TẢN MẠN
VỀ THƠ BÚT
TRE
*
Bút Tre tên thật là Đặng Văn Đăng. Sinh
ngày 23/8/1911, tại xã Đồng Lương, Cẩm Khê, Phú Thọ. Trước năm 1945 dạy học ở
Tuyên Quang, có truyện dài kỳ đăng trên trang Tiểu thuyết thứ 7 của tờ Đông
Pháp, bút danh Lục Y Lang. Năm 1956, thư ký cho Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ung
Văn Khiêm.
Nhà Bút Tre nghèo, ông ngủ trên một cái
chõng tre, nhà không cánh cửa, chỉ che bằng phên liếp lá cọ, nghe tin người bạn
mất trộm, ông đùa:
Cứ như
tớ hoá lại hay
Chẳng
lo giữ của cả ngày lẫn đêm
Cửa
ngõ không phải cài then
Ai
thăm cứ việc đẩy phên mà vào.
Năm 1962, Trưởng ty Văn hóa Phú Thọ. Năm
1968, phó ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Phú Thọ. Năm 1970, nghỉ hưu.
Ở tuổi 56 (1967), Bút Tre vẫn đầy đam mê
nhiệt huyết vì sự nghiệp văn hóa, từ Việt Trì (Phú Thọ) ông dẫn đầu đoàn tham
quan gồm tám cán bộ đi xe đạp vào tuyến lửa Quảng Bình để thực tế xem trong đó
văn hóa phát triển ra sao. Khi trở về Phú Thọ, vè sĩ là người khởi xướng phong
trào “tiếng hát át tiếng bom”, chỉ đạo mỗi làng thành lập một đội văn nghệ xung
kích.
Bút Tre Đặng Văn Đăng mất ngày 18/5/1987
trong cảnh thanh bần tại quê nhà. Ngoài những tác phẩm đã công bố ông còn để
lại hơn nghìn trang bản thảo chưa kịp xuất bản.
Nhiều người Việt, dù ở bất cứ nơi nào trên
thế giới tự dưng đều thuộc dăm ba câu thơ Bút Tre, thuộc mà không biết vì sao
mình thuộc...
Hoan
hô đồng chí Bút Tre
Thơ
phú ngang phè mà lại hóa hay
Phải
chăng trường phái thơ ngây
Làm
cho ai cũng mê say thích nghè
Không giống với các thi sĩ nổi tiếng của
chế độ như Tố Hữu, Chế Lan Viên, Lưu Trọng Lư, Hoàng Cầm, Xuân Diệu… Bút Tre là
người làm thơ theo kiểu dân gian của người miền Bắc thời kháng chiến và hậu
kháng chiến.
Phong cách thơ của Bút Tre vừa độc đáo,
vừa sáng tạo, vừa dung tục nhưng lại giàu sức lan tỏa trong dân gian. Cũng vì
thế, Bút Tre đã trở thành một trường phái thơ dân gian rất thịnh hành ở miền
Bắc và cho đến sau này cũng được nhiều người ở miền Nam biết đến.
Cả cuộc đời của Nhà thơ dân gian Đặng Văn
Đăng sống bần hàn và thanh cao. Ông là người có trí nhớ siêu việt. Có thể làm 1
lúc 3 việc khác nhau . Những người cùng thời ông còn nhớ như in khi ông vừa trả
lời các câu hỏi của Bí thư tỉnh ủy, vừa hí húi làm thơ, thỉnh thoảng quay sang
đọc cho cô thư ký cái công văn. Ông cũng là người rất giỏi tiếng Pháp, có thể
nói chuyện bằng Tiếng Pháp thành thạo. Niềm say mê lớn nhất cuộc đời ông là làm
thơ và đọc sách.
Trong cuộc sống và mối quan hệ công tác,
ông là người đơn giản, xuề xòa, luộm thuộm, cẩu thả nhưng rất thẳng thắn, không
biết nịnh bợ ai bao giờ. Chuyện kể rằng tại cuộc họp giao ban của Bí thư tỉnh
ủy, khi đồng chí bí thư điểm danh từng trưởng ty, ai cũng đứng lên thưa gửi:
báo cáo thủ trưởng, tôi có mặt ạ, rồi thưa anh, em có mặt. Khi điểm danh đến
ông, Bút tre đứng dậy, dùng tay mô phỏng điệu vuốt râu trong tuồng cổ, nói
giọng mũi: Có ta đây.
Tính cách ông thẳng thắn, hơi ngang ngược
nhưng chẳng ai ghét ông bao giờ vì ông sống rất trong sạch, thanh cao và tận
tụy với công việc.
Tác phẩm:
Hiện nay ông có 2 tác phẩm chưa in gồm:
địa chí xã Đồng Lương và Nguyễn Trãi người anh hùng của dân tộc.
Về thơ ông có 4 tập thơ chưa in: Nguyễn
trãi, Nguyễn Quang Bích, Nhật ký thơ, Tia lửa làng.
Các tập thơ đã in gồm:
- Rừng cọ đồi chè
- Phú thọ lớn lên
- Sông Lô sông Chảy
- Quê hương Phú thọ…
Ngoài ra ông có những tác phẩm nghiên cứu
về Hùng Vương dựng nước về địa chí xã quê ông và rất nhiều bài thơ tặng các
đồng chí lãnh đạo.
Nhưng nói đến ông là nói về thơ của ông,
thơ Bút tre có những nét rất độc đáo được phổ biến phần nhiều là truyền khẩu,
vì ông nói thành thơ. Có thể khẳng định, thơ Bút tre không phải là thơ bác học
(theo cách dùng từ của ông là Bút Sắt), đó là thể thơ dân gian, hồn nhiên, ngẫu
hứng và rất tự do phóng túng.Đột khởi có những bài rất độc đáo và đầy chất nghệ
thuật.
Dưới đây là bức tranh làng quê qua ngòi
bút phác họa của Bút Tre:
Làng
ta có cái núi voi
Đủ cả
đầu đuôi, đủ cả vòi
Voi
cũng hăng say đua sản xuất
Đầu
thì trồng sắn, đít trồng khoai
Với ngôn ngữ đặc thù của miền Bắc trong
thời kỳ đi lên xã hội chủ nghĩa, Bút Tre đã vẽ một bức tranh ‘tăng gia sản
xuất’ của một xã điển hình:
Bà con
toàn thể xã ta
Ðồng
tâm phấn khởi giồng cà dái dê
Dái dê
to mập dài ghê
Năm
sau ta cứ dái dê ta trồng
Và đây là một buổi học tập chính trị với
cách dùng từ ‘sửa dấu, ép vần’ một cách tài tình nhưng cũng pha lẫn chút mỉa
mai, dung tục:
Hôm
qua học tập chính tri [chính trị]
Cán bộ
ngồi ỳ, chẳng chịu phát biêu [phát biểu]
Cơm ăn
chẳng được bao nhiêu
Đảng
uỷ lại bắt phát biêu cả buồi [cả buổi]
Hoặc tả cảnh quê hương Phú Thọ của ông với
đầy đủ đồi chè, đồi cọ… có đàn bò giống nhập từ Cu Ba lang thang gậm cỏ:
Quê
Hương thi sĩ Phú Thò [Phú Thọ]
Chè
xanh, cọ biếc, mập to trái chuồi [chuối]
Lòng
còn nhớ mãi cái buôi [buổi]
Đầu
làm phân bắc, chăn nuồi đàn bo [chăn nuôi đàn bò]
Cu Ba
lông mượt giống to
Cách
màng văn hoá đất tô lại càng...
Bút Tre sống dưới chế độ Xã hội Chủ nghĩa
nên thơ ông là tấm gương phản chiếu cuộc sống hàng ngày với những sinh hoạt của
một xã hội mà đối với người miền Nam hoàn toàn xa lạ:
Thi
đua ta quyết thi đua
Thi
đua ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng
đầu rồi biết đi đâu
Đi đâu
không biết, hàng đầu cứ đi
hoặc:
Hội
trường yên ắng ngủ say
Thuyết
trình vừa dứt… vỗ tay ra về
Khẩu hiệu ‘Hoan hô…’ cũng là một đề tài
thường được nhắc đến trong thơ Bút Tre.
Sự kiện nhà phi hành vũ trụ Phạm Tuân
(sinh năm 1947) tại Thái Bình trở thành người châu Á đầu tiên bay vào không
gian năm 1980 trong chương trình Intercosmos của Liên Xô, đã được nhiệt liệt
hoan hô tại miền Bắc. Ông cũng là một trong số ít người nước ngoài được trao
tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô. Bút Tre góp tiếng hoan hô bằng những lời thơ
chất phác:
Hoan
hô đồng chí Phạm Tuân
Bay
vào vũ trụ một tuần về ngay
Trước đó, Liên Xô có con chó Laika là sinh
vật đầu tiên được đưa lên vũ trụ và cũng là động vật đầu tiên hy sinh trên quỹ
đạo năm 1957. Laika qua đời vài giờ sau khi tàu vũ trụ rời bệ phóng, cái chết
được dự đoán là do tình trạng căng thẳng và nhiệt độ tăng cao. Bút Tre cũng có
thơ ca tụng chó khi nghe tin qua radio:
Hôm
nay đài nói vui thay
Người
ở dưới đất, chó bay lên trời
Đến khi Yuri Alekseievich Gagarin
(1934–1968) là người đầu tiên trên thế giới thực hiện chuyến bay vào vũ trụ
ngày 12/4/1961 trên tàu vũ trụ Phương Đông. Bằng kỹ thuật ‘sửa dấu, ép vần’,
Gagarin biến thành Ga Ga Rỉn nên mới có câu:
Liên
xô rất đỗi tự hào
Anh Ga
Ga Rỉn bay vào vũ tru [vũ trụ]
Bóng đá cũng đi vào thơ của Bút Tre.
Gheorghe Hagi là một cầu thủ bóng đá Romania, người nước xã hội chủ nghĩa anh
em, nổi tiếng với kỹ thuật cá nhân điêu luyện và những cú sút xa rất chính xác:
Hoan
hô đồng chí Hagi
Cách
ba mươi mét mà ghi được bàn
Loại thơ ‘Hoan hô…’ còn rất nhiều, từ đồng
chí lái tàu Trần Đăng Ấn chạy nhanh như… rùa:
Hoan
hô! đồng chí Trần Đăng
Ấn cho
tàu chạy băng băng như rùa.
đến những người cao tuổi tham gia chiến
dịch ‘trồng cây nhớ Bác’:
Hoan
hô các cụ trồng cây
Mười
cây chết chín một cây gật gù.
Chúng mày
có mắt như mù
Mười
cây chết cả gật gù ở đâu?
Chị em nô nức đặt vòng hoa trên mộ liệt sĩ
để tỏ lòng biết ơn đến khi được diễn tả bằng một câu lục bát với kỹ thuật ‘cố ý
ngắt từ’ đã trở thành một câu cổ súy cho việc ‘đặt vòng’ qua chương trình kế
hoạch hóa gia đình:
Chị em
nô nức đặt vòng
Hoa mồ
liệt sĩ tỏ lòng biết ơn
Cũng với lối xuống dòng ngang xương một
cách cố tình, người đọc không khỏi bật cười với cảnh chơi cầu lông:
Chị em
mặc váy đánh cầu
Lông
bay phơ phất trên đầu các anh
Phong cách ‘cắt tên, xuống dòng’ xuất hiện
khá nhiều trong thơ Bút Tre và cả trong trường phái Bút Tre sau này.
Anh đi
công tác Pơ - Lây-
Cu dài
dằng dặc biết ngày nào ra? [Pleiku]
Còn
em, em vẫn ở nhà
Cửa
mình em mở người ra kẻ vào
Niêm luật lục bát không cho phép một câu
dài quá 8 chữ nên tác giả thay vì viết ‘cửa nhà mình’ đành phải rút gọn thành
cửa mình… Cũng vì lý do đó, ta lại gặp ‘cửa mình’ trong hai câu:
Chị em
du kích tài thay
Bắn
tàu bay Mỹ rơi ngay cửa… mình
Lại nữa, tỉnh Bắc Ninh có Nguyễn Trùng
Dương đã giành chức vô địch đô vật trong lễ hội xuân được Bút Tre ca tụng:
Bắc
Ninh có cậu Nguyễn Trùng
Dương
vật khỏe quá cả vùng thất kinh
Trong thơ Bút tre có đủ cả cửa mình lẫn
dương vật, những ngôn từ dung tục đã đi lạc vào thơ. Thế mới gọi là ‘chữ nghĩa’
bình dân, chữ thì tục nhưng nghĩa lại thanh!
Rất nhiều địa danh từ Bắc xuống đến Nam đã
được nhắc đến trong thơ Bút Tre nguyên thủy cũng như thơ Bút Tre cải biên. Tại
tỉnh Lai Châu thuộc vùng biên giới Việt-Trung có huyện Mường Tè nằm ở phía Tây
Bắc, giáp tỉnh Vân Nam Trung Quốc. Phía Tây và phía Nam huyện Mường Tè giáp
huyện Mường Nhé tỉnh Điện Biên. Phía Đông Mường Tè là huyện Sìn Hồ.:
Anh đi
công tác bản Mường
Tè
xong một cái lên đường về quê
Sông Lô là phụ lưu tả ngạn của sông Hồng,
bắt nguồn từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), chảy vào Việt Nam tại xã Thanh Thuỷ,
huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Điểm cuối là ngã ba Việt Trì, còn gọi là ngã ba
Hạc. Sông Lô ‘anh hùng’ là địa danh nổi tiếng trong cuộc kháng chiến chống Pháp
qua Trường ca sông Lô của Văn Cao vàTiếng hát sông Lô của Phạm Duy:
Chồng
người du kích sông Lô
Chồng
em ngồi bếp nướng ngô cháy quần
Lại nói về danh lam thắng cảnh, Tam Đảo là
một dãy núi đá ở vùng Đông Bắc, nằm trên địa bàn ba tỉnh Vĩnh Phúc, Thái Nguyên
và Tuyên Quang. Gọi là Tam Đảo, vì ở đây có ba ngọn núi cao nhô lên trên biển
mây, đó là Thạch Bàn, Thiên Thị và Máng Chỉ.
Không
đi không biết Tam Đao [Tam Đảo]
Đi thì
không biết chỗ nào mà ngu [ngủ]
Một
giường nó nhét hai cu [cụ]
Thôi
thì cố nhịn đến chu nhật về…[chủ nhật]
Tại Hải Phòng có bãi biển Đồ Sơn là một
quận cách trung tâm thành phố khoảng 20 km về hướng đông nam. Đồ Sơn có một khu
nghỉ mát gồm nhiều bãi biển có phong cảnh đẹp ở miền bắc ViệtNam. Bút Tre chơi
chữ Đồ Sơn và… đồ nhà:
Chưa
đi chưa biết Ðồ Sơn
Ði về
mới biết chẳng hơn đồ nhà
Ðồ nhà
tuy xấu tuy già
Nhưng
là đồ thật hơn là Ðồ Sơn
Tỉnh Hà Tĩnh có kẹo Cu Đơ là một loại kẹo
lạc (đậu phộng). Kẹo được nấu từ mật mía, đường, mạch nha, gừng có thêm lạc
nhân và được đổ vào hai miếng bánh tráng ép lại.
Cái tên Cu Đơ được cho là xuất phát từ xã
Sơn Ninh, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh, nơi có người đầu tiên làm loại kẹo này. Vốn
dĩ kẹo Cu Đơ ban đầu chỉ được gọi đơn giản là kẹo lạc, nhưng được dân gian hay
gọi là kẹo Cu Hai để ghi danh người làm ra nó, vốn là một người cha có hai con
trai (cu hai). Cái tên Cu Đơ như hiện nay bắt nguồn từ tiếng Pháp Deux (đọc là
đơ) có nghĩa là hai.
Chưa
ăn chưa biết Cu đơ
Ăn rồi
mới biết nó đờ cu ra
Kẹo
‘cu đơ’, đặc sản Hà Tĩnh
Tỉnh Nghệ An chịu ảnh hưởng của gió Lào
nên:
Nghệ
An nổi tiếng gió Lào
Trẻ
già trai gái người nào cũng đen
Cửa Lò là một thị xã thuộc phía đông tỉnh
Nghệ An, nổi tiếng với bãi biển, khu nghỉ mát và cảng biển sầm uất. Cửa Lò lớn
lắm nhưng vẫn chưa to bằng cửa…:
Chưa
đi chưa biết Cửa Lò
Đi về
mới biết nó to thế này
Thị xã Phan Thiết là trung tâm chính trị,
kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật của tỉnh Bình Thuận. Phan Thiết nằm trên
quốc lộ 1A, cách Sài Gòn 198 km, vốn nổi tiếng về nước mắm:
Nhớ
nhung về thị xã Phan
Thiết
tha mơ tưởng cô hàng nước măm [nước mắm]
Ban Mê Thuột vốn là thủ phủ của miền cao nguyên
cũng được Bút Tre để mắt đến:
Anh đi
anh ghé Buôn Mê
Thuột
xong một cái thì về với em
Bài lục bát dưới đây về Sài Gòn ngày
30/4/1975, chắc chắn không phải của Bút Tre, nhưng thuộc về trường phái Bút
Tre:
Hôm
nay giải phóng Sài Gòn
Bà con
phấn khởi chạy bon ra đường
Có cô
đang ngủ trên giường
Vội
vàng tỉnh dậy, bị thường vào tày [bị thương vào tay]
Ô tô
cấp kíu đến ngay
Ðưa
vào bệnh viện ba ngày thì khoi… [khỏi]
Cách Sài Gòn khoảng 50km có Cần Giờ là một
huyện ven biển nằm ở phía đông nam. Huyện Cần Giờ tiếp cận với biển Đông có một
khu rừng ngập mặn đan xen với hệ thống sông rạch dày đặc chứa đựng các hệ sinh
thái mang tính đa dạng sinh học cao với nhiều loài động thực vật đặc hữu của
miền duyên hải Việt Nam.
Chưa
đi chưa biết Cần Giờ
Đi rồi
mới biết họ… không cần gì
Thơ Bút Tre còn vói tới các nước lân cận
với Việt Nam như Lào và Campuchia. Một cán bộ tham nhũng bị ở tù:
Anh đi
công tác Cam Pu
Chia
chiến lợi phẩm ở tù ba năm
Loại thơ theo kiểu ‘con cóc nhảy ra, con
cóc nhảy vô’ khá phổ biến trong văn chương bình dân Việt Nam. Ở miền Nam có
dạng thơ ‘lẩy’ Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu như:
Vân
Tiên cõng mẹ trở ra
Đụng
phải cột nhà cõng mẹ trở vô
Vân
Tiên cõng mẹ trở vô
Đụng
phải cái bồ cõng mẹ trở ra…
Trong thơ Bút Tre và trường phái Bút Tre,
người ta cũng bắt gặp rất nhiều hình ảnh ‘đi vào, đi ra’:
Ở
trong hang đá đi ra
Vươn
vai một cái rồi ta đi vào
Hôm
nay mồng tám tháng ba
Chị em
phụ nữ đi ra đi vào
Anh em
thấy vẫy tay chào
Chị em
phấn khởi đi vào đi ra …
Rộng
lớn như thể nước Nga
Người
ta không cấm thụt ra thụt vào
Nhỏ bé
như thể nước Lào
Cũng
không có cấm thụt vào thụt ra
Chỉ
riêng có Việt Nam ta
Đâu
đâu cũng cấm thụt ra thụt vào.
Trăm
năm trong cõi người ta
Ai ai
cũng phải hít ra thở vào
Trăm
năm trong cõi người nào
Ai ai
cũng phải hít vào thở ra
Xa xa
như nước Cu-Ba
Người
ta còn phải hít ra thở vào
Gần
gần như cái nước Lào
Người
ta cũng phải hít vào thở ra
Nói
chung trong cõi người ta
Bắt
buộc là phải thở ra hít vào.
Bút Tre dí dỏm cho rằng “… loại thơ đứng
đắn là thơ nghiêm còn loại thơ tếu là thơ nghỉ”. Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh mất,
không ít những bài thơ nghiêm được viết để ca tụng nhưng Bút Tre lại có hai câu
thơ nghỉ viết theo kiểu ‘huề vốn’:
Bỗng
nghe tin sét đánh ngang
Bác Hồ
đang sống, chuyển sang từ trần.
Chính nhà văn Nguyễn Tuân cũng đã nhắc nhở
giới lãnh đạo văn nghệ Vĩnh Phú và Hội Nhà Văn cần phải nghiên cứu nghiêm túc
về hiện tượng thơ Bút Tre, vì tác giả của nó, một người có học vấn, không thể
vô tình khi hạ bút viết những câu thơ tưởng như ngô ngê, ngớ ngẩn kia.
Bút Tre có tên trong Tự Điển Văn Hóa (Nhà
Xuất bản Văn Hóa, năm 1993, trang 49). Ông được coi là ‘tấm lòng thơ của một
cán bộ văn hóa’ (Lê Huy Ngọ), ‘xứng đáng với danh hiệu nhà thơ dân gian’
(Nguyễn Hữu Nhân), ‘ông là nhà văn hóa mà dòng đời của ông đắm mình trong dòng
văn hóa dân gian’ (Ngô Quang Nam).
Có người lại nói ông Đặng Văn Đăng vốn là
dân tập kết từ miền Nam ra Bắc, quê ông ở Bến Tre nên mới lấy bút hiệu Bút Tre
(!). Có lẽ vì quá ngưỡng mộ tài làm thơ của ông nên mới có trường hợp ‘nhận vơ’
như vậy. Tuy nhiên, nếu Bút Tre là người miền Nam thật thì hai câu thơ cổ động
bầu cử tự do của ông lại càng thâm thúy:
Ta đi
bầu cử tự do
Chọn
người xứng đáng mà cho vào hòm
Người miền Bắc dùng chữ hòm để chỉ cái
thùng, cái hộp trong khi đó ở miền Nam hòm lại là quan tài dành cho người chết.
Thế cho nên, chọn người xứng đáng mà cho vào hòm hiểu theo người miền Nam thì…
hết nước nói!
Có thể nói, phong trào làm thơ Bút Tre
theo lối “cưỡng từ đổi nghĩa, sửa dấu ép vần” là độc nhất vô nhị của văn học
Việt Nam. Cốt lõi của dòng thơ là tính trào phúng và chất dung tục. Khi thì tục
lồ lộ, khi thì tục mà thanh, khi thì thanh mà tục… đáp ứng được thị hiếu của
người đọc cần những nụ cười sảng khoái để quên đi những khoảnh khắc lầm than.
Tuy nhiên, có điều người làm thơ Bút Tre cần ghi nhớ:
Làm
thơ nên tránh vần ồn
Kẻo
không lại đụng cái … lưng chị em
Tương truyền Bút Tre có viết sẵn bản Di
chúc như sau:
Tôi
dặn, tiễn tôi tới suối vàng
Thưa
kèn, giảm trống, chẳng đò ngang
Dứt
đường Tây Trúc, kinh thôi tụng
Buông
sách Thọ Mai, lễ chẳng màng
Xã
hội, cơ quan ngừng phúng viếng
Họ
hàng thân thuộc chút khăn tang
Hương
thơm, đèn sáng, vòng hoa trắng
Trầm
mặc, cử hành đám lễ tang
Riêng về viết lách, ông chăm viết nhiều
hơn, có bận chuyển sang viết nghiên cứu. Vè sĩ vẫn làm thơ như mọi ngày, có ngày
đến ba bài thơ đưa cho bà Ngà đánh máy, có một bài thơ ở thời kỳ sóng gió ấy
làm bà Ngà nhớ nhất, trong đó có những câu:
Bút
Tre văn nghệ không thừa nhận
Thêm
bao bịa đặt cá nhân xuyên (xuyên tạc)
Nỗi
oan trái đâu cần ai rửa
Ánh
trăng vằng vặc góc trời riêng.
Bút Tre cũng có lần tâm sự với nhà văn
Nguyễn Hữu Nhàn, họa sĩ Ngô Quang Nam là những người thân nhất hay cận kề bên
ông: “Oan tớ hơn oan Thị Kính!”.
Về sau có quá nhiều bài thơ theo trường
phái này. Cuối cùng chẳng rõ bài nào của Bút Tre thật, bài nào là của các đồ đệ
theo trường phái Bút Tre. Chẳng hạn:
Thi
đua ta quyết tiến lên
Tiến
lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng
đầu không biết đi đâu
Đi đâu
không biết hàng đầu cứ đi
Con đò
dịch đít sang ngang
Bên
kia có một cái làng thò ra.
Anh đi
chiến dịch bản Mường
Tè
xong rồi lại tìm đường về xuôi.
Phụ nữ
thường rất hay lươi
Riêng
em anh thấy là người cần cu.
Bây
giờ đang đứng trưởng ty
Bút
Tre thơ phú tôi thì có sau
Cuối
cùng xin nhắc một câu
Văn
hóa cơ sở là đầu chúng ta.
Ông
Khiêm kể cũng đã tài
Trong
chuồng sáu lợn có vài con to
Ông
Lai theo Đảng dặn dò
Chuồng
ông bảy lợn chăm cho béo tròn.
Anh đi
đồng ruộng lắng nghe
Lúa
mừng phân bắc, khoai che mảnh vườn.
(Anh đây là Trưởng ban Nông nghiệp Trung ương Nguyễn Chí
Thanh).
Chú
sang công tác bảo tàng
Đó
cũng là việc cách màng giao cho.
Hoan
hô Đại tướng Võ Nguyên
Giáp
ta thắng trận Điện Biên trở về.
Hoan
hô đồng chí Trần Hoàn
Lên
làm bộ trưởng chiếu toàn phim hay !
Hoan
hô bác Võ Chí Công
Cho
làm khoán hộ ruộng đồng tốt tươi.
Tiễn
anh lên bến ô tô
Đêm về
em khóc ... tồ tồ cả đêm
Nhớ
quê ra đứng đỉnh đèo
Bỗng
đâu thấy một chú mèo gâu gâu
Dừng
chân đứng lại trên cầu
Bỗng
đâu thấy một con trâu vàng vàng
Hôm
nay trên quốc lộ hai
Thể
nào cũng có một vài ô tô.
Anh đi
giường chiếu lặng câm
Anh về
giường chiếu reo ầm cả lên
Anh đi
em bấm đốt tay
Anh về
em bấm chỗ này chỗ kia.
- Khen
thay giám đốc sở mình
Làm
việc thì ít xuất... ngoại thì nhiều-
Đồ Sơn
sóng biển dập dồn
Mấy cô
thiếu nữ ngứa chân chạy quanh. (hay... ngửa lưng ra phơi)
Vân
Tiên ngồi cạnh bụi môn
Chờ
cho trăng khuất bóp ...chân Nguyệt Nga
Trên
cành con khỉ đánh đu,
Có anh
cán bộ vạch cây bên đường.
Ngày
nay khắc phục gian kho
Ngày
mai mới có ấm no tương lài
Đoàn
vừa ghé xuống Mũi Ne
Ngó ra
thấy những chiếc ghe thật bừ.
(cố tình để mọi người sửa cho đúng vần)
Mời
anh vào quán kara
OK em
đã mở ra sẵn sàng.
Hôm
qua anh đến chơi nhà
Thấy
mẹ chăn vịt thấy cha chăn ngồng
Thấy
em hát nhạc Trịnh Công
Sơn
xanh sơn đỏ anh không dám vào.
Lần
đầu đến nước Xin-Ga
Po vào
rồi lại po ra hại đồ
Tuần
sau lại đến nước Bồ
Đào
Nha rồi lại đào nhô mệt quà
Thế
rồi lại đến nước Hoa
Kỳ đi
kỳ lại Cu Ba đây rồi.
Tại vì
em chẳng có kinh
Nghiệm
nên không thể một mình giúp anh.
Chị em
du kích tài thay
Bắn
tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình !)
Chưa
đi chưa biết Đồ Sơn
Đi rồi
mới biết chẳng hơn đồ nhà
Đồ nhà
tuy có hơi già ( hoặc : tuy rất tương cà )
Nhưng
là đồ thật chẳng là đồ sơn.
Chưa
đi chưa biết Vũng Tàu
Đi rồi
mới biết ta giàu hơn tây
Đúng
là họ thiếu vải may
Hai
mảnh bé xíu làm vày làm ao.
Chưa
đi chưa biết Cà Mau
Đi rồi
mới biết không đâu bằng nhà
Cà nhà
tuy có hơi già
Nhưng
là cà chậm không là cà mau.
Bốn
ông chung một dĩa lòng
Lợn
ngồi chễm chệ bên thùng bia hơi.
Con
ruồi là giống hiểm nguy
Bốn
chân của nó rất vi trùng nhiều.
I-meo
anh viết thật bay
Bướm
em mong đợi cả ngày lẫn đêm.
Nhà
máy sản xuất nhiều mu
Để đem
đi bán các chu đội đầu
An
toàn ta nhắc nhở nhau
Hễ đi
xe máy hàng đầu là mu
Một
ông người Ốt – tra - lây (Australia)
Một
ông đích thị là Tây bán nhà (Tây Ban Nha)
Một
ông ở xứ buôn gà (Bungari)
Cả ba
ông ấy đều là con dê (con rể)
Cùng
nhau có một lời thề
Làm
con dê cụ không về bên Tây (con rể cụ)[5]
Việt
Nam rồi sẽ có ngày
Tham
gia World Cup đứng đầu bảng A
Thể
lực thì có khó gì
Cứ xơi
meat dog là ghi được bàn (thịt chó)
Kìa
xem đội tuyển Nam Hàn
Xơi
nhiều thịt chó nên toàn thắng luôn
Bốn
ông chung một đĩa lòng
lợn
ngồi chễm chệ với thùng bia to
Nếu
hết sữa, ấy thì cho bú
Hết vú
này đến vú bên kia
Sữa
nhiều ta phải phân chia
Hôm
này vú nọ, hôm kia vú này
Trung
thu là tết thiếu nhi
Mà sao
người lớn lại đi là nhiều
Đi
nhiều rồi lại làm liều
làm
liều rồi lại có nhiều thiếu nhi
Ước gì
em biến thành trâu
Để anh
là đỉa anh bâu vào đùi
Ước gì
anh biến thành chầy
Để em
làm cối anh Giã ngày Giã đêm
Hôm
nay học cả một buôi
Ăn một
quả chuối gọi là tĩnh dương (tĩnh dưỡng)
Hôm
qua em đến đồi Lê
Nin
ngồi đợi mãi, đành về lại ky
Túc xá
buồn, em xem Nhi
Cu-lin
diễn để vơi đi nỗi buồn
Mỗi
người được một quả chuồi
Ai về
cũng nhớ cái buổi hôm nay!
Hôm
qua học tập chính tri (chính trị)
Cán bộ
ngồi ỳ, chẳng chịu phát biêu (phát biểu)
Cơm ăn
chẳng được bao nhiêu
Đảng
uỷ lại bắt phát biêu cả b`… (cả buổi)
Anh đi
công tác Sông Đà
Vướng
phải tai nạn ở phà sông Gianh
Tay
chân thì vẫn nguyên lành
“Cần
tăng dân số” tan tành khói mây.
Quê
Hương thi sĩ Phú Thò
Chè xanh,
cọ biếc, mập to trái chuồi (chuối)
Lòng
còn nhớ mãi cái buôi (buổi)
Đầu
làm phân bắc, chăn nuồi đàn bo
Cu Ba
lông mượt giống to
Cách
màng văn hoá đất tô lại càng...
Khen
chê thì cũng chẳng sao
Thơ
Bút Tre vẫn đi vào quần chung
Chê
khen có sái có đùng
Thơ
Bút Tre vẫn quần chùng mà ra!
*
TÁC
GIẢ (đang cập nhật)
Địa chỉ: (đang cập nhật)
Email: (đang cập nhật)
Điện thoại: (đang cập nhật)
- Nhà thơ NGUYỄN KHÔI giới
thiệu -
- Cập nhật từ email: khoidinhbang@gmail.com
ngày 23.05.2021.
- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang
Đặng Xuân Xuyến.
.
Bài sưu tầm hay
Trả lờiXóa