 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
ĐÔNG LA ĐÔNG HÉT
*
“Đông
La ngày đêm trằn trọc viết bảo vệ chế độ thế mà một khúc xương cũng không được
gặm.”
(Lời
tự thán của Đông La)
 |
| (Tác giả Chu Mộng Long) |
Ông bạn vong niên ở hàng xóm sáng nay sang nhà
uống trà. Trà ngon, nhưng ông không nhấp môi và khen như mọi lần. Ông súc miệng
ùng ục và vào ngay cái chuyện đồng chí Đông La Đông Hét thiên tài nào đó đang
tự do chửi bới ầm ĩ trên mạng.
Hàng xóm: – Đông La Đông Hét là đồng chí nào mà chửi
văng mạng từ Phạm Xuân Nguyên đến những bậc cha chú như Nguyên Ngọc, Nguyễn Huệ
Chi, Trần Đình Sử… Kể cả Chu Mộng Long, đồng chí ấy gọi là thằng vô danh
tiểu tốtmà cũng chẳng tha. Đọc chưa?
Chu Mộng
Long: – Tôi chẳng cao đạo để nói theo cách cao đạo của nhiều trí giả,
rằng đọc làm gì thứ ấy, hay bắt chước Phật tổ
cho rằng, cứ để đồng chí ấy chửi, chửi người ta không nghe nghĩa là tự
nghe, tự chửi. Tôi là người Việt da vàng mũi tẹt, chẳng phải thiên tài, nghe
người ta chửi nhau là có thói quen chạy đến xem như xem kịch, huống hồ là người
ta đang chửi mình, sao có thể bịt mắt bưng tai?
Có người bảo đồng chí ấy là đại diện tiếng nói của thời đại. Tôi có ý
định làm Tuyển tập Đông La giúp cho đồng chí ấy được bất tử. Nhã
Thuyên làm luận văn về nhóm Mở Miệng, còn tôi sẽ hướng dẫn cho học viên cao học
của tôi làm luận văn về ngôn ngữ phê bình Đông La. Không “bên lề” mà rất
“chính thống” đấy chứ?
Hàng xóm: – Sao không thấy ông viết gì để đối thoại
với đồng chí ấy? Ông thua hay sợ?
Chu Mộng
Long: – Cả hai theo một nghĩa nào đó. Giả dụ ông đi chợ thay vợ, lỡ trả giá thấp
bị con mụ hàng thịt nó giương cả dao lẫn thớt lên mắng, ông làm gì nó? Làm gì
có đối thoại trong tình huống này, đúng không? Tẩu vi thượng sách!
Vả lại bài của đồng chí Đông La Đông Hét chửi tôi chỉ là chửi đổng, tuyệt
nhiên không có chỗ nào liên quan đến học thuật thì làm sao đối thoại?
Người Việt có tính xấu là thù vặt, thù dai, dù chỉ là xích mích nhỏ. Khi
nào chữa được căn bệnh này mới có đối thoại đúng nghĩa.
Hàng xóm: – Đồng chí ấy cũng được xem là có tài đấy
chứ. Nhiều đấng bậc khen. Kiến thức của đồng chí ấy khá giàu, từ đông chí tây,
từ cổ chí kim, từ tự nhiên chí xã hội… Cho nên đồng chí ấy cứ tự tin mà chửi,
hết người này đến người khác mà không ai dám lên tiếng cả!
Chu Mộng
Long: – Là đồng chí ấy mượn lời người này người kia để tự khen, tự đánh bóng
mình thôi, kể cả tận dụng những comment rác mà đồng chí ấy ngộ nhận là đã hết
lời khen mình. Xưa nay, thiên tài trong thiên hạ đầy nhưng chưa có ai tự khen
mình tài nhất nước, hay gặp ai cũng chửi mạt sát một cách tự do, trừ phi
gặp vài hiện tượng có vấn đề về bệnh lí. Ít nhất, đồng chí ấy bị bệnh tự kỉ
nặng nên cố tự thổi phồng lên một cách lố bịch. Có thể những lời khen mà đồng
chí ấy dẫn ra là có thật, nhưng người ta ác ở chỗ khen cho nó chết. Và sự
thực là nó đang nổ như bom. Những người này đã tước đoạt đức tính khiêm tốn cần
có của một người có học. Càng đọc tôi càng thấy thương hơn là ghét đồng chí ấy.
