NHỮNG KẺ NGU NGỐC COI THƯỜNG TRÍ THỨC - Tác giả: Thái Bá Tân ; Đinh Hoàng Long giới thiệu

Đặng Xuân Xuyến Thứ Năm, tháng 9 28, 2023 Leave a Comment

COI THƯỜNG TRÍ THỨC

(Tác giả Thái Bá Tân)

Cách đây không lâu một người quen kể tôi nghe rằng làng anh có ông Việt Kiều ở Canađa về quê, nói sẽ bỏ ra hai tỉ đồng để xây ngôi trường tại xã nhà, nơi ông từng học thời nhỏ, gồm mười phòng học, một văn phòng trường và một phòng thư viện.

Thế thì tốt quá. Ngôi trường cũ cấp bốn đã ọp ẹp lắm rồi, trên hứa cấp kinh phí xây lại, ít ra cũng sửa chữa tử tế, mà hứa mãi không thấy tiền, vì địa phương này không thuộc diện chương trình 135. Chính quyền xã mừng lắm, nhân dân cũng mừng, không hết lòng khen ông Việt Kiều hào phóng và tình nghĩa với quê hương.

Tiền đã sẵn. Thiết kế thì có mẫu chuẩn của Bộ cho những trường qui mô tương tự ở nông thôn. Mọi việc suôn sẻ. Thế mà cuối cùng cái trường mơ ước ấy vẫn không xây được.

Vì sao? Vì người bỏ tiền ra một điều kiện rất đơn giản và rất dễ thực hiện: Ngôi trường mới phải mang tên ông, trường Nguyễn Xuân Hải. Hiện nó được gọi là trường Lót. Chả là bên cạnh có một dòng sông nhỏ có tên như vậy.

Việt Kiều Nguyễn Xuân Hải là người phúc hậu, béo hồng, tóc bạc gần hết. Ông không thuộc diện vượt biên, gia đình trước có làm quan nhưng không hề phản động, ngược lại còn có công với cách mạng vì cả hai người em của ông đều đi bộ đội kháng chiến và đều hy sinh ở Điện Biên. Ông Hải theo bố mẹ ra nước ngoài năm 1953, ở Pháp một thời gian rồi chuyển sang Canađa. Nghe nói hiện ông là một doanh nhân phát đạt bên ấy.

Sao ông cứ muốn trường này mang tên ông? Vì ngày xưa ông nội ông có mở lớp học chữ nho cho trẻ con trong làng, sau học trò nhiều dần dần thành “trường”, trường cụ đồ Báu. Nay ông muốn nhà ông cũng có một ngôi trường như xưa, và phải mang tên ông, cháu nội của người sáng lập trường cụ đồ Báu. Ông Hải còn hứa sau sẽ cấp thêm tiền để lập thư viện và có học bổng hàng năm cho những em nghèo học giỏi.

Xã xin ý kiến huyện. Huyện xin ý kiến tỉnh. Tỉnh xin ý kiến trung ương. Mỗi cấp phải chờ một thời gian để trình báo và làm các thủ tục cần thiết. Đến trung ương thì tịt. Im lặng hoàn toàn.

Chờ mấy tháng hết kiên nhẫn, ông Việt kiều bỏ dự án xây trường. Ai cũng tiếc, kể cả ông. Nhưng tiếc nhất vẫn là người dân trong xã.

Đến nay trường Lót vẫn mòn mỏi chờ kinh phí sửa chữa hoặc nâng cấp. Chỉ tội mấy đứa nhỏ trời mưa phải chịu cảnh dột, gió lùa thì lạnh, và có đứa đang ngồi bỗng ngã ngửa vì ghế ọp ẹp. Chúng là nạn nhân của sự ngớ ngẩn người lớn.

Về nguyên tắc, việc đặt tên trường bây giờ dường như cũng không phức tạp lắm. Nó thuộc thẩm quyền phòng giáo dục huyện.

Hẳn nhiều người còn nhớ nhà tư sản, nhà sưu tập tranh Đức Minh nổi tiếng.

Một lần sang Paris, ông thấy người ta bán bức tranh lụa “Chơi ô ăn quan” của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh, liền bỏ tiền mua, với ý nghĩ đơn giản không muốn để thất thoát ra nước ngoài một tác phẩm hội họa nổi tiếng như thế. Dần dần, cũng với ý nghĩ tương tự, ông thành nhà sưu tập tranh, thuộc loại đầu tiên ở Việt Nam, và vì giàu nên ông mua được nhiều tranh có giá trị. Nghe nói ông mua bán sòng phẳng, trả giá cao, tức là gián tiếp giúp giới họa sĩ có điều kiện chuyên tâm sáng tác, chứ không theo kiểu đổi cà phê lấy tranh như ông Lâm xhur một quán cà phê nhỏ giới họ sĩ hy lui tới ở Hà Nội.

Sau này, ông đề nghị xin được hiến toàn bộ bộ sưu tập tranh vô giá ấy cho nhà nước, cùng ngôi nhà lớn của ông ở phố Quang Trung, ngoảnh mặt ra hồ Thiền Quang. Ông chỉ xin khi thành lập bảo tàng, hãy để nó mang tên ông như kỷ niệm một thời, một tấm lòng yêu nghệ thuật nước nhà. Hoặc không thì lập một gian riêng ở Viện bảo tàng Mỹ thuật, gọi là gian tranh Đức Minh.

Nhà nước không đồng ý. Ông Minh chết, và chẳng bao lâu sau bộ sưu tập đồ sộ của ông thất tán, nay chẳng còn gì. Nhiều trong số những bức tranh quí lại tìm được đường ra nước ngoài.

Tội nghiệp ông Minh. Ông là nhà tư sản, về nguyên tắc là kẻ thù của đất nước. Ông đã dành cả đời mình cóp nhặt, gìn giữ những giá trị tinh thần cho đất nước. Còn những người cộng sản, những người vô sản, vô thần, về nguyên tắc là những người tốt nhất, tiên tiến nhất của thời đại, những người đã cứu nguy cho đất nước và một lòng phụng sự nhân dân, đất nước, thì lại ngu ngốc để mất đi một tài sản quí báu như vậy.

Lần nữa phải nói rằng chỉ những người cộng sản mới có thể có được một thái độ coi thường như thế đối với thành quả của lao động trí thức.

Mời nhấp chuột đọc thêm:

- Các bài viết về Chuyện làng văn0

- Đặng Xuân Xuyến - Cảm nhận thơ văn 1l

- Đặng Xuân Xuyến - Cảm nhận thơ văn 2l

- Bạn đọc cảm nhận về thơ của Đặng Xuân Xuyếnl

- Bạn đọc cảm nhận về một số tác phẩm của Đặng Xuân Xuyếnl

Mời nghe Đặng Xuân Xuyến đọc bài thơ HỒN QUÊ: