VÀI PHẢN BIỆN VỀ Ý KIẾN NHÀ THƠ LÊ THIẾU NHƠN VỀ THƠ HIỆN NAY - Tác giả: Ngô Nguyễn (Hà Nội)

 

VÀI PHẢN BIỆN VỀ Ý KIẾN NHÀ THƠ

LÊ THIẾU NHƠN VỀ THƠ HIỆN NAY

*

(Tác giả Ngô Nguyễn)

Về bài viết của Lê Thiếu Nhơn tôi có cảm giác vị này đứng từ trên Trời nhìn xuống. Theo tôi không có thơ phường, thơ xã, thơ quận, thơ thành phố... mà chỉ có thơ hay, thơ dở thôi. Các vị thử nghĩ sâu xa một chút về nguồn gốc thơ lục bát, nó xuất phát từ ca dao và người làm ra nó không phải là các ông đồ, hay những vị có học thức cao thâm mà thậm chí từ những người mù chữ thì có xếp vào loại thơ xóm, thơ làng không? Nhiều câu hay mà chắc gì các nhà thơ hiện đại có thể làm ra được. Nếu cứ nhìn nhận và đánh giá phong trào thơ theo cách này thì chỉ thấy sự bát nháo, hỗn tạp, đáng ghét, chả trách các vị không thèm đọc thơ mọi người và lại dẫm vào chân mình: "Văn mình, vợ người". Không đọc thơ quần chúng thì làm sao biết nó hay nó dở ra sao.

Người làm thơ thường cho thơ mình hay đó là lẽ thường tình, nhưng không đọc thơ người thì làm sao giỏi được. Tôi cho rằng chưa bao giờ ở nước ta có một phong trào thơ mạnh như ngày này. Các câu lạc bộ thơ được thành lập rầm rộ khắp nơi từ nông thôn đến thành thị, đâu cũng rộn tiếng thơ ca hò vè... Chẳng lẽ đó là xấu sao? Chả lẽ những người dân quê không được phép dùng văn thơ để giải tỏa những bức xúc, tâm tư, vui buồn của mình sao? Họ đâu phải là những nhà thơ để được phép in thơ cho mình và cho bạn bè sao? Hơn nữa trình độ văn hóa của xã hội hiện nay đã khá lên gấp trăm ngàn lần so với thời Pháp xưa, đa phần tốt nghiệp cấp II, cấp III cả, họ cũng được học thơ chứ đâu như mấy ông nông dân xưa họ làm được thơ là điều đáng mừng cho xã hội lắm chứ... Còn thơ họ có hay không là một chuyện khác. Thử hỏi các nhà thơ mới đẻ ra đã làm được thơ hay không (Trần Đăng Khoa chỉ là cá biệt), có ai mới làm thơ đã hay luôn không mà không cần phải học? Ai cũng cần qua một thời kỳ võ vẽ, học nói, học viết... Theo tôi, có một phong trào thơ như hiện nay là một điều quá mỹ mãn. Có đông người làm thơ thì cũng có đông người đọc thơ hơn. Ngày xưa chỉ có vài nhà thơ và số người đọc thơ đa phần là học sinh và giới trí thức mà số người này không bằng 0,1% số học sinh trí thức hiện này, họ bán được vì ít sách thơ. Làm nhiều thơ thì trình độ thơ quần chúng cũng sẽ tăng lên, họ cũng như các vị cũng phải tập tành mới khôn lớn được. Các nhà thơ không tự xem lại thơ mình rằng tại sao thơ họ không lọt được vào mắt độc giả hơn là cứ đổ lỗi cho sách thơ xuất bản quá nhiều, nhà nhà in thơ, người người in thơ... Tôi nghĩ rằng đây là cơ sở tốt nhất để các nhà thơ tự đánh giá, nâng tầm thơ mình lên. Các nhà thơ có mác bây giờ đông lắm nhưng lại rất ít bài thơ được truyền khẩu như truyện Kiều... tại sao vậy? Phải chăng tầm hiểu biết văn chương của quần chúng quá kém, chả hiểu gì về những câu thơ siêu việt của họ? Ai đó quá sai lầm nếu khinh thường quần chúng thơ hiện nay. Thơ là của toàn dân tộc chứ chẳng phải của riêng các nhà thơ. Các nhà thơ chớ khinh thường ca dao nó đơn giản mộc mạc nhưng mang tâm hồn người Việt. Người Việt ta vẫn hay có thói quen chọn bài thơ hay để đọc chứ không cần biết nó do ai làm và chắc gì toàn bộ thơ của các nhà thơ là hay cả. Mong rằng các vị hãy tự xem xét lại bản thân mình về thơ đừng đổ lỗi cho độc giả thì thơ mới hay được, mới ăn sâu vào tâm hồn người đọc.

Mạo muội một vài lời của kẻ dốt thơ xin các vị tha thứ.

------------

Dưới đây là nguyên văn bài viết của tác giả Lê Thiếu Nhơn:

 

BÙNG PHÁT NHÀ THƠ

VÀ KỸ NGHỆ TẶNG THƠ

 

Chủ Nhật hàng tuần, tôi đều cố gắng dành ra một ít thời gian để đọc… thơ. Chả phải lãng mạn gì, chủ yếu thực hiện lời hứa với bản thân và trách nhiệm với đồng nghiệp. Việt Nam bước qua thế kỷ 21, không phải không có thơ hay, mà thơ hay bị chìm khuất giữa các loại giải thưởng bè cánh và những lời tung hô loạn xạ. Tôi luôn tự nhủ, mình phải đọc chân thành để viết phê bình thơ nghiêm túc!

(Tác giả Lê Thiếu Nhơn)

Sở dĩ vừa rồi nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn ở Đại hội Hội nhà văn thành phố Hồ Chí Minh bị nhận nhầm là… nhà thơ, vì bây giờ người làm thơ còn nhiều hơn người đọc thơ. Trong không khí mua danh bán danh nhộn nhịp, thơ cấp tổ dân phố chỉ cần kèm theo rủng rẻng túi bạc thì có thể đùng đoàng nâng tầm thơ cấp thành phố hoặc thơ cấp trung ương, mà không cần quá cảnh thơ cấp phường, thơ cấp quận.

Chưa có con số thống kê chính xác, mỗi năm trung bình Việt Nam có thêm bao nhiêu tập thơ. Thế nhưng, không khó khẳng định, ai có tiền cũng có thể in thơ và thành… nhà thơ. Xã hội điên cuồng dục vọng, đã có tiền thì ắt háo danh. Muốn làm họa sĩ thì phải học vẽ, muốn thành nhạc sĩ thì phải học đàn, còn muốn thành nhà thơ thì… không cần học gì. Nước ta đã phổ cập giáo dục tiểu học từ lâu, người nào cũng có thể thông thuộc bảng chữ cái A,B,C để ghép vần. Nếu vụng về viết lạc điệu thì nhờ người khác chỉnh sửa, thậm chí sao chép na ná thơ Tây thơ Tàu, sao chép na ná thơ Nguyễn Bính thơ Huy Cận, thì cũng chả ảnh hưởng con ma nào. Cứ thế, dăm bài gộp lại một tập. Nhà xuất bản chỉ bán giấy phép, còn tác phẩm tồn vong ra sao thì mặc kệ. Luật chỉ cấm in thứ phản động hoặc thứ đồi trụy, chứ luật không cấm in thứ… dở! Thơ càng nôm na thì càng dễ được chấp nhận, vì biên tập viên liếc mắt qua đã thẩm định xong bản thảo!

Hầu hết tập thơ xanh xanh đỏ đỏ đều lổn nhổn chữ nghĩa, chứ chẳng có ý tứ gì. Mà có ai cần ý tứ đâu, miễn sao có... cái thẻ hội viên hội nhà văn là ok rồi! Mục đích tối thượng của việc in thơ tràn lan là nhằm đạp cửa xông bừa vào hội nhà văn. Đứa nào chặn lại thì xòe tiền ra là êm xuôi trót lọt. Đầu bạc thích tiền hơn thích thơ, mà đầu hói thì ghét thơ chứ không ghét tiền. Vòng quay chóng mặt đổi chác diễn ra ở ngay nơi ngỡ chừng văn chương rất thiêng liêng: Vạn tuế tiền… đả đảo thơ…!

Nhà nhà in thơ thì thơ không thể bán cho ai. Có chăng, chỉ hai đối tượng có thể bán thơ, nếu sử dụng hết biên độ của sự liêm sỉ. Thứ nhất, sếp bán ép cho nhân viên. Thứ hai, giáo viên bán ép cho học trò.

Cung vượt cầu, khiến bài toán kinh tế thi ca sụp đổ. Bản báo cáo tài chính của những người in thơ còn đẹp đẽ và chuẩn mực hơn cả báo cáo thường niên của chính phủ: Chi phí cho tập thơ sau bao giờ cũng cao hơn chi phí cho tập thơ trước, tập thơ thứ hai chắc chắn bù lỗ gấp đôi tập thơ thứ nhất. Hành trình phát triển thi ca được các ngân hàng quốc doanh lẫn ngân hàng thương mại, đồng chứng thực: Từ phá sản từng phần tiến thẳng lên phá sản toàn phần, bỏ qua giai đoạn nợ treo và nợ xấu!

Phong trào in thơ bùng phát dữ dội. Các nhà thơ thứ thiệt đành tự trọng chọn cách im lặng. Còn các nhà thơ lập lòe son phấn lại hùng hổ xuống đường quảng bá thơ. Tranh thủ mọi cơ hội để tặng thơ. Đi đám cưới cũng mang thơ tặng, mà đi đám ma cũng mang thơ tặng, với phương châm tuyệt đỉnh vinh quang: Thà phát nhầm còn hơn để sót!

Vì tôi làm nghề, nên trân trọng bất kỳ ai tặng thơ cho mình. Tuy nhiên, những người không mặn mà với thơ, thì chuyện bị dúi vào tay một tập thơ không khác gì bị án oan cỡ Nguyễn Thanh Chấn!

Tôi có hai người bạn thân. Tổ “tam tam” gồm, một người mập ú, một người bệnh tim bẩm sinh và một người ốm yếu là tôi. Thời đi học, ba thằng luôn về cuối, mỗi khi thi môn điền kinh. Tuy nhiên, tôi khá hơn thằng mập ú, còn thằng mập ú khá hơn thằng bệnh tim bẩm sinh.

Khi đã có dấu hiệu mệt mỏi tuổi trung niên, ba thằng rủ nhau đi tập thể dục ở công viên Lê Văn Tám (không phải chỗ chơi của trẻ em 8 tuổi, mà chủ yếu dành cho các cụ già múa gậy dưỡng sinh mong sống đến 80 tuổi). Lâu không gặp, ba thằng thách nhau chạy thi. Kết quả: Tôi về chót, sau thằng mập ú, còn thằng bệnh tim bẩm sinh lại phất cờ chiến thắng ngoạn mục!

Quá bất ngờ, tôi truy vấn. Mập ú bảo: “Tao suốt ngày bị vợ rượt đánh, nên chạy nhanh hơn trước!”.

Người bạn bệnh tim bẩm sinh vốn giỏi đàn giỏi hát. Thời sinh viên từng quen một em chân dài xinh như Hoa hậu. Thế nhưng, chàng bị nàng chê nghèo. Nàng chuyển sang cặp kè quý tử của một cựu quan chức cấp tỉnh - ông này vừa về hưu đã bị dân ném phân vô nhà, nên tức giận rời khỏi địa phương để vào Sài Gòn mua một căn biệt thự to đùng. Ngày nàng lên xe bông, người bạn bệnh tim bẩm sinh đã ngửa mặt lên trời, kêu thống thiết như triết gia lừng lẫy của Đức – Nietzshe: “Thượng Đế đã chết! Mỹ nhân thời nay đều làm dâu bọn tham nhũng cả rồi!”.

Người bạn bệnh tim bẩm sinh đã lý giải nguyên cớ chạy nhanh hơn tôi và người bạn mập ú: “Tao thường la cà các quán văn nghệ và bị tặng thơ hoài. Vì vậy, tao rèn luyện được kỹ năng tung cẳng để thoát thân! Đang cầm chén nâng ly, chỉ cần thoáng thấy thi sĩ làng hay thi nhân ấp cầm thơ đến gần, là tao co giò chạy luôn. Trình độ của tao đã đủ sức giành Huy chương Vàng SEA Game ở bộ môn 100 mét vượt rào”.

*

NGÔ NGUYỄN

Địa chỉ: 81 Vũ Tông Phan, phường Khương Trung

quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.

Email: ngonguyen43@gmail.com

Điện thoai: 098.373.36.90

 

 

 

 

..............................................................................................................

- Cập nhật nguyên bản từ email tác giả gửi ngày 25.07.2017.

- Ảnh dùng minh họa cho bài viết được sưu tầm từ nguồn: internet.

- Bài viết không thể hiện quan điểm của trang Đặng Xuân Xuyến.

- Vui lòng ghi rõ nguồn dangxuanxuyen.blogspot.com khi trích đăng lại. 

.