THẦN KHÚC CỦA DANTE ALIGHIERI - ĐỊA NGỤC: THI CA KHÚC XVII - Chuyển ngữ: Phạm Trọng Chánh (Pháp)

Đặng Xuân Xuyến Thứ Sáu, tháng 6 19, 2020 Leave a Comment

THẦN KHÚC CỦA DANTE ALIGHIERI

ĐỊA NGỤC

THI CA KHÚC XVII

Tầng Địa Ngục thứ bảy, Ngục thứ ba. Kẻ bạo hành chống lại nghệ thuật.

Người cho vay lãi nặng ngồi dưới mưa lửa, huy hiệu gia đình trên túi treo nơi cổ. Quái vật Géryon. Dante một mình nhìn người cho vay. Virgilo và Dante cởi lưng quái vật xuống vực sâu.

Đến đây quái vật nhọn đuôi,

Đập nát vũ khí, tường cản vượt rời núi non.*

Làm rung động cả thế gian,

Quay lưng Thầy hướng dẫn đường nói tôi :

Ra hiệu tôi qua mé ngoài,

Bên bờ đá tảng chúng tôi tiếp đường,

Dáng hình kỳ dị lạ thường,

Ngóc cao đầu thật kinh hoàng toàn thân.

Đuôi chẳng dài tới bờ trong,

Đôi mắt trước vị chính trung nhân từ. 10

Dáng ngoài có vẻ ôn nhu,

Toàn thân là một hình thù giao long.

Từ bờ nách đến hai chân

Trên lưng trên ngực và hai bên sườn,

Thân mình đầy những vẩy tròn.

Như người Hồ, Thổ làm nên sắc màu.*

Kết màu sắc rực rỡ thêu,

Arachné chẳng giăng tơ nhện thành.*

Như con thuyền sắp buông dầm,

Nửa thân dưới nước, nửa thân trên bờ. 20

Như động con chồn Đức to,

Rái Cá làm tổ đợi chờ tranh nhau,

Con thú gướm ghiếc làm sao,

Trên bờ đá tảng, quanh bao cát vàng.

Đuôi lay động trong không gian,

Ngẩng cao đầu miệng phù mang nọc đầy.

Nọc độc bò cạp hiểm nguy,

Bây giờ Thầy nói : Hãy đi tránh mình,

Đến quái thú nằm trên đường,

Chằng lành gặp thú trên con đường này. 30

Men theo sườn phải đến nơi,

Đến bên bờ vực chỉ mười bước thôi,

Để tránh bãi cát lửa rơi,

Và khi đi đến tận nơi thú này,

Tôi nhìn bãi cát xa bay,

Dọc bờ vực thẳm đây bao người ngồi.

Cuối cùng con đến đích thôi.

Thấy được tất cả từ nơi chốn này.

Thầy rằng : Cảnh khổ phơi bày,

Ngắn gọn, con chớ nói chi dài dòng. 40

Lúc nhờ quái thú giúp giùm,

Đề cho nó chở qua vùng trên lưng,

Vượt qua vực thẳm sâu cùng,

Đến vòng bảy, một mình Thầy thôi.

Nơi các người khốn khổ ngồi,

Mắt đau đớn lộ ra ngoài tâm tư.

Đó đây hai bàn tay như,

Muốn tắt ngọn lửa cháy từ đất khê.

Chó làm chi được mùa hè,

Với chân, với mõm, chét ruồi bao quanh. 50

Cắn chích hay đậu bu thành,

Khi tôi chú ý nhìn chăm một người.

Đi xuống lửa, đớn đau hoài.

Tôi không nhận được ai người biết quen.

Trên cổ đều đeo túi tiền,

Sắc màu mang dấu hiệu riêng họ nhà.

Gia huy quen thuộc nhận ra,*

Tôi nhìn ra được cái đà biết quen.

Màu xanh lơ trên túi vàng,

Đầu sư tử với dáng hình nhận ra. * 60

Nhìn túi khác đỏ máu sa,

Một con ngỗng trãng màu ngà khác bơ.*

Một kẻ khác túi trắng dờ,

Thêu trên heo nái xanh lơ da trời.*

Mi đến Địa Ngục làm gì ?

Mi còn sống hãy cút đi bây giờ.

Anh họ ta Vitaliano.*

Sẽ đến ngồi đó bên bờ trái ta.

Dân Firenze, Paduan ấy mà,

Vẫn thường to nhỏ tai qua bảo rằng : 70

Đây vua hiệp sĩ kỵ binh.

Mang chiếc túi với hình chim ba mồm.

Rồi hắn le lưỡi, miệng nhăn,

Như con bò lưỡi liếm quanh mũi mình.

Nén chút thêm, sợ phật lòng,

Người Thầy đã bảo sẽ không trễ giờ.

Xa các hồn tôi trở về,

Thì Thầy hướng đạo đã chờ bên trên,

Bên mình quái thú to kềnh,

Thầy rằng : Giờ hãy hùng anh, can trường. 80

Chúng tôi lên bằng chiếc thang,

Đi lên đằng trước, tôi len giữa ngồi,

Sợ đuôi nó đập trúng thôi,

Như lần đầu bị sốt thời run lên,

Lạnh trắng ngón tay nóng ran,

Mình run cầm cập bóng đêm quay nhìn.

Nhớ lời căn dặn dẫn đường,

Hổ ngươi tôi trước một cơn kinh hoàng,

Người hầu trấn tỉnh theo chân,

Tôi ngồi trên một cái lưng lạ lùng. 90

Muốn nói lời chẳng thốt nên,

Nhưng tôi tin : Hãy ôm choàng trong tay,

Vị Thầy từng cứu khốn nguy,

Bao lền hiểm hoạ, lên ngay tức thì.

Ôm người trong tay, tôi ghì,

Con Géron bảo: Bây giờ đi ngay.

Dù vòng rộng dốc êm bay,

Dù bao gánh mới thân này phải mang,

Như chiếc tàu rời bến thuyền,

Lui ra ngoài lại bơi liền ra xa, 100

Khi chân thoang thả đong đưa,

Cái đuôi xếp lại cong vừa ngực thân,

Mình chuyển động như chiếc kim,

Hít hơi thở chuyền động đường đôi chân,

Tôi càng kinh hãi sợ hơn,

---------------------

CHÚ THÍCH

2. Đập nát vũ khí, tường cản : Tội lỗi do sự gian lận phá hoại nhiều hơn tội lỗi do bạo động.

17. Người Turc, người Tartare. Thổ Nhĩ Kỳ, Hồ là những người dệt vải rất đẹp thời Dante.

18 Arachnée: một người dệt vải Lydienne dám thách đố lại Thần Nữ Minerve (Athéné) về sự khéo tay, bị hóa phép biến thành con nhện.

36. Người cho vay có tội lỗi chống lại nghệ thuật, (họ không tạo ra của cải bằng sự khéo tay) và tội thứ ba, tội cuối cùng trong các tội chống lại Thượng Đế.

57. Tại Âu Châu các dòng họ lớn từng là hiệp sĩ đều có một huy hiệu riêng, tôi đặt tên là gia huy khác với quốc huy là huy hiệu một nước.

59,60 Màu xanh lơ sư tử vàng : Gia huy của dòng họ Gianfigliazzi, phái guelfes firenze.

62,63 Ngỗng trắng, gia huy dòng họ Obriachi. phái gibelins thành Firenze.

64. Heo nái trên màu xanh lơ, gia huy dòng họ Scrovegni ở Padoue.

68. Vitaliano del Dente, Padouen cai trị năm 1307.

72. Vua các hiệp sĩ kỵ mã. Giovani di Buianente dei Becchi. Quan toà năm 1293, gia huy là ba con dê trên cánh đồng vàng.

106. Phaeton: Con Thần Apollon một ngày đánh chiếc xe của cha suýt đốt cháy Thiên Đình, bị Jupiter dùng sấm sét đánh chết (Ovide)

109. Icare con của Dédale, người xây dựng cung điện đảo Crète. Icare bay lên trời bởi chiếc cánh của cha chế tạo ra, Nhưng sức nóng mặt trời làm tan sáp và Icare rơi xuống biển.

PHẠM TRỌNG CHÁNH

Tiến sĩ Khoa Học Giáo Dục

Địa chỉ:, Viện Đại Học Paris V Sorbonne.

Email: phamtrongchanh@free.fr

…………………………………………………………………………

- Cập nhật theo nguyên bản tác giả gửi qua email ngày 02.06.2020.

- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.

- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại.

THẦN KHÚC CỦA DANTE ALIGHIERI - ĐỊA NGỤC: THI CA KHÚC XVII - Chuyển ngữ: Phạm Trọng Chánh (Pháp)

0 comments:

Đăng nhận xét