ĐỌC ĐƯỜNG
THI HỒ VĂN CHI
VỀ DỊCH
COVID TRONG TẬP THƠ
‘MÙA PHỐ
VẮNG’
*
Sáng nay. 17-9-2020, dịch Covid vừa đi qua thì
cơn bão số 5 sắp đến. Đà Nẵng mưa buồn. Tôi và nhà thơ Đỗ Hùng Luân ngồi uống
cà phê dưới mái hiên vắng vẻ của một cửa tiệm bên đường. Nhà thơ Hồ Văn Chi đến,
ngồi 10 phút, uống ly cà phê, tặng chúng tôi tập thơ “Mùa Phố Vắng” rồi cáo lỗi ra về vì có việc bận. (Tác giả Châu Thạch)
Tôi về nhà mở sách xem, thấy có trên 200 bài
Đường thi của các nhà thơ khắp nước xướng họa cùng Hồ Văn Chi trong thời gian
giãn cách xã hội vì dịch Covid hoành hành. Tất nhiên trong tập thơ nầy có rất
nhiều tuyệt tác. Thế nhưng tôi đọc thơ Hồ Văn Chi trước, vì nhà thơ là người
tôi từng ái mộ bởi những tác phẩm Đường thi của ông trước đây như “Đọc Kiều”, “Nhật Ký Word Cup 21” có nhiều giá trị văn học.
Quả vậy, liếc mắt đọc qua một vài bài Đường thi
của Hồ Văn Chi, cảm xúc bắt tôi ngồi dậy viết ngay những điều vừa nẩy sinh
trong lòng. Tôi không ngờ dịch Covid đem đến sự mất mát cho toàn thế giới,
nhưng riêng tôi, cũng có niềm vui được thưởng thức văn chương do Covid mà có.
Phần một của “Mùa Phố Vắng” gồm một số
bài thơ Hồ Văn Chi sáng tác và họa của thi hữu. Ở những trang đầu, bài thơ “Covid-19 Ngâm Khúc” gồm 27 bài thơ
Tứ Tuyệt liên vận, với 108 câu thơ, nhà
thơ Hồ Văn Chi đã kể lại toàn bộ diễn tiến cơn dịch Covid-19 xảy ra trên toàn
thế giới một cách đầy đủ. Thế nhưng trong nhiều bài họa sau đó, Hồ Văn Chi đã
khéo léo cô đọng lại trong những bài Đường thi thất ngôn bát cú rất thanh tao
và dễ hiểu vô cùng:
Đầu xuân bỗng dịch phát liên hoàn
Lũ quỷ gai bùng, thập xứ tan!
Mỹ, Ý, Trung, Hàn…bao mạng thiệt
Nga, Sing, Đức, Nhật…lắm người lan
Thương nhiều bác sĩ đà gây bệnh
Xót những người già phải lụy nan
Nước Việt chung tay phòng chống
tốt
Trong tầm kiểm soát, khá an toàn.
(Dịc Covid-19)
Dịch đã lan vào cả nước ta
Nguồn lây lắm hướng cứ theo đà
Người từ ngoại nhập mang mầm tới
Kẻ giấu mình vương phát nhiễm ra
Chính phủ chuyên tâm lo đủ chuyện
Nhân dân chỉ việc ở trong nhà
Đồng tâm diệt hết quân trùng độc
Chiến thắng, lại càng khẳng định
nha!
(Chống Dịch Corona)
Trong khi mà “Nhân dân chỉ việc ở trong nhà” thì nhà thơ Hồ Văn Chi bằng
những vần thơ thâm thủy, diễn tả tâm trạng của thi nhân trong thời gian ấy,
phát họa phong cảnh trong thành phố, chuyển tải hoàn toàn sự thanh nhã của
người thơ trong những ngày phải chịu gò
bó cả phần xác lẩn phần hồn:
Chống dịch ngồi nhà…mãi nhớ em
Trường canh nẫu ruột…gió lay
rèm
Ai ca nhè nhẹ đầu con ngõ
Ta giấu âm thầm giữa trái tim
Bạn rủ, chờ lâu…không gặp vội
Thơ hòa, hẹn mãi…vẫn nằm im
Mong ngày Covid tiêu trừ sạch
Mở hội Đường thi, sẽ đến tìm!
(Hai Đầu Nỗi Nhớ)
Đương kỳ chống dịch, phố buồn
tanh
Lá đón hè sang phủ rợp cành!
Phước Mỹ bờ yên không khách
tắm
Hàn Giang bến tịnh chẳng
thuyền tranh!
Mênh mông đại lộ xe thưa thớt
Lặng lẽ cao lầu dáng lịch
thanh
“Giãn cách”. Chung tay trừ lũ
quỷ
Đà Thành vạn thuở vẫn tươi
xanh.
(Đà Thành Thời Covid)
Qua phần hai của “Mùa Phố Vắng” gồm những bài thơ Hồ Văn Chi xướng cho các thi
hữu họa. Phần nầy ngoài những bài thơ nói về nguyên nhân bùng phát Covid-19
vòng hai và những hệ lụy do nó gây ra, nhà thơ Hồ Văn Chi còn có những bài thơ
rắn rỏi, cương quyết chỉ trích những phần tử xấu trong xã hội đã tiếp tay cho
dịch bệnh lây lan:
Chống dịch, ai ai cũng dốc lòng
Sao mà lắm kẻ lại cuồng
ngông!
Đua xe, rước cưới…lờ công
luận
Quậy chốt, xàm ngôn…tỏ bất
đồng
Băng hoại tình người, nghe
ghét lắm
Coi thường phép nước, đáng buồn không?
Lê dân đã phạt theo điều
luật
Phụ mẫu càng nên xử tới
cùng!
(Ngông!)
Trong khi đất nước đang đối mặt với muôn vàn khó
khăn do dịch bệnh gây ra, thì người lính một phần phải giúp đở người dân qua
cơn kiếp nạn, một phần phải lo giữ yên bờ cõi. Nhà thơ Hồ Văn Chi không quên
những người đang bảo vệ biên cương, ông tặng họ bài thơ đầy tha thiết của cõi
lòng mình:
Biên phòng, vốn dĩ rất gian
truân
Chống dịch, càng thêm khó bội
phần
Chốt lẻ, đêm dài lo mọi hướng
Rừng sâu, gió lạnh thấu toàn
thân
Canh từng lối mở, không coi
nhẹ
Soát mỗi người qua, thật rất
cần
Mấy tháng xa nhà tuy nhớ lắm
Nhưng vì nhiệm vụ trước toàn
dân!
(Lính Tuần Biên Mùa
Dịch)
Thế rồi nhờ lòng cương quyết chống Covid của mọi
tầng lớp xã hội, dịch lệ cũng qua, nhà thơ Hồ Văn Chi không quên nhắc nhở chớ
chủ quan. Bài thơ như một lời hịch rất bình dân, thâm tình, dễ hiểu, vang vọng
vào lòng người ý niệm một sự đề phòng cần thiết và hữu ích:
Cả nước, gần đây nhiễm tạn dừng
Nhưng toàn thế giới vẫn
chưa ngưng
Bao vùng thất thủ…buồn vô
độ
Lắm cách vong thân…thảm
quá chừng
Mới ổn riêng mình, đừng
hớn hở
Chưa yên đại cục, chớ
lừng khừng
Bao giờ triệt tận Covi đã
Mới thảy cùng nhau thỏa
nỗi mừng
(Chớ Chủ Quan)
Trên đây người viết chỉ trích 7 bài thơ trong 30 bài thơ Hồ Văn Chi xướng họa trong
tập thơ nầy. Nhìn qua, ta thấy mỗi bài Đường thi Hồ Văn Chi sáng tác rất dễ
hiểu, rất bình dân, ý hay tiềm ẩn dưới những từ ngữ dung dị. Đường thi của Hồ
Văn Chi không phải là thứ thơ bác học với Hán tư, điển tích, nhưng lại là một
thứ thơ xúc tích như thơ bác học. Đường thi Hồ Văn Chi khi tả tình thì tình sâu
đậm, khi tả cảnh thì cảnh hiện rõ như tranh, tất cả không cầu kỳ, không bí hiểm từ ngữ, dễ nhìn,
dễ thấy, dễ cảm thông đối với tất cả mọi người.
Tập thơ “Mùa
Phố Vắng” còn là một dấu ấn thời cuộc, lưu lại cho đời bằng từ ngữ thơ,
chứa trong đó diễn biến thới sự của cơn
dịch, có giá trị văn học làm tư liệu cho đời sau. Chỉ tiếc một điều, tập thơ
còn chưa đề cập nhiều đến nghĩa cử thiện nguyện của người với người trong mùa
dịch, sự hy sinh cao cả của những thiên thần áo trắng đã xả thân vì nghĩa quên
mình. Nếu có thêm những chủ đề ấy nữa thì tập thơ trọn vẹn vô cùng./.
*.
CHÂU THẠCH (Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 18.09.2020.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân
Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét