CÔ
ĐƠN LÀM NGƯỜI TA SỢ HÃI,
CÒN
CÔ ĐỘC KHIẾN NGƯỜI TA MẠNH MẼ
*
Ngôn ngữ trên mạng thường hay nói “cô
độc, cô đơn, lạnh lẽo” đi chung với nhau, nhưng thực ra những từ này có sự khác
biệt khá lớn. Trong số đó, “cô độc” là một cảnh giới cực cao khó ai hiểu được.
Cô đơn làm người ta sợ hãi, còn cô độc khiến người ta mạnh mẽ.
“Cô độc” – “孤獨”
Có người đã giải thích rằng: Hai
chữ “Cô độc” – “孤獨” này nếu tách ra, có trẻ con (子 – Tử, trẻ em), có
trái cây (瓜 – Qua – trái dưa), có thú vật (⺨- Khuyển – chó), có ruồi muỗi (虫 –
Trùng – côn trùng), đủ để bày ra một con hẻm vào buổi tối mùa hè, đầy đủ hương
vị cuộc sống. Nhưng nếu tất cả những thứ đó đều không liên quan gì đến bạn, thì
tức là bạn cô độc.
Franz Kafka, tác giả của truyện ngắn nổi
tiếng “Die Verwandlung” (Hóa thân), khi đi làm ông là một nhân viên của công ty
bảo hiểm, sau giờ làm thì thường mang một hộp cơm đến căn phòng nhỏ nhất nằm ở
phía cuối con hẻm rồi viết các tác phẩm của mình, ông từ chối giao tiếp với mọi
người, chỉ tập trung viết và viết cho đến khuya mới về nhà.
Sự cô độc không phải là việc bị ruồng
rẫy và bỏ rơi, mà là không có tri kỷ, không được thấu hiểu. Nhưng người cô độc
thật sự sẽ không nói mình cô độc.
Càng cô độc, càng ưu tú
Năm 23 tuổi, Mộc Tâm (một họa sĩ, nhà
văn nổi tiếng ở Trung Quốc) được vào làm giáo viên tại trường trung học số 1 ở
Hàng Châu, đãi ngộ ở đây vô cùng tốt, lại còn được cấp miễn phí một căn nhà
lớn, phía sau nhà còn có hồ bơi.
Thế nhưng, dù được ở trong một môi
trường cao cấp như vậy, Mộc Tâm lại chỉ làm được 1 năm thì đã quyết định đi ẩn
cư ở núi Mạc Can. Ông thuê một người mang theo hai rương sách lớn, mang theo
chiếc mũ thường đội, chiếc túi thường đeo và đôi giày thường xỏ, đến ngọn núi
yên tĩnh vắng vẻ này để làm điều không ai ngờ đến.
Trong căn nhà lớn hoang phế, ông đã dán
một câu nói của tiểu thuyết gia người Pháp Gustave Flaubert lên bàn: “Sự
rộng lớn của nghệ thuật đủ để chiếm cứ một người”. Vào ban ngày khi Mặt Trời
vừa mọc cũng là lúc ông vừa thức dậy để đọc sách, và đêm đến thì ông lại viết
những tác phẩm của mình dưới những ngọn nến. Gió lạnh bên ngoài đập vào cửa sổ,
tuyết bay lất phất, trời lạnh thấu xương, ông đun nước pha một tách trà, rồi
tiếp tục đọc sách.
Mộc Tâm cô độc, nhưng vì sự cô độc tách
biệt với thế giới này mà mọi khoảnh khắc đều là sự tra tấn của ông đối với bản
thân, mọi bước đi đều là sự khám phá chân lý. Từ đó mới sáng tác nên vô số tác
phẩm đi vào lòng người. 6 năm sau, ông xuống núi cùng với hơn 100 truyện ngắn,
tiểu thuyết, cùng vô số những bức tranh thủy mặc.
Arthur Schopenhauer, một triết học gia
người Đức nói: “Không có sự cô độc tương xứng, thì không có sự bình thản
trong nội tâm”. Đúng vậy, những gì một người có thể thực hiện được trong thời
gian họ cô độc, quyết định rằng họ có phải người ưu tú hay không.
Người càng ưu tú, thì càng có khả năng
đạt được sự bình thản trong tâm hồn. Càng là người xuất sắc, thì họ càng biết
cách tránh tất cả các loại tương tác xã hội không hiệu quả trong cuộc sống.
Người càng cô độc, tâm hồn càng sâu sắc và phong phú
Khi Tô Đông Pha bị đày đến Hàng Châu,
cuộc sống của ông rất khó khăn, ông phát hiện ra rằng chất lượng thịt lợn ở
Hàng Châu rất tốt mà giá cả lại cực kỳ rẻ. Bởi vì những người giàu thì không ăn
chúng, còn người nghèo thì lại không biết chế biến như thế nào. Trong hoàn cảnh
thiếu thốn nguyên liệu, ông đã nghiên cứu và cho ra đời món “thịt Đông Pha” nổi
tiếng.
Sau đó, người bạn thân Mã Chính Khanh đã
giúp ông có được một vài mẫu đất hoang. Ông đã cởi đi chiếc áo của một văn
nhân, mặc lên mình bộ đồ của nông dân, chăm chỉ xây đập, đào ao, còn nhờ người
ở quê hương Tứ Xuyên tìm giúp ông giống cây trồng, thế rồi ông đã có một cánh
đồng lúa mì thật lớn. Sau đó, ông xây một cây cầu nhỏ, một mái đình nhỏ ở chính
giữa khu đất, để lúc ông rảnh rỗi thì đọc sách, viết chữ, và mời bạn bè đến
uống rượu.
Ông từng 2 lần được Hoàng đế trọng dụng,
và cũng 2 lần bị lưu đày. Sau khi Tô Đông Pha trải thấu sự cô độc, ông đã biến
cuộc sống tầm thường thành một áng thơ ca thú vị. Ông đã thốt lên
rằng: “Trong nhân gian có một hương vị gọi là tao nhã”. Sau đó, ông
lại được trọng dụng, được trở về kinh thành đảm nhận chức quan lớn. Mỗi khi
buồn chán hay bế tắc, ông luôn nhớ về những ngày tháng cô độc nhất đó, và rồi
những nút thắt trong lòng lại dần được gỡ bỏ.
Những tháng ngày sung túc và êm đềm,
không thể bồi dưỡng nên một tâm trí lạc quan rộng mở hay khả năng chịu đựng gió
mưa của đời người. Mà sự trưởng thành chính là phải học được cách chung sống
với cô độc, bởi vì không có gì tốt hơn sự cô độc để tôi luyện bản thân. Tận
hưởng sự cô độc, bạn mới xứng đáng có được tự do.
Cô độc là để sống một cuộc đời tỉnh táo
Vào năm 2012, Vương Chú khi đó 49 tuổi
đã giành giải thưởng Kiến trúc Pritzker, đây là lần đầu tiên Giải thưởng Kiến
trúc Quốc tế lọt vào tay một người Trung Quốc, và ông thấu hiểu sự cô độc hơn
bất kì ai khác.
Khi còn là một đứa trẻ, ông không có bạn
bè, nên thường ở nhà một mình vẽ nguệch ngoạc và rồi yêu thích hội họa. Khi học
đại học, ông là “người canh gác” cô độc nhất trong thư viện, nhưng chỉ trong 2
năm ông đã hoàn thành việc học của mình.
Sau khi tốt nghiệp, vì tình yêu cuồng nhiệt
dành cho kiến trúc truyền thống, ông trở nên khác biệt và khó hiểu trong mắt
người khác. Khi các kiến trúc sư xung quanh trở nên giàu có, thì chỉ có ông là
làm việc quần quật cả ngày với các công nhân trên công trường xây dựng.
Trong thời gian dài, ông đã sống một
cuộc sống cô độc và không được công nhận. Tuy nhiên, cũng chính vì sự cô độc
này, đã khiến ông sống một cách tỉnh táo trong thế giới vật chất hỗn độn này,
và cuối cùng đứng trên đỉnh của kiến trúc hiện đại.
Mọi người khi sinh ra vốn dĩ đã cô độc,
chỉ là cách mà mỗi người đối mặt với nó khác nhau mà thôi. Khi đối mặt với sự
cô độc, Tư Mã Thiên đã phớt lờ tất cả những điều nhạo báng và suy ngẫm một
mình, vì thế nên mới viết ra bộ “Sử Ký” vang danh thiên hạ.
Khi đối mặt với sự cô độc, Diệp Vấn đã bỏ
qua tất cả những tranh cãi, mà cứ kiên trì một mình tập luyện Vịnh Xuân quyền,
từ đó mới khám phá ra điều tuyệt diệu thâm sâu nhất của Vịnh Xuân quyền. Khi
đối mặt với sự cô độc, Lý An đã bỏ qua tất cả những lời đồn đại, mà đơn độc
sáng tạo và sau đó đã làm nên các tác phẩm kinh điển như “Ngọa hổ tàng long”.
Trong tác phẩm “Trái tim là một thợ săn
cô độc” nói rằng: “Con người càng hiểu biết, càng truy cầu cao, thì càng
cô độc”. Trên đường đời, tôi thường hay nghĩ về những lời mà nhà văn
Trương Tiểu Nghiên đã nói mà mắt ngấn lệ: “Sau này rất nhiều người hỏi tôi
về tâm trạng khi một mình bước trên đường vào ban đêm, điều mà tôi đã nghĩ
không phải là sự cô đơn và chiều dài của con đường, mà là đại dương tráng lệ và
những ngôi sao tỏa sáng trên bầu trời”.
Cô độc và cô đơn không giống nhau: Cô
đơn khiến bạn hoảng loạn, còn cô độc lại khiến bạn mạnh mẽ. Bởi vì kiên trì với
niềm tin trong lòng, sẽ luôn luôn là bộ dạng chân thực nhất và tốt nhất của
bạn.
Mời
nhấp chuột đọc thêm:
Mời nghe Đặng Xuân Xuyến đọc bài thơ CHÁN YÊU:
Trần Chí Cường giới thiệu
Tác giả: Tuệ
Tâm Nguồn: Soundofhope
Ảnh minh họa sưu tầm từ nguồn: internet
Bài viết là quan điểm riêng của các tác giả.
0 comments:
Đăng nhận xét