U VƯƠNG CƠ CUNG NIẾT
đời Tây Chu: Đánh đổi
non sông lấy nụ cười
*
Những năm cuối đời Tây
Chu, xã hội rất rối ren loạn lạc. Năm 841 trước công nguyên, tại quốc đô triều
Tây Chu đã nổ ra cuộc khởi nghĩa nổi tiếng của nhân dân trong nước đánh đuổi
ông vua hoang dâm tàn ác Chu Lệ Vương, công việc triều chính tạm thời do đại
thần Chu Công, Triệu Công giải quyết, sử gọi là "Cộng hoà Chu Triệu".
Năm ấy cũng là năm đầu tiên có thể tra cứu về niên đại trong lịch sử Trung
Quốc. 
(Dịch giả Trần Đình Hiến)
Mười bốn năm sau, Chu Lệ
Vương ốm chết, hai ông Chu, Triệu một lòng trung nghĩa với nhà Chu, đã lợi dụng
sự mê tín để làm dịu sự phẫn nộ của dân chúng, đưa con trai của Lệ Vương là Cơ
Tịnh lên ngôi thiên tử, tức Chu Tuyên Vương.
Sau khi kế vị, Chu Tuyên
Vương cũng tỏ ra hăng hái trong việc trị nước, nhưng về cuối đời, nhà vua trở
nên cố chấp, bắt nước Lỗ bỏ con đường lập con út, người nước Lỗ không phục, nha
vua cất quân đi đánh Lỗ. Đại thần là Đỗ Bá can ngăn, nhà vua giết Đỗ Bá. Đỗ Bá
chết không lâu, Cơ Tịnh cũng bị bạo bệnh mà chết.
Ngôi vua cuối cùng của
Tây
U Vương họ Cơ, Tên Cung
Niết, là con cả của Tuyên Vương Tịnh, lên ngôi sau khi Tuyên Vương chết, không
rõ ngày sinh, mất năm 771 (trước công nguyên), chỉ làm vua được mười một năm.
Trong mười một năm trị vì thiên hạ, Cung Niết đã làm được những gì?
1. THẢ HỔ HẠI THÁI TỬ,
MẤT HẾT LUÂN THƯỜNG
Một học giả khi bàn về
sự thay thế các vương triều trong lịch sử Trung Quốc có nói rằng, từ góc độ tín
sử (ghi chép xác thực) mà xét, Chu u Vương là ông vua đầu tiên trong lịch sử
Trung Quốc chết dưới lưỡi dao của con đẻ. Lời nhà học đúng mà không đúng. Căn
cứ vào chữ nghĩa thì Chu U Vương chết dưới lưỡi dao của quân Khuyển Nhung, chứ
không phải của con trai mình. Nhưng nếu xét theo nghĩa rộng, cái chết của Cơ
Cung Niết và cả sự diệt vong của vương triều Tây Chu, đều liên quan đến Cơ Nghi
Cựu, con trai của U Vương.
Chu U Vương có hai thái
tử, một là Cơ Nghi Cựu do Thân Hoàng Hậu sinh ra, một là Cơ Bá Phục, con của
Bao Tự. Xét về tuổi thì Cơ Nghi Cựu là trưởng, nhưng không được nhà vua yêu
bằng Cơ Bá Phục, lí do cũng đơn giản: "con được hiển quí là nhờ ở
mẹ", đây là câu giải thích đầy đủ nhất trong trường hợp này.
Ai cũng biết rằng Cơ Bá
Phục là con trai Bao Tự, bà phi được nhà vua sủng ái nhất. Về bà này, có bao
nhiêu chuyện đã trở thành truyền thuyết.
Đồn rằng, voà thời vua
Khổng Giáp nhà Hạ, có một con rồng sa xuống giữa sân chầu, và đã để lại một ít
tinh dịch. Khi đó thầy bói của cung đình cất tinh dịch đó trong một cái hộp gỗ
nhỏ, lưu truyền cho các đời sau.
Đến đời Chu Lệ Vương cũng
không ai dám mở ra. Một hôm vì quá rỗi rãi, Lệ Vương tản bộ đến chỗ cất chiếc
hộp gỗ tại một cung điện, nhà vua hỏi: Đây là cái gì? Sao niêm phong kỹ thế?
- "Muôn tâu thánh
thượng, đây là chiếc hộp đựng tinh dịch của rồng, lưu giữ từ đời vua Khổng Giáp
nhà Hạ, không được mở ra một cách tuỳ tiện" - một cung nhân tỏ ra am hiểu
trả lời nhà vua.
- "Có gì mà nhà
ngươi sợ run lên như vậy? Bất quá chỉ là chiếc hộp cũ. Mở ra, Trẫm đã từng nhìn
thấy tinh dịch lợn ngựa, nhưnh chưa bao giờ thấy tinh dịch rồng".
- "Tâu thánh
thượng, tinh dịch rồng cũng không có gì hay mà xem, hộp lại không được mở tuỳ
tiện, nếu không hậu quả không biết đâu mà lường!".
-"Câm mồm, mở hộp
ra! Chẳng lẽ trẫm phải tự tay mở ra hay sao?"
Sự tình đã như vậy,
người cung nhân già đành phải mở cái hộp ra. Thế là, một thứ dịch mầu trắng và
dính như hồ chảy tản mát ra tứ phía, không sao ngăn lại được. Nhà vua bèn lệnh
cho các cung nữ "cởi hết quần áo ra để tinh dịch thẹn mà quay lại".
Kể cũng lạ dòng tinh dịch chui vào trong
cơ thể cung nữ xinh đẹp, tuổi vừa đôi tám, khiến cô thụ thai. Cái thai
trong bụng rất nhiều năm, mãi đến thời Tuyên Vương mới sinh một bé gái. Sau đó,
âm dương xoay vần thế nào mà người con gái đó lưu lạc đến đất Bao (thuộc đất
của nhà
Từ hôm Cơ Bá Phục chào
đời, Bao Tự ngày đêm suy tính, tìm cách để Bá Phục thay thế Nghi Cựu, nối ngôi
U Vương. Có hai biện pháp để trở thành nhà vua trong tương lai: một là phế bỏ
Thân hậu, người đã sinh ra Nghi Cựu, hai là tìm cách loại bỏ Cơ Nghi Cựu. Về
biện pháp thứ nhất thì các đời sau người ta vẫn dùng để bỏ trường lập thứ,
nhưng Bao Tự lại không dùng. Vì sao vậy? Vì đằng mẹ đẻ Thân hậu - nước Thân vốn
là nước mạnh trong các nước chư hầu, nay l;oại bỏ Thân hậu, chắc chắn sẽ bị
Thân Hầu trả thù.
Biện pháp thứ nhất không
thông, Bao Tự hướng sang biện pháp thứ hai. Lúc này, Chu U Vương đã bị Bao Tự
dắt mũi, bảo sao nghe vậy, ngoại trừ lên trời hái trăng, xuống biển bắt rồng,
còn thì Bao Tự muốn gì là nhà vua sai người làm bằng được.
Một hôm, sau khi chăn
gối, Bao Tự nũng nịu bên tai nhà vua, vẫn là chuyện loại bỏ Cơ Nghi Cựu, lập Cơ
Bá Phục. Lúc đầu Cơ U Vương còn do dự, vì hổ dữ không ăn thịt con, huống hồ
Nghi Cựu là con đẻ của nhà vua. Nhưng dù phụ tử tình thâm vẫn không thắng nổi
"lời tỉ bên gối". Cuối cùng U Vương đành nghe theo lời Bao Tự, hơn
nữa còn nâng hành động lên trình độ nghệ thuật. Thế là sảy ra một chuyện tưởng
chừng ngẫu nhiên.
Đó là một buổi hoàng hôn
đầu thu, Cơ Nghi Cựu một mình lững thững đi dạo trong vườn Thượng Lâm, có lẽ
phải suy nghĩ điều gì đó. Thái tử đi vào khu nhốt hổ mà không hay. Khu này xây
dựng đầu đời Tây Chu, nhốt các loại mãnh thú như hổ, báo, gấu, tì (một loại ác
thú) để kỷ niệm cuộc gặp gỡ giữa Tây Bá và Chu Công, một cuộc giai ngộ của
"rồng mà không phải rồng, hổ mà không phải hổ, gấu mà không phải
gấu", một cuộc gặp mà nên nghiệp bá, nhưng về sau thì nơi đây chỉ để thuần
tuý thưởng ngoạn. Bình thường thì bổ báo đều được nhốt trong cũi. Vì vậy, Nghi
Cữu khi phát hiện ra đây là khu hổ báo nhưng trong lòng không chút lo sợ. Tuy
vậy, đi trước vài bước, Thái tử cảm thấy có điều không bình thường: trong vườn
không một bóng người, những người trông nom vườn thú đều không thấy mặt. Đang
phân vân thì chợt có tiếng gầm dữ dội, con hổ vằn vốn được nhốt cẩn thận, đã
vọt ra khỏi chuồng, Thái tử thoáng thấy một bóng người phía sau chuồng hổ thì
chợt hiểu đây là một âm mưu.
Giữa lúc nguy cấp, Thái tử lại tỏ ra rất bình
tĩnh. Khi con mãnh thú chồm tới, Thái tử không hốt hoảng bỏ chạy, trái lại cũng
tiến đến đối mặt với con hổ và bất giác cũng gầm lên một tiếng khiến con hổ
giật mình lùi lại, nằm phục xuống. Nghi Cựu nhân đó mà thoát thân.
U Vương mưu kế không
thành rồi cũng quên đi, chỉ có Bao Tự thì không quên, không bao giờ cười nữa.
Trước tình hình đó, U Vương lo thắt ruột, ngày đêm suy nghĩ làm sao để Bao Tự
lại cất tiếng cười.
2. ĐÁNH ĐỔI GIANG SƠN
LẤY TRẬN CƯỜI, ĐỐT LẦU PHONG HOẢ ĐỂ MÀ CHƠI
Một buổi sáng tháng 12
năm 722 (trước công nguyên0 tại quốc đô Cảo Kinh (nay là tây nam thành phố Tây
An, Thiểm Tây), rất nhiều ngưòi xôn xao bàn tán trước bản cáo thị viết trên
giấy da dê. Thì ra đây là một giải thưởng. Cáo thì nói rằng, quốc mẫu Bao Tự vì
lo việc nước, không thiết mở miệng cười, vì vậy, ai có kế lạ khiến quốc mẫu
cười, lập tức được thưởng ngàn vàng.
Cáo thị vừa ban bố, lập
tức có kẻ hiếu kỳ chạy đến nước Bao, báo cho bố nuôi của Ba Tự là Bao Chước.
Bao Chước tham ngàn vàng, nghĩ ra một kế: đề nghị U Vương trữ rất nhiều lụa.
Thì ra, hồi nhỏ Bao Tự rất thích nghe tiếng xé lụa, Bao Chước nghĩ rằng cứ xé
thật nhiều lụa chắc chắn Bao Tự sẽ cười. Nào ngờ "tích cũ diễn lại"
không ăn thua, Bao Tự hoàn toàn không còn thích tiếng xé lụa, nói gì đến mở miệng
cười? Bao Chước không những không được thưởng, mà còn bị một phen bẽ mặt.
U Vương thấy ngay cả cha
nuôi của Bao Tự cũng không thể làm cho
nàng cười thì trong lòng rầu rĩ, liền tăng tiền thưởng.
Người ta có câu;
"Cứ thưởng lớn, tất có kẻ bạo gan", liền thưởng lên đến hai ngàn
vàng, liền có người hiến kế.
Người hiến kế là ai? Đó
là Qoắc Thạch Phụ. Ông này thuộc loại "trên đầu có bướu", một con
người đầy mưu mẹo. Nói ra thật xấu hổ, ông ta cũng là đại thần nhà
Số là, cuối đời Tây Chu,
vua mê muội, bề tôi ngu dốt, rất nhiều nước trong số "tám trăm nước chư
hầu" của vương thất nhà Chu không chịu thần phục. Minh văn khắc trên
"Vũ đỉnh" chép rằng, khoảng giữa và cuối thời kỳ chấp chính của Chu
Tuyên Vương (cha của U Vương), Ngạc Hầu vốn thuộc nhà Chu đã liên kết với Đông
Di và Nam Hoài Di tấn công vương thất nhà
U Vương rất đỗi vui
mừng. Nhà vua hoàn toàn không nghĩ đến hậu quả nghiêm trọng của việc đốt đài
phong hoả bèn lệnh cho người đốt đài, còn nhà vua thì dắt Bao Tự lên đài bí mật
quan sát tình hình.
Lại nói các lộ chư hầu
thấy các đài phong hoả trên Li Sơn đều bốc cháy, tưởng rằng Khương Nhung,
Khuyển Nhung lại đem quân đến vây hãm kinh thành, liền đi gấp ngày đêm, người
không cởi giáp, ngựa không tháo yên, xộc thẳng tới Li Sơn.
Lúc này đang là tháng
mười hai, nước đóng băng. Khi các lộ quân cần vương kéo quân đến châ núi Li
Sơn, ai nấy đều trở thành "Bạch mã tướng quân", băng tuyết bám đầy
khôi giáp, như con ngựa trắng.
Bao Tự ngồi uống rượu
trên đài cao trông thấy tình cảnh đó, nhất là khi nghe U Vương tuyên bố
"Đây chỉ là một trò đùa nho nhỏ, chẳng có giặc giã gì đâu" thấy các
lộ hầu tỏ ra vô cùng thất vọng, ngơ ngác và ủ rũ, Bao Tự không nhịn được, bật
cười một tiếng. Đúng là tiếng cười sáng bừng khuôn mặt. Khiến U Vương thấy bao
tâm huyết của nhà vua là đáng giá, lập tức ban thưởng cho Quắc Thạch Phụ hai
nghìn lạng vàng. Hoa nào cuống ấy, lại nói sau khi Thá tử Cơ Nghi Cựu trốn khỏi
Cảo Kinh, chạy một mạch sang nước của
cậu ruột là Thân Hầu. Cơ Cung Niết đã không biết thẹn với con mình đẻ ra, trái
lại còn hạ lệnh bắt tội luôn cả Thân Hầu, người đã chứa chấp Thái tử. Sự tình
đã đến bước này, Thân Hầu đành liên kết với Khuyển Nhung cất quân đánh Cảo
Kinh. Quân đến dưới thành tiến sát hào thành, Cơ Cung Niết mới biết, liền ra
lệnh đốt khói trên lầu phong hoả. Bọn vệ sĩ dưới quyền tuân lệnh, nhưng các chư
hầu đã bị lừa một lần, không thích bị lựa lần thứ hai, ai cũng cho rằng đây lại
là câu chuyện ngụ ngôn cho sói làng nước ơi, nên không một chư hầu đến ứng cứu.
Quân lính phòng thủ Cảo
Kinh vốn oán ghét Cơ Cung Niết mê muội thiếu sáng suốt, bất mãn với hành động
ngang ngược của Quắc Thạch Phụ, nên không một ai thật lòng cứu giúp nhà vua,
sau một hồi hò la lấy lệ, quân lính tản mát, bỏ đi sạch. Thấy tình thế bất lợi,
Cơ Cung Niết dẫn Bao Tự và Bá Phục chạy trốn, trên đường đi, lại sai đốt khói
lần nữa, nhưng vẫn không một ai đến ứng cứu. Cơ Cung Niết bị vây chặt không còn
lối thoát, chết trong đám loạn quân, Bá Phục cũng trở thành qui không đầu, còn
người đẹp Bao Tự thì trở thành chiếm lợi phẩm của vua Khuyển Nhung.
Thật là:
Dòng lệ đắng chảy
tràn
Câu chuyện sao quái
đản!
Bảo rằng U Vương
ngu,
Đâu biết U Vương
khổ!
Còn bị người giết,
Vợ làm vợ người ta!
Manh danh một ông
vua,
Mà đời như canh bạc!
Để lại một chuyện
cười,
Hoang đường vào bậc
nhất!
*
TRẦN ĐÌNH HIẾN
Địa chỉ: số nhà 45 phố Phan Bội
Châu,
Quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.
.............................................................................................................
- Công
ty TNHH Văn Hóa Bảo Thắng giữ bản quyền.
- Cập
nhật theo bản lưu trữ tại tại Công ty TNHH Văn Hóa Bảo Thắng.
- Vui
lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét