MANG DANH TRÍ THỨC SAO HÈN THẾ! - Tác giả: Đỗ Duy Ngọc (Sài Gòn)

Đặng Xuân Xuyến Thứ Bảy, tháng 10 23, 2021 Leave a Comment

MANG DANH TRÍ THỨC

SAO HÈN THẾ

(Tác giả Đỗ Duy Ngọc)

Tôi định không viết về chuyện sách giáo khoa của nhóm Cánh Diều do ông Tiến Sĩ, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết làm Tổng chủ biên nữa, bởi bản thân cũng đã viết và dư luận cũng đã lên án nhiều rồi. Tuy nhiên, nay một lần nữa lại nhắc đến, nhưng lần này tôi không bàn về nội dung của những cuốn sách nữa mà tôi chỉ muốn nói vài điều về nhân cách của hai ông, có thể gọi là những người trí thức trong chế độ ta hiện nay.

Ông Thuyết là Giáo sư, Tiến sĩ về Ngôn ngữ học, đã có quá trình thâm niên giảng dạy và từng là Đại biểu Quốc hội. Ông Trần Đình Sử cũng là Giáo sư, Tiến sĩ môn Phê bình, Lý luận văn học, toàn trí thức lớn cả, toàn là những người được tôn làm Thầy thiên hạ cả. Thế nhưng khi sự việc xảy ra, các ông xử sự rất kém, rất hèn.

GS Trần Đình Sử phụ trách việc thẩm tra sách của nhóm Cánh Diều trước khi cho phát hành. Không biết ông có nhận phong bao phong bì không thì chẳng có bằng chứng để nói, thế nhưng xảy ra chuyện lùm xùm, ông phát biểu rất hùng hồn trên báo chí để bênh vực cho nhóm Cánh Diều: "Tôi đã lật dở từng trang, xem từng câu chữ trong sách ... 'gà nhí', 'gà nhép', 'chả', 'tợp' đều có trong cuốn Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên, nên không thể nói không thông dụng". Ừ thì ông và các đồng sự của ông đã dở từng trang, xem từng chữ nhưng lại không thấy những hạt sạn to bằng tảng đá trong sách của nhóm Cánh Diều, kể cũng lạ đối với một ông Tiến sĩ, Giáo sư Lý luận văn học như ông. Những lỗi mà những phụ huynh ít học hơn ông xa lắc phát hiện đầy dẫy trong cuốn sách. Lại thêm ông cho rằng những từ ngữ được dùng trong sách đấy đều có nằm trong Từ điển Tiếng Việt. Lại một kiểu lý luận quá ngu của một ông Giáo sư. Trong văn chương, nhất là trong sách giáo khoa cho học sinh, không phải từ nào có trong Từ điển đều có thể dùng được và được phép dùng. Từ điển nào cũng có giải nghĩa những từ dung tục, thô lậu, khẩu ngữ bởi đó là chức năng chủ yếu của một cuốn Từ điển. Nhưng không phải vì Từ điển có mà ta lại có quyền sử dụng nó trong sách giáo khoa. Lối nguỵ biện của ông Sử thật dốt nát và chỉ là một cách chạy loanh quanh để trốn tội. Khi đài truyền hình tổ chức một buổi thảo luận về cuốn sách, ông tránh mặt chỉ cho cấp dưới của mình đối phó với những phát biểu quanh co. Tôi cũng nghĩ ông hèn bởi người có nhân cách, nhất là một người trí thức, một người làm khoa học khi thấy mình sai thì phải dũng cảm nhận sai sót, đó mới chính là bản lĩnh của một trí thức.

Thế rồi, trước những phản ứng và sức ép của dư luận, những minh chứng rõ ràng được vạch ra chỉ rõ những lỗi khó tha thứ được trong sách giáo khoa của nhóm Cánh Diều, Giáo sư Trần Đình Sử lại chối tội, đổ lỗi cho ông Thuyết khi ông khẳng định, những vấn đề dư luận nêu ra đối với sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 - bộ sách Cánh Diều đều đã được Hội đồng thẩm định chỉ rõ nhưng chủ biên sách xin bảo lưu. Có nghĩa là khi duyệt, ông và hội đồng của ông đã thấy và yêu cầu sửa nhưng nhóm ông Thuyết không chịu sửa, như thế lỗi là do nhóm ông Thuyết chứ không phải của ông! Trái bóng lại được đá qua ông Thuyết. Hèn thế!

Đến ông Thuyết thì ông lại biện hộ rằng những bài ông đưa ra trong sách là những tác phẩm kinh điển của những Đại văn hào nổi tiếng, Lev Tolstoy, hay La Fontaine… không có bài học nào thiếu tính giáo dục, vấn đề là hiểu các bài học đó như nên hiểu hay cố tình hiểu theo cách khác. Nghĩa là ông núp bóng những danh nhân này để biện hộ cho mình và cho rằng vì mọi người cố tình hiểu sai các bài trong sách của ông. Đúng là các danh nhân ấy viết không phản giáo dục nhưng chính các ông khi chế tác lại, phóng tác lại, sửa chữa lại thành những bài học phản giáo dục. Ông cũng cho rằng sỡ dĩ dùng từ nhá, chộp, cuỗm... vì học sinh chưa học đến những vần khác. Cái thiếu lớn nhất trong những bài ở các sách giáo khoa này là chất văn học. Và vì thiếu tính văn nên câu chữ trục trặc khó có cảm xúc. Trẻ con học loại chữ nghĩa như thế thì khó có rung động để tiếp thu. Bài học vỡ lòng đầu đời của đứa trẻ mà phải học những thứ khẩu ngữ thô lậu, kệch cỡm, điều đó tác dụng đến ngôn ngữ của học sinh như thế nào? Cũng như ông Sử, ông bảo những từ đó đều có trong Từ điển!

Kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều câu ca dao, chuyện ngụ ngôn rất hay, có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, nhưng sách giáo khoa lớp 1 lại không dùng mà sừ dụng của nước ngoài. Với thắc mắc này, ông Thuyết lại rất ngớ ngẩn khi cho rằng: "Sở dĩ sách không dạy ca dao tục ngữ vì học sinh độ tuổi lớp 1 khó tiếp thu nội dung của ca dao, tục ngữ. Do vậy, chúng tôi sẽ dạy ca dao tục ngữ ở lớp khác, khi học sinh có nhận thức phù hợp hơn.". Lại là một lối tư duy ngu không chịu được. Đúng ra ông nên nói thật là các ông không có kiến thức về ca dao, tục ngữ, hay nói trắng ra là dốt về loại hình này nên đành đi vay mượn mấy chuyện của nước ngoài cho xong việc. Ông cũng đổ thừa cho phụ huynh "Họ chỉ biết một truyện rồi chỉ trích tác giả bịa. Tôi thấy phê bình như vậy rất vội vàng”. Ông cũng khẳng định: “Khi viết các câu chuyện trong sách Tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh diều, tác giả đã suy xét đến tính giáo dục.". Thế nhưng người ta lại chỉ thấy trong các bài học toàn dạy sự tham lam, lừa lọc, mưu mô. Tóm lại, ông Thuyết đã dùng mọi cách để bảo vệ những cuốn sách của mình, dù những sai sót đã được dư luận và cả những người chuyên môn đánh giá là chưa đủ điều kiện để trở thành một cuốn giáo khoa. Ông cũng đổ lỗi cho dư luận khi cố tình hiểu sai ý trong các bài học. Điều đó chứng tỏ ông vẫn ngoan cố với cái sai của mình, vẫn cho rằng mình đúng và cũng theo ông: "Tôi tin nếu phụ huynh chờ đợi, không lâu đâu, mọi người sẽ thấy hiệu quả của sách. Việc xem xét điều chỉnh là cần thiết nhưng không thể đẽo cày giữa đường, ai nói gì cũng nghe được”. Xin thưa với ông, phụ huynh không thể chờ hiệu quả của sách vì hậu quả đã thấy ngay là sách đang dạy con em của họ thành những thằng mưu mô và láu cá.

Tóm lại, kể cả Giáo sư Trần Đình Sử là người thẩm định sách và Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết là người Tổng chủ biên soạn sách đều là những trí thức hèn. Bởi các ông không dám nhận lỗi lầm của mình, không trung thực và trốn tránh trách nhiệm. Trí thức như các ông thì tôi không thể tôn trọng được. Thế thôi!

Mời nhấp chuột đọc thêm:

- Đặng Xuân Xuyến - Cảm nhận thơ văn 1l

- Đặng Xuân Xuyến - Cảm nhận thơ văn 2l

Mời nghe Audiobooks Chọn Lọc đọc truyện ngắn

CHUYỆN CỦA GÃ KHỜ của Đặng Xuân Xuyến: