 |
| (Nguồn ảnh: Internet) |
ĐỌC “ LẶNG THẦM”
ĐƯỜNG THI
CỦA CẨM TÚ PHAN
VĂN THẮNG
Trong bài thơ “Dòng Thơ Bác Học” nói về Đường thi, nhà thơ Phan văn Thắng
bút danh Cẩm Tú, chủ tịch chi hội thơ Đường Luật thành phố Đà Nẵng đã viết:
Những tưởng thơ
xưa đã lỗi thời
Nào ngờ phát triển
mãi sinh sôi
Cha ông thuở trước
gieo vần đẹp
Con cháu ngày nay
dệt ý tươi
Viết như thế và để chứng mình như thế ông có bài thơ “lặng Thầm” khẳng định
được điều ông nói không sai:
Lặng Thầm
Thẩn thờ mong đợi
tiếng oanh vàng
Ríu rít dâng đời
điệu hát vang
Mỗi sớm bình minh
khoe giọng hót
Bao chiều nắng xế
cất lời sang
Làm người thi sĩ
lòng xao xuyến
Để khách văn
chương dạ ngổn ngang
Lưu luyến mộng mơ
đầy khát vọng
lặng thầm sương
xuống núi mênh mang./.
(Cẩm Tú Phan Văn
Thắng)
Đọc bài thơ ta thấy ngay Lặng Thầm không phải là nỗi
u uẩn, là niềm tâm tư dấu kín trong lòng mà chính nó là sự thăng hoa của trí
tuệ trong tâm hồn người làm thơ và từ đó hình thành vẽ đẹp tô thắm cho đời.
Ta hãy nghe hai câu vào đề của tác giả:
Thẩn thờ mong đợi
tiếng oanh vàng
Ríu rít dâng đời
điệu hát vang
Tất nhiên “tiếng oanh vàng” ở đây không phải là tiếng chim hót trên cành
hay trong chiếc lồng son nào đó. “Tiếng oanh vàng” ở đây là tiếng thơ dậy lên
trong tâm hồn thi sĩ. Nó dậy lên một cách “lặng thầm” và khi nó ‘ríu rít” là nó
đã trở thành những câu thơ ngọt ngào, thanh bai để cống hiến cho đời, để “dâng
đời điệu hát vang”.
Nhà thơ cẩm Tú Phan văn Thắng thật là độc đáo khi dùng chữ “thẩn thờ” và
chữ ‘ríu rít” trong hai câu thơ nầy. Chữ “thẩn thờ” diễn tả sự suy tư miệt mài
của người làm thơ khi sáng tác. Chữ “ríu rít” nói lên niềm vui khi ý đã thành
lời, cũng nói lên phẩm chất của thi nhân không ồn ào náo nhiệt mà khiêm tốn đưa
thơ vào đời như tiếng hót ríu rít của loài chim.
Qua hai câu Trạng tác giả đã đưa thời gian trong đời tràn ngập tiếng oanh
vàng, khẳn định được tiếng thơ mang đầy niềm vui cho tha nhân, cho đất trời hay
nói chung, cho xã hội con người:
Mỗi sớm bình minh
khoe giọng hót
Bao chiều nắng xế
cất lời vang
Tác giả đặt tiếng chim hót vào cả vế đối để qua thơ ta nghe được hoà âm rộn
rã, thể hiện được tiếng lòng của thi nhân đồng vọng được giữa cuộc đời.
Rồi thì qua hai câu luận là vế thơ mà Đường luật quy định ở đây phải luận
giải, phải bàn rộng chủ đề bài thơ, phải mở rộng tầm suy tư thì tác giả đã áp
dụng thật là nghiêm chỉnh khi diễn tả tác dụng truyền cảm của thơ từ người sáng
tác đến người yêu mến văn chương khi thưởng thức nó:
Làm người thi sĩ
lòng xao xuyến
Để khách văn
chương dạ ngổn ngang
Nhà thơ Hàn Mạc Tử đã nói: “người thơ
là khách lạ đi giữa nguồn trong trẻo. Trên đầu Người là cao cả, vô biên và vô
lượng”. Vậy thì thi sĩ là là người “xao xuyến” trước nguồn trong trẻo đó,
được Cẩm Tú Phan Văn Thắng nói trong câu thơ “làm người thi sĩ lòng xao xuyến”.
Và sự “xao xuyến” đó phải thành thơ, phải làm cho rung động người yêu văn
chương khi đọc nó. Đó là câu “Để khách văn chương dạ ngổn ngang”. Ngổn ngang ở
đây không phải là lộn xộn mà ngổn ngang ở đây là những “cảm xúc” đánh động hồn
người trước “cao cả, vô biên và vô lượng” của đất trời được thi nhân thể hiện
trong thơ.
Trong hai câu luận, tác giả lồng cái ta nhỏ bé (làm người thi sĩ) trong cái
thế nhân rộng lớn (để khách văn chương) và lồng cái tâm trạng thăng hoa của
người sáng tác (lòng xao xuyến) trong tâm trạng bồi hồi của người thưởng thức
thơ ( dạ ngổn ngang) đối xứng cùng nhau. Vế đối như thế tôi nghĩ không có gì
tuyệt hảo hơn.
Và vế kết của bài thơ tác giả đã hình tượng thi nhân chẳng khác chi cây đàn
có tâm hồn. Cây đàn đó phát ra cung đàn muôn điệu:
Lưu luyến mộng mơ
đầy khát vọng
Lặng thầm sương
xuống núi mênh mang
Người thi sĩ được diễn tả trong câu
thơ “Lưu luyến mộng mơ đầy khát vọng” giống như cây đàn có tâm hồn. Tâm hồn của
cây đàn hay tâm hồn của thi sĩ phát tiết thành thơ vọng trong hồn người, vọng
trong trời đất như “lặng thầm sương xuống núi mênh mang”
Tác giả bài thơ quan niệm nhà thơ là con người tích cực, “lưu luyến mộng
mơ” để nuôi “khát vọng”. “Khát vọng” đó khi trở thành hiện thực thì dâng hiến
cho đời một cách “ lặng thầm”. Thi nhân như con ong làm mật cho đời, như con
tằm nhả tơ, như con bướm làm hoa thêm đẹp, như chim én báo hiệu mùa xuân, và
tất cả đều làm trong “lặng thầm”, trong hy sinh cao cả, nguyện chỉ như màng
sương mỏng tô bồi vẽ đẹp cho sông núi mênh mang.
Lặng thầm là một bài Đường thi nói hết được biến chuyển trong tâm hồn thi
sĩ, khát vọng thanh cao của người làm thơ bằng những dòng chữ quốc ngữ nhẹ
nhàng, với những vế đối thanh thoát mà sâu nhiệm. Bài thơ cô đọng nhiều ý nhưng
tiếng thơ từ tâm hồn lan toả ra bầu trời trong bình minh, trong chiều nắng xế,
trùm lên trên sông núi mênh mang, chứng minh được từng câu thơ của Đường thi
nếu của một tác giả tài hoa thì nó như từng tiếng chuông ngân thanh bai êm dịu
vang vọng đến cuối trời ./.
*.
CHÂU THẠCH
(Tên thật:
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
.
........................................................................................
- © Tác giả giữ bản quyền.
-
Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gửi qua email ngày 24.02.2016
-
Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét