 |
| (Nguồn ảnh: internet) |
MỜI KHÓI UỐNG RƯỢU
CỦA NGUYỄN LÂM CẨN
*
Muốn mời mấy đứa
cụng li
Đứa thì xuống đất,
đứa đi về giời
Đứa thì lễ hội rong
chơi
Đứa thì cơm áo chưa
rời áo cơm
Ngồi buồn nhóm ngọn
lửa rơm
Nâng lên mời khói
cho thơm vị đời
Đạo người đạo chữ chơi
vơi
Chí Phèo Bá Kiến
coi trời bằng vung
Đã rơi xuống đáy
bần cùng
Những ai lương
thiện không khùng cũng điên
Ta mời khói chút
bình yên
Đêm nay dốc ngược
túi tiền để say
Cầu xin ngọn khói
đừng bay
Trọi trơ ta giữa
đất này khói ơi
Lửa tàn rơm hết
than tơi
Ta cùng hồn đất hồn
trời cụng đêm
*.
NGUYỄN LÂM CẨN
LỜI BÌNH:
Đã có một câu thành ngữ "Chết đuối vớ được cọc", nhưng
Nguyễn Lâm Cẩn không có cái may mắn đó, anh sắp chết đuối lại vớ phải cái không
thể nắm cầm đó là khói, mặc dù khói là vật chất vì nó có mầu sắc, có mùi vị.
Qua bài thơ ta thấy Nguyễn Lâm Cẩn là người sắp chết đuối, nhưng không phải
giữa biển nước bao la mà giữa biển đời vô cảm. Mặc dù đã liệt kê ra tuy chưa
phải là thập loại chúng sinh nhưng cũng là một góc của thế gian. Một thế gian
mà ở đó Nguyễn Lâm Cẩn dư thừa vật chất (rượu) nhưng lại nghèo nàn khánh kiệt
(tình).
Muốn mời mấy đứa
cụng ly
Đứa thì xuống đất,
đứa đi về giời
Đứa thì lễ hội rong
chơi
Đứa thì cơm áo chưa
rời áo cơm
Đại từ "đứa"
có vẻ như thân mật nhưng thực ra lại là suồng sã, điều đó chứng tỏ mấy đứa này
không phải là tri âm tri kỉ. Nguyễn Lâm Cẩn cần bất kỳ người nào trên thế gian
này để được cụng ly với họ. Thế nhưng "đứa
thì xuống đất" chắc đứa ấy sống trên đời lắm bạc ác gian manh, lọc lừa
tráo trở nên bị đày xuống địa ngục. "Đứa
đi về giời" chắc đứa ấy sống trên đời nhiều lương thiện nên được lên
thiên đàng. Còn "đứa thì lễ hội rong chơi", chắc những đứa này lắm
tiền nhiều của. Mà đã lắm tiền nhiều của ở thời đại này thường là bọn tham
nhũng, lừa đảo những ông chủ hoặc là buôn bán. Những ông chủ thì bóc lột, những
người buôn bán muốn nhiều lời phải dối trá, vì thế ngày xưa ở bên Tàu những
người buôn bán không được ra làm quan. Chỉ có Lã Bất Vi là con buôn nhưng lại
là bố đẻ của Tần Thủy Hoàng nên mới được làm quan. Điều đó chứng tỏ những người
buôn bán không ở ngôi cao. Những đứa như thế không thể ngồi cụng ly với nhà thơ
Nguyễn Lâm Cẩn. Còn "Đứa thì cơm áo
chưa rời áo cơm" thì nhiều và nhiều lắm, trong đó có các nhà thơ bởi
vì cơm áo không đùa với khách thơ. Những đứa này thì đang tối tăm mặt mày để
mưu sinh để cơm áo nên không có thì giờ ngồi cụng ly với Nguyễn Lâm Cẩn được.
Không còn cách nào khác, không biết cụng ly với
ai, Nguyễn Lâm Cẩn đành phải chơi ngông. Đọc khổ thơ ta thấy đắng lòng đến thế.
Tưởng làm nên công trạng cháo cơm gì to tát hóa ra Nguyễn Lâm Cẩn chỉ:
Ngồi buồn nhóm ngọn
lửa rơm
Nâng lên mời khói
cho thơm vị đời
Hương đời, vị tình nhạt hết rồi sao mà phải nhờ
đến cái hương khét lẹt, cái vị cay xè của khói mà cụng ly. Sợ khói không cụng
ly với mình nên Nguyễn Lâm Cẩn ở đây rất cung kính phải hai tay nâng chén rượu
mời khói hẳn hoi. Cụng ly để cho thơm vị đời, ôi chua chát làm sao. Nguyễn Lâm
Cẩn vì quá cô đơn nên phải bấu víu vào bất kỳ cái gì dù đó là hư ảo để biết
rằng mình đang tồn tại giữa cõi nhân gian dù ở đó.
Đạo người, đạo chữ
chơi vơi
Chí Phèo, Bá Kiến
coi trời bằng vung
Đạo người thì vô cảm, đạo chữ thì chơi vơi không
biết viết cho ai, viết để làm gì. Nhiều khi bỏ công hàng năm trời, hàng chục
năm trời để viết ra một tập thơ, một cuốn sách lại không có tiền để in ấn.
Không in được thành sách hóa ra mình chỉ viết cho mình đọc. Văn chương không có
người đọc là văn chương chết. Những Chí Phèo, Bá Kiến thời hiện đại cứ muốn đập
phá, cứ muốn xưng hùng, xưng bá nhưng lại không biết xưng hùng xưng bá với ai
và đập phá cái gì. Chí Phèo còn có Bá Kiến, Còn có những người dân lương thiện
mà ăn vạ mà chửi bới, Bá Kiến còn có Chí Phèo để cho rượu hoặc để hành hạ.
Trong cảnh như thế nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn của chúng ta đã đi đến tận cùng của
bế tắc và cảm thấy.
Đã rơi xuống đáy
bần cùng
Những ai lương
thiện không khùng cũng điên
Phải nói một cách công bằng thời nay những kẻ bần
cùng về vật chất theo thống kê của Nhà nước chỉ mấy % nhưng Nguyễn Lâm Cẩn
không muốn đề cập đến những người bần cùng đó dù rằng tiêu chí hộ nghèo hiện
nay là thu nhập bình quân mỗi người một tháng không quá 200 nghìn Việt Nam
đồng, số tiền không đủ để mua một ly rượu cho các đại gia. Cái bần cùng Nguyễn
Lâm Cẩn muốn nói ở đây là sự bần cùng về nhân cách, tất cả đều vô cảm và băng
hoại nhân cách. Nguyễn Lâm Cẩn luôn cảm thấy sự bất an đang vây bủa quanh anh
và muốn cầu xin mời mọc:
Ta mời khói chút
bình yên
Đêm nay dốc ngược
túi tiền để say
Nghe có vẻ giang hồ lãng tử lắm nhưng chính điều
đó là để che đậy sự bất an, sự trống vắng trong lòng nhà thơ. Thử hỏi túi tiền
của nhà thơ được bao lăm mà dám dốc ngược để say. Ta thấy Nguyễn Lâm Cẩn không
thể say mà anh rất tỉnh, tỉnh lắm vì có tỉnh mới cảm thấy hết nỗi cô đơn trơ
trọi của đời mình"
Cầu xin sợi khói
đừng bay
Trọi trơ ta giữa
đất này khói ơi
Đến đây ta thấy Nguyễn Lâm Cẩn hoàn toàn trở nên
vô thức. Ta thấy một Nguyễn Lâm Cẩn đang quỳ lạy trước đống tro tàn để cầu xin,
không cầu xin gì to tát mà chỉ là "Cầu
xin sợi khói đừng bay". Sợi khói không bay sao được, sợi khói cứ thế
vô tình vô cảm mà bay lên trời, bay vào cõi hư vô. Mà thực ra làm gì còn khói
khi "Lửa tàn, rơm hết, than tơi".
Chỉ còn lại là bóng đêm dày đặc và Nguyễn Lâm Cẩn muốn cụng ly với bóng đêm, đã
hóa vào hồn đất, hồn trời. Ta cầu chúc anh được như thế vì đó cũng là một sự giải
thoát. Sống giữa cõi người mà vô vọng trọi trơ đến như vậy sao?
Lửa tàn rơm hết
than tơi
Ta cùng hồn đất hồn
trời cụng đêm
Câu kết đúng là một khí phách ngang tàng và cũng
là bản ngã của một nhà thơ luôn trăn trở, luôn đau đáu với nỗi buồn nhân thế.
Mời thư giãn với nhạc phẩm TÚY CA
của Châu Kỳ, qua tiếng hát Đan Nguyên:
*
NGUYỄN XUÂN DƯƠNG
Địa chỉ: Nhà số 7 Đường Thành Cổ,
Phường Vệ An - Thành phố Bắc Ninh
Email: nguyenxuanduong1940@gmail.com
Điện thoại: 037.224.23.92
.
.
…………………………………………………………………………
- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 22.08.2019.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.
- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng
lại.
.
0 comments:
Đăng nhận xét