Hàng xóm: – Đồng chí Đông La Đông Hét phê bình nhóm
Mở Miệng và Nhã Thuyên thô tục, vô văn hóa, nhưng miệng của đồng chí ấy lại
phun ra toàn thứ rất bẩn thỉu, đến mức đòi phun cứt vào mồm những bậc đáng hàng
cha chú….
 |
| (Nhà văn Đông La) |
Chu Mộng
Long: – Chửi bới bằng những lời lẽ thô tục chưa hẳn đã là vô văn hóa. Tôi đang
viết về cái Tục và cái Thiêng trong mỹ học, có bàn đến cái văn hóa chửi và giải
thích vì sao khi chửi người ta thường văng tục. Văng tục là một cách giải
Thiêng vì bản chất nguyên thủy của cái Tục là Thiêng nhưng bị cấm kị bởi sự đố
kị trong quá trình mâu thuẫn, tranh chấp quyền lực giữa Tôn giáo thần quyền và
Totem. Còn ranh giới giữa văn hóa và vô văn hóa chỉ có thể xác định ở việc dùng
cái Tục như một phương tiện hay mục
đích. Khi nó là phương tiện thì nó là văn hóa, còn biến nó thành mục đích thì
vô văn hóa. Có thể nôm na thế này: cái đống cứt anh ỉa bậy ra đấy một bãi để
thỏa mãn cho cái bụng ức chế của anh là mục đích, còn cái của nợ ấy của anh
người ta hốt đi bón cho cây là phương tiện, dù cả hai đều là cứt, nhưng bên
này thấp hèn, còn bên kia cao cả. Tương tự, con cu hay cái bướm của loài người từng làm
phương tiện biểu trưng cho sự phồn thực thì cái của đó là quý, là văn hóa; còn
vác cái của đó đi xỏ bậy, văng bậy với mục đích thỏa mãn dục vọng cá nhân là
thành của nợ, là vô văn hóa.
Hàng xóm: - Nhưng trừ những chỗ bị cho là chửi bới thô tục vô văn
hóa ra, đồng chí Đông La Đông Hét cũng có tri thức đấy chứ?
Chu Mộng
Long: – Người ta khen, đúng hơn là đồng chí ấy tự khen, tự cho là có thừa tri thức để đối thoại với bất cứ ai. Đúng là thừa thật. Hình như nhiều bài viết
trên blog của đồng chí ấy có thừa mứa nhiều loại tri thức để khoe mẽ. Tôi chỉ
đặt câu hỏi, nếu đồng chí ấy giỏi về tự nhiên sao không theo con đường của khoa
học tự nhiên? Đồng chí ấy đưa ra các học thuyết về vật lí cứ như một nhà bác
học lỗi lạc, nhưng sao đồng chí ấy không thành một nhà vật lí có danh mà lại
chạy sang văn chương? Hay đồng chí ấy thấy văn chương là con đường tắt dễ nổi
danh nên đã bỏ chạy sang con đường này ? Sao không dùng tri thức vật lý để lòe
những nhà vật lí mà đi lòe nhà văn lâu nay mang tiếng là “mù tịt” tự nhiên?
Học thuyết nào cũng có hệ thống nhất quán của nó. Anh có thể vin/mượn lời
của nhiều nhà tư tưởng khác nhau, nhưng trên nền tảng một hệ thống nhất định
cho lập luận. Chẳng hạn, tôi vẫn dùng lời của Khổng Tử, Lão Tử, Giê su, Thích
Ca, Kant, Hegel… nhưng chỉ lấy cái chung của những tư tưởng lớn, còn nền tảng
vẫn là triết học Marx để tạo ra sự nhất quán của tư duy. Còn khi luận chiến mà
sẵn sàng chôm chỉa mọi thứ tư tưởng khác nhau, đối lập nhau để tấn công đối
phương, chẳng hạn, cần đánh duy vật thì dùng duy tâm, cần đánh duy tâm thì dùng
duy vật một cách tráo trở như thế thì là thứ tà môn tả đạo, trước sau gì cũng
tẩu hỏa nhập ma, tự quay mũi giáo vào ngực mình!
Hàng xóm: – Có thể gọi đó là lý luận đa chiều, đa nguyên chăng? Đồng chí ấy có thách thức là sẵn
sàng đối thoại kia mà?
Chu Mộng
Long: – Đa ngôn hay loạn ngôn thì có chứ không phải đa chiều hay đa nguyên nào ở
đây. Đa chiều hay đa nguyên nằm ở ý thức tôn trọng những khác biệt. Bản
chất của đối thoại là đa chủ thể để đi đến một thế giới đa thanh, các tiếng nói tồn tại bình đẳng khác với độc thoại tráo
trở đủ các thứ nhân danh và mượn quyền lực để trấn áp. Trên kia tôi bảo không
đối thoại được vì không có sự tôn trọng. Anh muốn người ta đối thoại thì trước
hết anh phải biết tôn trọng người khác để anh được tôn trọng. Nếu đồng chí
ấy không la hét chửi bới, đe dọa mà nói có lí thì người ta sẵn sàng tiếp thu,
bất hợp lí thì người ta tranh luận. Xỉ vả theo kiểu mày tao mi tớ, thằng này
con kia, văng đủ loại cứt đái man rợ để phỉ báng, lăng mạ chỉ có thể đi đến ẩu
đả, bạo lực. Tóm lại, nếu có thứ lí luận nào ở Đông La Đông Hét thì đó là thứ
lí sự chôm chỉa, bạ đâu vơ đó…
Hàng xóm: – Riêng vấn đề văn chương, đồng chí Đông La
Đông Hét cũng tự tỏ ra biết tuốt, từ cổ điển đến hiện đại, từ hiện đại đến hậu
hiện đại…
Chu Mộng
Long: – Người ta không đối thoại, không có nghĩa là người ta dốt hơn đồng chí
ấy để đồng chí ấy tự do mang mớ tri thức hổ lốn râu ông nọ cắm cằm bà kia ra
lòe. Chỉ nói chủ nghĩa hậu hiện đại thôi, đồng chí ấy đã chôm phần đầu thừa đuôi thẹo của nó rồi chỉa vào đó cho là cái hố rác. Chẳng hạn, đồng chí
ấy mượn Lyotard, triết gia hậu hiện đại, để đánh hậu hiện đại mà hí hửng quên
rằng đó là phần Lyotard phê phán hiện trạng của hoàn cảnh hậu hiện đại chứ không phải là chủ nghĩa hậu hiện
đại với tư cách là một học thuyết. Đã giải trung tâm là để đi đến một thế giới phi tâm, tất cả đều bình đẳng trong mối quan hệ tương tác đa chiều thì cái lí nào, chứng cớ nào bảo
Lyotard hay chủ nghĩa hậu hiện đại “đã sai khi muốn
biến mình thành dòng chính, và nội dung của học thuyết không phải
bổ sung, đóng góp, mà là chống phá, lật đổ!” ? Tôi
là người của chủ nghĩa Marx, nhưng không ngu đến mức không nhận ra rằng, cội
nguồn sâu xa của chủ nghĩa hậu hiện đại là chống chủ nghĩa thực dân với tư
tưởng lấy châu Âu làm trung tâm cùng với sự phân biệt chủng tộc, tất kéo theo
chống mọi thứ chuyên chế cường quyền lẫn thần quyền để đi đến Tự do – Dân chủ –
Bình đẳng thật sự. Rõ ràng ý niệm chống phá, lật đổ chỉ là một sự ám thị, sợ hãi của những
kẻ luôn luôn cho mình là trung tâm với tham vọng khôi phục đế chế – quân chủ phản động. Đồng chí ấy còn chộp
lấy cái ý kiến ngớ ngẩn của Vũ Hạnh về cuốn Văn chương lâm nguycủaTzvetan
Todorov để minh chứng một cách ngớ ngẩn rằng, chủ nghĩa hậu hiện đại đã bị chính chủ
nhân của nó vứt vào hố rác! Nguyên văn lời dẫn lại của Đông La
khi lôi kéo đồng minh Vũ Hạnh: Cuốn sách “như một
tuyên bố sửa sai, kết thúc một thế kỷ tìm tòi lệch hẳn về hình thức mà phế bỏ
nội dung của một phần văn học phương Tây. Thế thì có lý do gì để các nhà giảng
dạy đi say sưa truyền bá cái lý thuyết đã bị chính chủ nhân sáng chế ra nó từ
bỏ. Tình hình như thế đòi hỏi chúng ta phải có một thái độ khoa học và thái độ
chính trị rõ ràng khi tiếp nhận lý thuyết và văn hóa phương Tây”.
Thật bi hài cho đồng chí Đông La lẫn Vũ Hạnh. Cái cuốn sách của Todorov chưa
đầy 90 trang, tác giả viết không phải bằng văn phong học thuật cao siêu gì mà
chỉ là văn phong báo chí, tự thuật, kẻ ít học đọc cũng hiểu, thế mà cả Vũ Hạnh
lẫn Đông La đều không hiểu. Rõ ràng cuốn sách ra đời như một sự phản tư thuyết
cấu trúc mà một thời Todorov đã theo (chứ Todorov chưa bao giờ là chủ nhân sáng
chế ra thuyết cấu trúc nhé) để chuyển hướng sang giải cấu trúc, như nhiều nhà
cấu trúc luận đương thời đã làm chứ không phủ nhận hậu hiện đại như Đông La hay
Vũ Hạnh hiểu. Chủ nghĩa hậu hiện đại dựa trên nền tảng của giải cấu trúc, phá
bỏ hệ thống tự trị khép kín để tạo ra một hệ thống mở đa chiều. Dẫn Todorov
theo cách chôm chỉa vơ quàng vơ xiên như thế thành gậy ông đập lưng ông, vì
chính Todorov đang phủ nhận cái hệ thống toàn trị với hình thức giả tạo độc
đoán kia để mở ra, vươn đến “cuộc đối thoại lớn lao giữa con người với nhau” mà
Bakhtin đã khái quát thành nguyên lí đối thoại hiện đại [tr.85,
Todorov, sđd]. Đúng là bi kịch của phê bình đọc không vỡ chữ hay cố
tình xuyên tạc bởi một động cơ đen tối? Bênh vực hay phê phán một học thuyết
nào đó là quyền cá nhân nhưng trước hết cần phải nghiên cứu một cách khách
quan, trung thực đã. Marx, Engels hô hào cách mạng vô sản, Lenin chủ trương
chống thực dân giải phóng thuộc địa đã hàm ý giải trung tâm rồi chứ không đợi
đến chủ nghĩa hậu hiện đại. Khác nhau là ở nghĩa giải trung tâm bằng bạo lực
hay phi bao lực, thô bạo hay ôn hòa, thay trung tâm này bằng trung tâm khác hay
phi tâm hóa để có một thế giới đa dạng tôn trọng mọi sự khác biệt.
Tôi nói, các đồng chí bảo vệ chủ nghĩa Marx như thế khác nào tự phá hủy là theo
nghĩa này!
Hàng xóm: – Đồng chí Đông La Đông Hét coi nhiều giáo
sư, tiến sĩ không ra gì vì đồng chí ấy uyên bác, nhiều công trình có giá trị
được các giáo sư tiến sĩ khâm phục?
Chu Mộng
Long: – Vừa rồi có một người nộp hồ sơ xin về tổ bộ môn của tôi. Tôi hỏi về
chuyên môn của anh ta, tức môn học anh ta sẽ đảm nhiệm ở đại học. Anh nói môn
gì anh cũng dạy được. Tôi bảo thế thì anh đến nhầm chỗ rồi. Môn gì cũng dạy
được là giáo viên tiểu học, anh ạ! Mà tiểu học hiện nay cũng đang có xu hướng
chuyên môn hóa rồi! Phàm cái gì tràn lan đều không còn giá trị, cái gì cũng tỏ
ra biết tuốt nghĩa là không biết gì hay biết ở trình độ sơ cấp. Marx nói, hàng
hóa với bao bì lòe loẹt thường để che đậy một chất lượng kém cỏi. Cứ xem cái
cách đồng chí ấy vừa la hét chửi bới người này người kia “ngu” vừa quảng cáo
rùm beng cho tên tuổi và sản phẩm của mình “thiên tài” đủ thấy thực hư cái gọi
là “giá trị” của đồng chí ấy.
Hàng xóm: – Có vẻ như Đông La Đông Hét đang được các
nhóm quyền lực – quyền lợi tin dùng, nên tự do đến ngông cuồng chửi bới, lăng
mạ người khác bất chấp luật pháp!
Chu Mộng
Long: – Người ta có thể khởi kiện hình sự về tội làm nhục, tội vu khống theo
điều 121, 122 Luật Hình sự, nhưng họ ngại vì biết đâu khi đó tòa lại phán rằng,
đồng chí Đông La Đông Hét, hoặc vì quá nhiệt tình, hoặc vì không có năng lực
tâm lí để chịu trách nhiệm hình sự thì công toi! Lối viết của Đông La Đông Hét
càng ngày càng bộc lộ dục vọng đang muốn được trọng dụng, nếu không phải là
túng làm liều, nhưng sự thực là người ta đủ khôn để không tin dùng vì phải cảnh
giác về sự tráo trở của một kẻ mang miệng lưỡi tráo trở. Để rồi xem, với lối
viết ấy, trước sau gì đồng chí ấy cũng viết bài chửi lại đồng đảng của mình hay
kẻ đã lợi dụng mình. Gần như quan hệ Chí Phèo – Bá Kiến vậy!
Hàng xóm: – Ông có dám đăng lại nội dung cuộc trò
chuyện này không?
Chu Mộng
Long: – Có thể. Nhưng chắc chắn là mang vào người sự rắc rối đấy, ít nhất là
chịu khó nghe/xem đồng chí ấy sẽ tốc váy nhảy dựng lên La Hét kiểu gì. Có thể
đồng chí ấy sẽ lại dùng ngôn ngữ của loài chó gửi thư cho mọi người rằng Chó điên thân mến hay
bảo tôi là Chuột Chù
đã cắn nhà phê bình… như đã từng làm. Cứ thử một lần xem
sao?
Hàng xóm: – Này, không nói chuyện Đông La Đông Hét
nữa. Con Cún nhà tôi mới mua có tính lạ. Ai khen nó, cho nó cục xương là nó vẫy
đuôi và nhảy cẫng lên lè lưỡi liếm đủ chỗ, còn chê mắng nó, nó hung hăng sủa và
nhe nanh cắn quyết liệt làm cho lũ chó hàng xóm cũng hùa theo. Giới nào cũng có
đồng loại, có thể rất đông và nguy hiểm. Mấy đứa con nhà ông có sang chơi thì
nên cẩn thận đấy!
Chu Mộng
Long: – Cám ơn ông đã nhắc khéo!
Mời thư giãn với nhạc phẩm TIỀN LÀ CÁT BỤI
của Trương Phi Hùng, qua tiếng hát Trường Sơn:
*
Quy Nhơn 31 tháng 8 năm 2013
CHU MỘNG LONG (tên thật: Châu Minh Hùng)
Địa chỉ: Khoa GD Tiểu học Mầm non, Đại học Quy Nhơn
170 An Dương Vương, phường Nguyễn Văn Cừ,
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định
Điện thoại: 0982.03.61.75
.
........................................................................................
- Cập nhật từ email: ngocthai1948@gmail.com
gửi ngày 17.05.2017
- Bài viết không thể hiện quan
điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét