 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
ĐỌC
‘KHÔNG KHÓC Ở ĐÂY’
- THƠ TRƯƠNG
ĐÌNH PHƯỢNG
*
KHÔNG KHÓC Ở ĐÂY…
1.
suỵt. im lặng.
không khóc ở đây
2.
ngủ quên rồi những
miền não bộ
hãy để yên tôi khâm
liệm hồn thơ.
sáng hôm nay
tôi đã thấy những
màu hoa đột tử
trên ngọn đồi có
ngôi nhà hoang phế
đan dày rêu mưa
3.
suỵt. im lặng.
không khóc ở đây
đã đến lúc một cộng
một chẳng bằng hai
mà bằng ba hay bốn
hoặc vô hạn
kiếp người.
người lao công già
vừa đem đi những quan tài chứa đầy linh hồn rác thải
cùng xác một con
chuột bị cán nát đêm qua
phố trở lạnh
những thằng bé đựng
giấc mơ ấm vào tà áo mỏng tanh
cơn gió bấc thốc
ngang khe sườn
gầy rược
cướp đoạt hình hài
hi vọng.
suỵt
không khóc
ở đây.
4.
hãy để yên tôi xây
những nấm mồ
đời chúng ta sầu
hơn những phố hoang.
*.
TRƯƠNG ĐÌNH PHƯỢNG
LỜI BÌNH:
 |
| (Tác giả Châu Thạch) |
Có phải đây là một bài thơ gọi là thơ hậu hiện
đại hay không tôi không biết. Tuy thế nếu nó là một bài thơ thuộc loại hậu hiện
đại thì tôi hoan hô nó bằng hai tay. Tất nhiên tôi không hiểu hết bài thơ nhưng
tôi đã bật khóc khi đọc nó. Chỉ vào khổ thơ 1. “Suỵt. Yên lặng. Không khóc ở đây” tôi đã hình dung được những con
người nhòe nước mắt và khóc nghẹn ngào trong cổ họng.
Cấm khóc ở đây là một mênh lệnh khắc nghiệt và vô
nhân đạo nhất ở đời nầy.
Cười thì còn cấm được vì tiếng cười biểu lộ sự
hân hoan, dầu có bị kềm chế cũng không làm cho ai đau khổ. Nhưng tiếng khóc thì
khác.
Tiếng khóc biểu lộ sự đau khổ mà cấm thì nó sẽ xé
lòng. Nhà tan cửa nát, cha chết, mẹ chết, vợ chết, con chết, nếu bị cấm khóc
hay đuổi đi chổ khác mới khóc là một sự cưởng bức dồn nén niềm đau và buộc
người ta nuốt lệ vào lòng. Ai cúng biết rằng như thế nỗi đau khổ khi bị cưởng
chế sẽ tăng lên vạn lần. Tất nhiên người ra lệnh có cái lý của họ nhưng chắc
chắn đây là “lý kẻ mạnh bao giờ cũng
thắng”.
Bởi lý kẻ mạnh bao giờ củng thắng cho nên phía
sau cái cái lệnh là sự phẩn uất, là ngọn lửa phản kháng âm ỉ cháy. Nếu “Suỵt. Im lặng. Không khóc ở đây” chẳng
phải là lệnh của kẻ bạo ngược thì nó còn bi thảm hơn nữa, vì nó là sự khiếp sợ
đến nổi không dám khóc ở đây của người yếu thế.
Vậy thi ai bị cấm khóc? Có rồi. Đó là kẻ tưởng
mình đã chết đi tri giác ở khổ thơ 2:
2.
ngủ quên rồi những
miền não bộ
hãy để yên tôi khâm
liệm hồn thơ.
sáng hôm nay
tôi đã thấy những
màu hoa đột tử
trên ngọn đồi có
ngôi nhà hoang phế
đan dày rêu mưa
Người tưởng rằng mình đã “ngủ quên rồi những miền não bộ” nhưng thật ra chưa ngủ quên bao
giờ. Vì nếu đã ngủ quên thì không bao giờ thốt lên lời nói “hãy để yên tôi khâm liệm hồn thơ”.
Người ấy còn thấy “những màu hoa đột tử” chớ không phải hoa đột tử.
Những màu hoa là sắc thái của cái đẹp, là đạo
đức, là văn hóa, là luân lý, là tình người, tất cả những thứ ấy đẹp như những
màu hoa đã được chứng kiến sự đôt tử của nó. Và ngôi nhà trên ngọn đồi bị hoang
phế: Đó là ngôi nhà lý tưởng của xã hội, của cuộc đời nay đã trở thành hoang
phế. Đó là ngôi nhà đại diện cho một thuở vàng son của hanh phúc nay trở nên
hoang vắng.
Nhà thơ tưởng mình “ngủ quên những miền não bộ” nhưng không đâu, vì nhà thơ còn suy tư,
còn thấy hoa đột tử, còn thấy ngôi nhà ở rất xa trên tận ngọn đồi thì nhà thơ
vẫn còn tỉnh táo. Cái ngủ trong thơ chẳng qua như con hổ của Thế lữ lim dim nằm
trong củi sắt, buồn bực khi thấy mình như “làm
trò lạ mắt thứ đồ chơi”.
Qua khổ thơ thứ 3 “Suỵt, im lặng. Không khóc ở đây” mới thật sự là lời khiếp sợ của
người thất thế. Tiếng “suỵt” bây giờ
giống như tiếng suỵt khi bàn tay mẹ bịt miệng con trẻ mình lúc địch đang vây
quanh tìm kiếm. Đây là chữ suỵt của kẻ bị bức bách phải câm miệng lại, vì nếu
nói ra thì tai họa lớn sẽ đổ trên đầu. Rồi sau tiếng suỵt là tiếng thì thầm
trong bóng tối:
3.
suỵt. im lặng.
không khóc ở đây
đã đến lúc một cộng
một chẳng bằng hai
mà bằng ba hay bốn
hoặc vô hạn
kiếp người.
người lao công già
vừa đem đi những quan tài chứa đầy linh hồn rác thải
cùng xác một con
chuột bị cán nát đêm qua
phố trở lạnh
những thằng bé đựng
giấc mơ ấm vào tà áo mỏng tanh
cơn gió bấc thốc
ngang khe sườn
gầy rược
cướp đoạt hình hài
hi vọng.
suỵt
không khóc
ở đây.
Trong khổ thơ nầy ta thấy con người đã bất lực,
họ đầu hàng số phận khi chấp nhận một cọng một không thành hai mà thành bao
nhiêu cũng được, kể cả vô hạn kiếp người. Điều đó có nghĩa là, họ chấp nhận mọi
điều sai trật,dầu phải chịu đựng điều sai trật đó trãi qua bao nhiêu thế hệ. Họ
chấp nhận sự gian dối. Họ chấp nhận sự láo khoét. Họ chấp nhận sự bất công. Tất
cả kéo dài triền miên trong cuộc sống của họ.
Vì sao như thế? Bởi vì họ đã thấy biết bao linh hồn
người đã trở thành rác thải đựng chung trong một quan tài với xác chết của
chuột. Bởi vì những đứa bé phải dấu cả giấc mơ vào phía sau vạt áo mỏng nhưng
cũng bị bạo lực như cơn gió cướp mất. Tất cả nhưng điều đó là một cơn đại nạn
của sa-tan đem đến cho họ, làm họ khiếp sợ đến độ tự mình câm miệng lại, không
dám khóc tại nơi xảy ra sự cố.
Và cuối cùng nhà thơ xin nhận mình làm người đi
xây mộ. Đó là con người đã đau khổ vì tự nguyện bịt miệng mình khi chôn cả hồn
thơ nghĩa là chôn tiếng nói của lương tâm, nay lại phải làm người cô dơn nhất,
vì phải sống mà đi chôn đồng loại của mình:
4.
hãy để yên tôi xây
những nấm mồ
đời chúng ta sầu
hơn những phố hoang.
Trên trang facebook của Trương Đình Phương, nhà
thơ có than thở rằng thiên hạ ném đá anh nhiều quá. Có lẽ nhà thơ bị ném đá vì
những bài thơ như trên đây. Tôi muốn chép lại lời bình luận của tôi cho lời
than thở đó để khép lại bài viết nầy:
Đang đi qua khu
làng nuôi chó
Chó sủa om sòm thì
quay lại ư?
Dầu chó gâu, chó
sủa, chó gừ
Đường vẫn đó không
là đường của chó./,
Mời thư giãn với nhạc phẩm MỘT CÕI ĐI VỀ
của Trịnh Công Sơn, qua tiếng hát Trịnh Công Sơn:
*.
CHÂU THẠCH (Trương Văn Trạn)
Địa chỉ: 75 Phan Kế Bính, Đà Nẵng.
ĐT: 0929128967 - 05113894610
Email: truongvantran@hotmail.com
.
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 23.08.2019.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân
Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ
nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét