ngôi
Tôi bước đi trên đất nước nghẹn lời”
(“Bài thơ Tháng Tám” – Bùi Minh
Quốc)
Bài thơ “Bạn quan” là một cuộc rượu giữa hai
người bạn đãi nhau mà sao có ít vị ngọt bùi, nhiều cay đắng tình thân, tuy là
của riêng họ, nhưng lại làm người đọc động tâm, nghĩ suy về những năm tháng đời
người thật ít điều vui, ít tình thân thiện và gần như không còn thứ tình cảm
tri kỷ:
“Rượu mày mời
Tao uống khó trôi
Thịt mày gắp
Tao nhai khó nuốt
Trời nhiều gió
Hay lòng tao nổi gió
Rượu đầy vò
Tao ngất ngưởng vờ say.”
Thời đại ta đang sống những
hiện thực là vậy! Thật cảm phục tác giả Đặng Xuân Xuyến, chắc Anh rất trăn trở
cho tình người sẽ sao đây? Mà gửi tâm sự của lòng mình vào thơ cho vơi đi nỗi
ấm ức…
Mời thư giãn với
nhạc phẩm GIA TÀI CỦA MẸ
của Trịnh Công Sơn, qua tiếng hát Khánh Ly:
*.
Hải Dương, 13 tháng 5-2020
ĐỖ HUY TẤN
Địa chỉ: Bến Tằm, Chí Linh, Hải Dương.
Facebook: Tấn Đỗ Huy
........................................................................................
- Cập nhật từ email: datinh_1974@yahoo.com
ngày 29.11.2020.
- Bài viết không thể
hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại..
0 comments:
Đăng nhận xét