TRẦN QUỐC
TOẢN KHÔNG TỬ TRẬN
LẬP 13
CHIẾN CÔNG CHẤN ĐỘNG TRUNG NGUYÊN
*
“Hoài Văn thập tam chiến /
Uy vũ chấn Trung Nguyên” là câu thơ ca ngợi Trần Quốc Toản. Theo nhiều gia phả
họ Trần, Trần Quốc Toản không hề tử trận như sách sử nhầm lẫn, mà còn lập 13
chiến công uy vũ chấn động Trung Nguyên.
Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản không tử trận
Hầu hết người Việt đều biết
đến người anh hùng Trần Quốc Toản qua câu chuyện bóp nát quả cam khi không được
dự hội nghị Bình Than vì còn quá nhỏ tuổi. Sau sự việc này Trần Quốc Toản trở
về nhà tập hợp gia nô được hơn 1.000 người, thành lập một đội quân chống lại
quân Nguyên.
Đội quân của Hoài Văn Hầu
Trần Quốc Toản nổi tiếng với lá cờ thêu 6 chữ vàng “Phá cường địch -
Báo hoàng ân” nghĩa là “Phá giặc mạnh – Báo ơn vua”.
Theo ghi chép của các tài
liệu lịch sử thì Hoài Văn Hầu tử trận trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần
thứ 2 năm 1285.
Tuy nhiên thực tế Hoài Văn
Hầu Trần Quốc Toản không hề tử trận. Về việc ghi chép rằng Hoài Văn Hầu mất
trong trận đánh ở sông Như Nguyệt, có một phần nhiều là đến từ sách sử nhà
Nguyên.
Nguyên Sử phần An Nam truyện
có ghi chép rằng: “Quan quân (chỉ quân Nguyên) rút đến sông Như Nguyệt,
Nhật Huyên (tức vua Thánh tông) sai Hoài Văn Hầu đến đánh”. “Kinh thế
đại điển tư lục” ghi chép tiếp rằng: “Thoát Hoan chạy đến sông Như
nguyệt, Nhật Huyên sai Hoài Văn Hầu đuổi theo. Giết được Hoài Văn Hầu”.
Thực tế cuốn “Kinh thế đại điển
tư lục” có sự nhầm lẫn, người tử trận là Hoài Nhân Vương Trần Quốc Kiện chứ
không phải Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản. Cuốn sách này đã nhầm lẫn giữa hai
người, nên thay vì Hoài Nhân Vương, thì lại nhầm thành Hoài Văn Hầu.
Theo nhiều gia phả của nhà
Trần ghi chép thì trận “Như Nguyệt” chỉ có Hoài Nhân Vương Trần Quốc Kiệt tử
trận, còn Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản sau được phong Hoài Văn Vương và sống thọ
đến tận 92 tuổi.
Các sách sử sau này đều căn
cứ theo cuốn “Kinh thế đại điển tư lục” nên cũng đều bị nhầm theo, chi tiết
về cái chết cũng rất sơ sài.
Sách Đại Việt sử ký toàn thư
có ghi rất ngắn gọn: “Đến khi Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản mất, vua rất
thương tiếc, đích thân viết văn tế và gia phong tước Vương”.
Hoài Nhân Vương Trần Quốc Kiện bị tử trận như thế nào?
Trần Quốc Kiện và Trần Quốc
Toản đều là bậc thiếu niên thuộc dòng dõi hoàng thân quốc thích nhà Trần, tuổi
cũng trạc nhau. Khi hội nghị Bình Than diễn ra, cả hai đã cùng đến xin được vào
dự, nhưng đều bị từ chối do còn nhỏ tuổi.
Do cả hai người trạc tuổi
nên khá thân thiết với nhau, trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ 2, cả
hai người lại cùng sát cánh chống lại quân giặc.
Gia phả của Chiêu Quốc Vương
Trần Ích Tắc có ghi chép về cái chết của Hoài Nhân Vương Trần Quốc Kiện. Chính
Trần Ích Tắc viết rằng: “Trận Như Nguyệt, ngày 6/5, niên hiệu Chí
nguyên thứ 22, Quốc Kiện đuổi theo chú, buông lời vô lễ. Giết Quốc Kiện.”
“Chú” ở đây chính là Trần
Ích Tắc. Trong gia phả của mình, chính tay Trần Ích Tắc cầm bút viết rõ mình đã
giết Quốc Kiện. Có thể lúc đó Trần Quốc Kiện cho quân đuổi tới, nhìn thấy Ích
Tắc đã đầu hàng quân Nguyên Mông nên có lời qua tiếng lại với chú của mình, Ích
Tắc tức giận nên đã giết chết Quốc Kiện.
Các gia phả đều chép ngày
giỗ Hoài Nhân Vương Quốc Kiện là 6 tháng 5. Ngày giỗ của Hoài Văn Vương Quốc
Toản là 18 tháng 9. Ngày 6 tháng 5 cũng chính là ngày xảy ra trận đánh Như
Nguyệt. Vậy thì người đã tử trận là Hoài Nhân Vương Trần Quốc Kiện chứ không
phải Hoài Văn Vương Trần Quốc Toản.
Chiến công oai hùng của Trần Quốc Toản
Các gia phả của Hưng Nhượng
Vương, Hưng Vũ Vương, gia phả của Chiêu Quốc Vương Trần Ích Tắc đều chép Trần
Quốc Toản giết Toa Đô, bắt Ô Mã Nhi, đều là những chiến công oai hùng lúc đó.
Những chiến công này đều
diễn ra sau trận đánh Như Nguyệt. Nếu Trần Quốc Toản thật sự tử trận vào ngày
6/5 thì làm sao có được những chiến công oai hùng như thế sau đó.
Đặc biệt, Trần Quốc Toản khi
mới 19 tuổi đã đánh bại và giết được danh tướng thiện chiến bậc nhất của quân
Nguyên là Toa Đô tại cửa Hàm Tử. Trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ 3
năm 1288, tại trận Bạch Đằng, cũng chính Quốc Toản đã đánh danh tướng thiện
chiến khác là Ô Mã Nhi rớt xuống sông, sau đó Đỗ Hành dùng câu liêm móc lên bắt
sống Ô Mã Nhi.
Gia phả của dòng Hưng Vũ
Vương, Hưng Hiếu Vương, Nhượng Vương, Hưng Trí Vương, Hoài Văn Vương đều có bài
thơ ghi rõ những chiến công của Trần Quốc Toản như sau:
Tam tổ thị Hoài Văn,
Trí dũng thực vô biên.
Niên thiếu cam thống khổ,
Lao tù tại Trường Yên.
Ngự tứ Trấn Bắc kiếm,
Cửu độ phá ác Nguyên.
Truy Thoát Hoan Như Nguyệt,
Hàm tử trảm Toa Đô,
Bạch Đằng cầm Ô Mã,
Di dức vạn vạn niên.
Tạm dịch:
Tổ thứ ba là Hoài Văn Vương,
Trí dũng thực vô cùng.
Thời niên thiếu thống khổ,
Lao tù tại Trường Yên.
Được ban kiếm Trấn Bắc,
Chín trận phá giặc Nguyên.
Đuổi Thoát Hoan Như Nguyệt,
Hàm tử giết Toa Đô,
Bạch Đằng bắt Ô Mã,
Để đức lại vạn năm.
Bài thơ trên ghi rõ Trần
Quốc Toản có “chín trận phá giặc Nguyên”, 9 trận này được nhà nghiên cứu Trần
Đại Sỹ ghi chép lại từ gia phả họ Trần như sau:
1. Trận Đâu Đỉnh chặn đạo
quân Nguyên dùng thượng đạo đánh úp Chi lăng. Quân Nguyên do Lý Hằng, Ô Mã Nhi
chỉ huy (Cùng Hoài Nhân Vương).
2. Trận đánh chặn không cho
Mông Cổ chiếm Thăng Long, để quân dân trong thành Thăng Long kịp thời di tản
(cùng Hoài Nhân Vương).
3. Trận cùng Chiêu Minh
Vương cứu viện Chiêu Văn Vương ở Thanh Hóa.
4. Trận tái chiếm Trường
Yên.
5. Trận Tây Kết oai hùng
(cùng Hoài Nhân Vương).
6. Trận tái chiếm Thăng Long
trong lần chống quân Nguyên thứ 2 (cùng các tướng khác).
7. Trận đánh bại và truy
đuổi Thoát Hoan ở Như nguyệt (cùng Hưng Đạo Vương, Hưng Ninh Vương, Hoài Nhân
Vương).
8. Trận Hàm Tử, giết Toa Đô.
9. Trận Bạch Đằng bắt Ô Mã
Nhi.
Nhưng riêng trong gia phả
của Hưng Vũ Vương (con trai trưởng của Hưng Đạo Vương) còn bổ sung thêm 4 chiến
công nữa là thành 13 (thập tam):
10. Trợ giúp Chiêm Thành bắt
gian vương Chiêm.
11. Đánh trận Hỏa giáp, phá
đạo quân Sài Thung, bắt sống được Trần Di Ái (người đầu hàng quân Nguyên).
12. Cùng với Vũ Uy Vương
đánh chặn Thoát Hoan ở phía Bắc.
13. Chiếm lại thành Thăng
Long trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ 3.
Vì vậy mới có câu :
Hoài Văn thập tam chiến,
Uy vũ chấn Trung Nguyên.
Mời nhấp chuột đọc thêm:
- Các bài viết về
Chuyện làng văn0.
Mời nghe nhạc phẩm NGÀY TẾT QUÊ EM
của Từ Huy, qua tiếng hát Hồ Ngọc Hà:
Vũ Thị Hương Mai giới thiệu
Tác giả: Trần
Hưng Nguồn: Dân Trí
Ảnh minh họa sưu tầm từ nguồn: internet
Bài viết là quan điểm riêng của các tác giả.
0 comments:
Đăng nhận xét